Radio Opole » O polskość Śląska Opolskiego » Posłuchaj cyklu » O polskość Śląska Opolskiego 10.07.2021
2021-07-10, 08:00 Autor: Wiktor Krzewicki

O polskość Śląska Opolskiego 10.07.2021

Leon Malhomme [Fot. autor nieznany, domena publiczna]
Leon Malhomme [Fot. autor nieznany, domena publiczna]
80 lat temu 1 lipca 1931 roku na Pasiece w Opolu otwarto w nowej siedzibie polski konsulat generalny. Miał on być oparciem dla Polaków zamieszkujących w Opolu i na terenie dzisiejszego Śląska Opolskiego.
80 lat temu 1 lipca 1931 roku na Pasiece w Opolu otwarto w nowej siedzibie polski konsulat generalny, który miał być oparciem dla Polaków zamieszkujących w Opolu i na terenie dzisiejszego Śląska Opolskiego. Otwarcia dokonał urzędujący Konsul RP Leon Malhomme de La Roche wraz z małżonką Amelią .

Konsulat po 10 latach przerwy powrócił do Opola. Bardzo szybko stał się dla Polaków tam zamieszkujących najważniejszym miejscem w mieście, gdyż posiadał prawo eksterytorialności.

W okresie międzywojennym polska mniejszość w Opolu odgrywała duże znaczenie. Działała już polska księgarnia Lektor i rozwijało się harcerstwo czyli Związek Harcerstwa Polskiego w Niemczech. Prężnie działał też Związek Polaków w Niemczech.

Placówka dyplomatyczna w randze polskiego konsulatu generalnego została powołana 1 kwietnia 1920 jako przedstawicielstwo rządu polskiego przy Komisji Międzysojuszniczej. Od 1920 konsulat mieścił się w budynku „Banku Rolników” przy ul. Mikołowskiej, obecnie Książąt Opolskich. Po likwidacji Komisji w 1922, placówkę przeniesiono do Bytomia.

W 1931 konsulat powrócił do Opola celem reprezentowania spraw polskich w niemieckiej rejencji opolskiej. Jako konsulat generalny został ulokowany w budynku nazywanym Domem Pruskim w którym wcześniej mieścił się sierociniec. Budynek ten został zakupiony przez władze II Rzeczypospolitej w celu umieszczenia w nim właśnie placówki dyplomatycznej . Konsulat funkcjonował tam do 1939 . Rok wcześniej jego rangę obniżono do zwykłego konsulatu.

Dzień przed wybuchem wojny po raz ostatni samochód z polskiego konsulatu z biało czerwoną chorągiewką na masce ruszył do stolicy województwa śląskiego. Po drodze konsul mijał niemieckie transporty wojskowe i żołnierzy. Zaczynała się II wojna światowa. Wraz z napaścią Niemiec na Polskę w dniu 1 września 1939 r., zlikwidowano Konsulat RP w Opolu. Budynek został skonfiskowany przez Niemców.

Początkowo konsulat w Opolu działał do 1922 r. Głównym celem stały się zabiegi o egzekwowanie równouprawnienia ludności polskiej w akcji plebiscytowej.

Pierwszym konsulem w Opolu był Daniel Kęszycki, który sprawował tę funkcję do 1 czerwca 1922 roku. Jednak najdłużej urząd konsula generalnego sprawował Bohdan Ostoja –Samborski prawnik i działacz Polskiej Organizacji Wojskowej. W Opolu funkcję konsula generalnego pełnił w latach 1933 -1937 później pracował m.in. w Ministerstwie Spraw Zagranicznych.

Ostatnim przedwojennym konsulem był Jan Małęczyński, ps. Jan Gozdawa – polski urzędnik konsularny i poeta. Do polskiej służby zagranicznej wstąpił w 1928, pełniąc najpierw funkcje wicekonsula RP w Lille w pierwszej połowie lat trzydziestych, następnie wicekonsula w Opolu w1936 i kierownika konsulatu i wreszcie konsula w latach 1937-1939, a po emigracji kierownika Biura Polskiego w Marsylii.

Następnie przebywał w Szwajcarii i Francji gdzie formował się już nowy polski rząd i wojsko. Po wojnie pozostał na emigracji gdzie wydawał organ Polskiego Stronnictwa Ludowego tygodnik "Gazetę Ludową" . Zmarł w Paryżu w 1980 roku

Do dziś na budynku przy ul Dębowej wisi tablica, informująca o polskim konsulacie działającym w Opolu w okresie międzywojennym którego ostatnim szefem był właśnie Jan Małęczyński,

Zobacz także

2022-06-25, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 25.06.2022 Jedną z ważniejszych instytucji, które nie zaprzestały działalności, kiedy wybuchła II wojna był Instytut Śląski. Wojnę Stowarzyszenie przetrwało jako… » więcej 2022-06-18, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 18.06.2022 Po zakończeniu III insurekcji śląskiej ustrój Śląska określiła w dużej mierze Konwencja Górnośląska z 15 maja 1922 roku, która obowiązywała przez… » więcej 2022-06-17, godz. 17:00 O polskość Śląska Opolskiego 16.06.2022 Cztery miesiące po zakończeniu III powstania śląskiego 20 października 1921 roku zapadła decyzja odnośnie granicy polsko- niemieckiej na Górnym Sląsk… » więcej 2022-06-11, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 11.06.2022 Już od pierwszych dni września 1939 roku Polacy zaczęli organizować na Śląsku podziemną działalność. Miała to być kontynuacja bohaterskiej walki polskiej… » więcej 2022-06-04, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 04.06.2022 W tym roku obchodzimy 100 rocznicę powstania Związku Polaków w Niemczech organizacji reprezentującej Polaków zamieszkałych na terenie Rzeszy Niemieckiej… » więcej 2022-05-28, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 28.05.2022 Wywłaszczenia i wydziedziczenia z majątków na Śląsku były już sprawdzoną formą represji wobec Polaków w tej historycznej dzielnicy. Faktycznie stały… » więcej 2022-05-21, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 21.05.2022 Już od pierwszych miesięcy okupacji Niemcy dokonywali masowych mordów. Aktom terroru władze niemieckie starały się nadać pozory legalności, wydając rozporządzenia… » więcej 2022-05-14, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 14.05.2022 W czasie okupacji niemieckiej Okręg Śląski Armii Krajowej koncentrował się na działalności wywiadowczej. Jednak nie mniej ważną działalnością były… » więcej 2022-04-09, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 09.04.2022 Wśród 108 błogosławionych przez Jana Pawła II znalazł się też ojciec Stanisław Kubista, którego tak wiele w młodzieńczych latach wiązało ze Śląskiem… » więcej 2022-04-02, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 02.04.2022 Minęła właśnie setna rocznica śmierci ks. Pawła Pośpiecha, tego tak bardzo zaangażowanego w sprawy polskie na Śląsku kapłana o którym w tych dniach… » więcej
23456
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »