Radio Opole » O polskość Śląska Opolskiego » Posłuchaj cyklu » O polskość Śląska Opolskiego 10.07.2021
2021-07-10, 08:00 Autor: Wiktor Krzewicki

O polskość Śląska Opolskiego 10.07.2021

Leon Malhomme [Fot. autor nieznany, domena publiczna]
Leon Malhomme [Fot. autor nieznany, domena publiczna]
80 lat temu 1 lipca 1931 roku na Pasiece w Opolu otwarto w nowej siedzibie polski konsulat generalny. Miał on być oparciem dla Polaków zamieszkujących w Opolu i na terenie dzisiejszego Śląska Opolskiego.
80 lat temu 1 lipca 1931 roku na Pasiece w Opolu otwarto w nowej siedzibie polski konsulat generalny, który miał być oparciem dla Polaków zamieszkujących w Opolu i na terenie dzisiejszego Śląska Opolskiego. Otwarcia dokonał urzędujący Konsul RP Leon Malhomme de La Roche wraz z małżonką Amelią .

Konsulat po 10 latach przerwy powrócił do Opola. Bardzo szybko stał się dla Polaków tam zamieszkujących najważniejszym miejscem w mieście, gdyż posiadał prawo eksterytorialności.

W okresie międzywojennym polska mniejszość w Opolu odgrywała duże znaczenie. Działała już polska księgarnia Lektor i rozwijało się harcerstwo czyli Związek Harcerstwa Polskiego w Niemczech. Prężnie działał też Związek Polaków w Niemczech.

Placówka dyplomatyczna w randze polskiego konsulatu generalnego została powołana 1 kwietnia 1920 jako przedstawicielstwo rządu polskiego przy Komisji Międzysojuszniczej. Od 1920 konsulat mieścił się w budynku „Banku Rolników” przy ul. Mikołowskiej, obecnie Książąt Opolskich. Po likwidacji Komisji w 1922, placówkę przeniesiono do Bytomia.

W 1931 konsulat powrócił do Opola celem reprezentowania spraw polskich w niemieckiej rejencji opolskiej. Jako konsulat generalny został ulokowany w budynku nazywanym Domem Pruskim w którym wcześniej mieścił się sierociniec. Budynek ten został zakupiony przez władze II Rzeczypospolitej w celu umieszczenia w nim właśnie placówki dyplomatycznej . Konsulat funkcjonował tam do 1939 . Rok wcześniej jego rangę obniżono do zwykłego konsulatu.

Dzień przed wybuchem wojny po raz ostatni samochód z polskiego konsulatu z biało czerwoną chorągiewką na masce ruszył do stolicy województwa śląskiego. Po drodze konsul mijał niemieckie transporty wojskowe i żołnierzy. Zaczynała się II wojna światowa. Wraz z napaścią Niemiec na Polskę w dniu 1 września 1939 r., zlikwidowano Konsulat RP w Opolu. Budynek został skonfiskowany przez Niemców.

Początkowo konsulat w Opolu działał do 1922 r. Głównym celem stały się zabiegi o egzekwowanie równouprawnienia ludności polskiej w akcji plebiscytowej.

Pierwszym konsulem w Opolu był Daniel Kęszycki, który sprawował tę funkcję do 1 czerwca 1922 roku. Jednak najdłużej urząd konsula generalnego sprawował Bohdan Ostoja –Samborski prawnik i działacz Polskiej Organizacji Wojskowej. W Opolu funkcję konsula generalnego pełnił w latach 1933 -1937 później pracował m.in. w Ministerstwie Spraw Zagranicznych.

Ostatnim przedwojennym konsulem był Jan Małęczyński, ps. Jan Gozdawa – polski urzędnik konsularny i poeta. Do polskiej służby zagranicznej wstąpił w 1928, pełniąc najpierw funkcje wicekonsula RP w Lille w pierwszej połowie lat trzydziestych, następnie wicekonsula w Opolu w1936 i kierownika konsulatu i wreszcie konsula w latach 1937-1939, a po emigracji kierownika Biura Polskiego w Marsylii.

Następnie przebywał w Szwajcarii i Francji gdzie formował się już nowy polski rząd i wojsko. Po wojnie pozostał na emigracji gdzie wydawał organ Polskiego Stronnictwa Ludowego tygodnik "Gazetę Ludową" . Zmarł w Paryżu w 1980 roku

Do dziś na budynku przy ul Dębowej wisi tablica, informująca o polskim konsulacie działającym w Opolu w okresie międzywojennym którego ostatnim szefem był właśnie Jan Małęczyński,

Zobacz także

2021-10-25, godz. 17:00 O polskość Śląska Opolskiego 23.10.2021 Represje wobec Polaków z Górnego Śląska ograniczyły ich działalność konspiracyjną, ale jej nie zatrzymały. Walka z okupantem niemieckim była dalej … » więcej 2021-10-16, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 16.10.2021 Mimo aresztowań, represji i egzekucji ruch oporu także na Śląsku trwał. Jedną z ważniejszych form działalności podziemnej stało się drukowanie i kolportowanie… » więcej 2021-10-09, godz. 08:00 O polskość Śląska opolskiego 09.10.2021 W pierwszych miesiącach okupacji powstawały polskie organizacje podziemne, o charakterze wojskowym. Na Śląsku poza organizacjami Siły Zbrojne Polski i Polską… » więcej 2021-10-02, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 01.10.21 Mija właśnie 100 rocznica utworzenia 1 października 1921 roku Związku Obrony Kresów Zachodnich. Głównym zadaniem związku była ochrona ludności polskiej… » więcej 2021-09-25, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 25.09.2021 Wygaśnięcie w lipcu 1937 roku postanowień Konwencji Genewskiej Niemcy wykorzystali do wzmożenia represji. Już niespełna miesiąc później zaczęły się… » więcej 2021-09-18, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 18.09.2021. Wśród zapomnianych Polaków z Górnego Śląska jest ks. Jan Rzymełka, działacz plebiscytowy, autor śpiewnika powstańczego, odznaczony prze Wojciecha Korfantego… » więcej 2021-09-11, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 11.09.2021 100 kilometrów od Opola doszło do spektakularnej potyczki września 1939 roku. Pod Mokrą stanęły naprzeciw siebie Wołyńska Brygada Kawalerii i niemieckie… » więcej 2021-09-04, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 04.09.2021 W pierwszych dniach września w okolicach Pszczyny doszło do kilku bitew. Zapomnianą potyczką kampanii wrześniowej na Śląsku stała się niewątpliwie bitwa… » więcej 2021-08-28, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 28.08.2021 Mija 99 lat od rozpoczęcia działalności Związku Polaków w Niemczech. Organizacja została założona 27 sierpnia 1922 roku, Do września 1939 roku miała… » więcej 2021-08-21, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 21.08.2021 Mija właśnie 101 lat od pierwszych dni II śląskiej insurekcji. W związku z tym warto przypomnieć zapomnianych zupełnie przywódców powstania Stanisława… » więcej
56789
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »