Radio Opole » Tak było naprawdę - Lokalne kalendarium historyczne - artykuły
2013-03-13, 04:25 Autor: Radio Opole

Po pierwsze edukacja

19 października 1923 roku w Bytomiu powstało Polsko-Katolickie Towarzystwo Szkolne na Śląsk Opolski.

W myśl wydanego 31 grudnia 1918 roku zarządzenia pruskiego ministra spraw wewnętrznych, władze rejencji w których mieszkali Polacy były zobowiązane do tworzenia instytucji szkolnych dla polskiej mniejszości. Przepisy zapewniały funkcjonowanie trzech wariantów polskiego szkolnictwa w zależności od lokalnych potrzeb. Miały być to: szkoły powszechne średnie i wydziałowe z językiem polskim jako wykładowym, klasy z językiem polskim jako wykładowym oraz kursy językowe i religijne dla mniejszości polskiej. Zarządzenia te zostały wymuszone przez zapisy Konwencji Genewskiej, której Niemcy zobowiązały się przestrzegać.

Teoretycznie takie przepisy dawały mniejszości polskiej duże możliwości działania, ale w praktyce nie było to takie proste. Mimo, że w rejencji opolskiej wg spisu z roku 1911 70 proc. dzieci porozumiewało się wyłącznie po polsku, to aby utworzono dla nich polskojęzyczną szkołę potrzebne było skoordynowane działanie rodziców. Mianowicie musieli oni zażądać organizacji takiej szkoły, a to mogło się wiązać z różnego rodzaju represjami czy nieprzyjemnościami. Polskojęzyczna ludność Opolszczyzny poza kilkoma klasami w szkole powszechnej w dużej mierze nie posiadała wówczas żadnego wykształcenia. Potrzebni byli działacze, którzy potrafiliby zmobilizować lokalne społeczności i wyegzekwować na niemieckich władzach wykonywanie zapisów litery prawa.

W tej sytuacji funkcję organizator polskiego szkolnictwa w niemieckiej część dawnej rejencji opolskiej stało się założone 19 października 1923 roku w Bytomiu Polsko-Katolickie Towarzystwo Szkolne na Śląsku Opolskim.

Towarzystwo wzięło na siebie ciężar organizacji szkół, druku podręczników, oraz organizacją kursów językowych. Organami towarzystwa w terenie były zarządy powiatowe i koła miejscowe. Wkrótce takie koła powstały m.in. w Nowej Wsi Królewskiej, w Siołkowicach Starych, w Dobrzeniu Wielkim, w Biadaczu, Grudzicach i Groszowicach. Dzięki ich działalności już w roku 1923 powstało 16 szkół do których uczęszczało 1436 uczniów, rok później szkół było już 25, a w roku 1925 działały już 53 szkoły.

Stopniowo liczba szkół i dzieci zaczęły spadać: w roku 1930 funkcjonowało już tylko 28 szkół, do których chodziło 351 polskich dzieci, a w roku 1936 było już tylko 6 szkół z 49 uczniami. Spadek ten był wynikiem stosowania przez niemieckie władze różnych form nacisku na rodziców, aby posyłali oni swoje dzieci do niemieckich szkół.

Polskie szkoły mniejszościowe na Śląsku Opolskim zostały definitywnie zamknięte przez hitlerowskie władze w dniu 1 września 1939 r.

Tak było naprawdę - Lokalne kalendarium historyczne - artykuły

2013-03-13, godz. 03:55 Błogosławiony z Tworkowa Trzy dni temu minęła 125 rocznica urodzin księdza Emila Szramka - kaznodziei, publicysty, błogosławionego męczennika Kościoła Katolickiego. » więcej 2013-03-13, godz. 03:53 Harcerz i powstaniec 34 lata temu w Londynie zmarł Adam Witold Maria Ciołkosz, ps. Kremerowski, polityk, instruktor harcerski, poseł na Sejm II Rzeczpospolitej, powstaniec śl… » więcej 2013-03-13, godz. 03:50 Królewskie gwarancje dla Śląska We wrześniu 1575 roku królem Czech koronowany został Rudolf II, późniejszy cesarz i wystawca tzw. Listu majestatycznego gwarantującego swobodę wyznaniową… » więcej 2013-03-13, godz. 03:48 Elżbietanki powstały w Nysie 27 września 1842 r. powstało w Nysie zgromadzenie sióstr świętej Elżbiety. Dziś elżbietanki obchodzą 170 rocznicę istnienia zakonu. » więcej 2013-03-13, godz. 03:45 Osław uczeń Cyryla i Metodego 1149 lat temu przebywający właśnie w słowackiej Nitrze święci Cyryl i Metody rozesłali swoich uczniów z misją chrystianizacyjną po wszystkich zakątkach… » więcej 2013-03-13, godz. 03:41 Opolszczyzna dla Prus We wrześniu 1745 r. wojska pruskie w toku drugiej wojny śląskiej ostatecznie zdobyły Opolszczyznę. » więcej 2012-12-06, godz. 17:12 Otyły ale szybki Kto nie chciałby zostać królem? Każdy by chciał, a już szczególnie ten, kto należy do panującej dynastii i obraca się stosunkowo blisko tronu. W tej… » więcej 2012-09-18, godz. 11:50 Chrześniak kontra chrzestny 21 września 1382 roku zmarł Bolesław III strzelecki. Nad jego małoletnimi synami objął opiekę stryj Władysław II Opolczyk. To kolejny krok w budowie mogącego… » więcej 2012-09-18, godz. 11:47 Prawdziwa historia Frankensteina 20 września 1606 roku w nazywających się wówczas Frankenstein Ząbkowicach Śląskich spalono na stosie skazanych w tzw. aferze grabarzy. Oto prawdziwa historia… » więcej 2012-09-18, godz. 11:43 Rodzina literatów 19 września 1917 r. zmarł Jan Ligoń, syn Juliusza Ligonia i ojciec Stanisława Ligonia. Wszyscy trzej byli polskimi działaczami narodowymi » więcej
12345
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »