Radio Opole » Tak było naprawdę - Lokalne kalendarium historyczne - artykuły
2013-03-13, 04:33 Autor: Radio Opole

Ksiądz Dzierżon - towar eksportowy

26 października 1906 roku w Łowkowicach zmarł ksiądz Jan Dzierżon. Duchowny, uczony, twórca nowoczesnego pszczelarstwa i światowej sławy autorytet w tej dziedzinie.

Jan Dzierżon urodził się 16 stycznia 1811 roku w kultywującej polskość rodzinie osiadłej w Łowkowicach w powiecie kluczborskim. Edukację pobierał w szkołach parafialnych w Łowkowicach i Byczynie, a następnie w gimnazjum we Wrocławiu. W roku 1830 rozpoczął studia teologiczne na Uniwersytecie Wrocławskim, gdzie chodził także na wykłady z astronomii, historii i matematyki. W roku 1834 przyjął święcenia kapłańskie i skierowano go do parafii w podopolskich Siołkowicach. W roku 1835 został proboszczem w Karłowicach pod Brzegiem

Oprócz pracy proboszcza pochłaniały go badania nad życiem pszczół i funkcjonowaniem ich społeczności. Badaniom tym poświęcił 70 lat swojego życia. Najważniejszym jego osiągnięciem naukowym było odkrycie u pszczół zjawiska partenogenezy czyli dzieworództwa. Ksiądz Dzierżon zaobserwował, że pszczoły mogą się rozmnażać bez udziału osobników płci męskiej.

Sławę przyniosło mu opracowanie konstrukcji ula z ruchomą zabudową i tzw. snozy. Nazwa ta pochodzi od staropolskiego słowa gnoza oznaczającego ułatwienie. Ksiądz Dzierżon wynalazł takie właśnie ułatwienie zarówno dla pszczelarza jak i dla pszczół. Jego snozy były to drewniane ramki wsuwane w konstrukcję tzw. ula szafkowego. Ramki te dzięki rozmieszczeniu ich w optymalnej od siebie odległości były dogodną podstawą dla pszczół do budowy w nich woskowych plastrów do magazynowania miodu. Wyciągając owe snozy z ula pszczelarz może ocenić stan roju i wielkość zgromadzonych zapasów miodu. Może także wybierać z nich miód bez niszczenia woskowych plastrów, dzięki czemu pszczoły nie musiały już tracić czasu na odbudowywanie plastrów po każdej wizycie bartnika. Skutkiem wprowadzenia tego wynalazku stało się znaczne zwiększenie wydajności produkcji miodu.

Wynalazek księdza Dzierżona oraz jego opracowania naukowe na temat życia pszczół i nowoczesnego pszczelarstwa obiegły świat i do dziś są podstawą pracy pszczelarzy. Napisał 26 książek i ponad 800 artykułów naukowych. Wiele z nich przetłumaczono na inne język.

W roku 1868 Jan Dzierżoń został zmuszony do rezygnacji z funkcji proboszcza w Karłowicach i przeniesiono go w stan spoczynku. W roku 1884 powrócił do rodzinnych Łowkowic, gdzie do śmierci kontynuował pracę naukową nad życiem pszczół. Zmarł w wieku 96 lat 26 października 1906 r.

Tak było naprawdę - Lokalne kalendarium historyczne - artykuły

2013-03-13, godz. 04:36 Sekularyzacja - rewolucja ponapoleońska 30 października 1810 r. król Prus Fryderyk Wilhelm III wydał znamienny dokument znany jako edykt sekularyzacyjny. Na jego mocy państwo pruskie przejęło znajdujące… » więcej 2013-03-13, godz. 04:34 Prymas więziony w Prudniku Wczoraj 28 października minęła 56 rocznica powrotu do Warszawy z internowania sługi bożego księdza prymasa Stefana Wyszyńskiego. Prymas Tysiąclecia więziony… » więcej 2013-03-13, godz. 04:31 Korfanty żąda praw w Reichstagu 25 października 1918 roku wielkie poruszenie w Reichstagu wywołało wystąpienie polskiego posła Wojciecha Korfantego. Korfanty stanowczo zażądał przyłączenia… » więcej 2013-03-13, godz. 04:30 Koniec wojny XXX-letniej 24 października 1648 roku zakończyła się wojna XXX-letnia. W toku 30-letnich działań wojennych, które w dużej mierze toczyły się na Śląsku, zginęła… » więcej 2013-03-13, godz. 04:28 Św. Jan Kapistran w Opolu Dziś 23 października Kościół Katolicki obchodzi pamiątkę świętego Jana Kapistrana - franciszkanina, twórcy zakonu Bernardynów. Ten słynny włoski kaznodzieja… » więcej 2013-03-13, godz. 04:26 Polski Klub Narodowy 1848 22 października 1848 roku w Bytomiu powstał polski klub narodowy. Klub zrzeszał robotników i chłopów narodowości polskiej. » więcej 2013-03-13, godz. 04:25 Po pierwsze edukacja 19 października 1923 roku w Bytomiu powstało Polsko-Katolickie Towarzystwo Szkolne na Śląsk Opolski. » więcej 2013-03-13, godz. 04:23 Śląsk wraca do Polski - w 1047 roku 965 lat temu - w roku 1047 polski władca Kazimierz Odnowiciel ponownie przyłączył Śląsk do Polski. Za pierwszym razem prawdopodobnie przyłączony został… » więcej 2013-03-13, godz. 04:21 Hrabina Cosel panią Koźla? 17 października 1680 r. urodziła się Anna Konstancja von Brockdorf, hrabina Cosel - piękna i ponoć mądra kochanka króla Polski i elektora saskiego Augusta… » więcej
12345
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »