Radio Opole » Niezła historia - artykuły
2011-08-08, 17:30 Autor: Radio Opole

Amerykanie górą w wyścigu zbrojeń

3 sierpnia 1958 zakończył się kolejny pasjonujący epizod w historii technologicznego wyścigu zbrojeń, rozgrywanego po II wojnie światowej pomiędzy mocarstwami. Amerykański atomowy okręt podwodny USS „Nautilus” jako pierwszy przepłynął pod biegunem północnym. Była to też pierwsza w ogóle jednostka w historii napędzana reaktorem jądrowym.

USS Nautilus

By uświadomić sobie wagę jej wyczynu, należy podkreślić, że dotąd okręty podwodne napędzane energią z akumulatorów, co jakiś czas musiały się wynurzyć, by użyć silników diesla do ich powtórnego naładowania. A to oczywiście wystawiało okręt na niebezpieczeństwo wykrycia i zniszczenia. Wprawdzie pod koniec wojny Niemcy wymyślili tzw. „chrapy”, dzięki którym łódź podwodna mogła wystawiać ponad powierzchnię coś, co z grubsza nazwać można by „rurą wydechową” (a zarazem kanałem, którym czerpano powietrze konieczne do pracy silnika spalinowego), jednak rozwiązanie to nie gwarantowało bezpieczeństwa. Inaczej rzecz miała się, gdy można było całymi dniami i tygodniami pozostawać w głębinach! Nic więc dziwnego, że gdy tylko w ramach programu Manhattan zbudowano w USA bombę atomową, pojawiły się też pomysły na inne wykorzystanie energii z rozszczepiania jąder atomów. I dlatego już siedem lat po Nagasaki i Hiroszimie położono stępkę pod pierwszy amerykański okręt z napędem atomowym.

Nieco przewrotnie wybrano dla niego nazwę nawiązującą do pojazdu kapitana Nemo, z klasycznych powieści Juliusza Verne’a „Dwadzieścia tysięcy mil podmorskiej żeglugi” oraz „Tajemnicza wyspa”. Po raz pierwszy, nie w fantastycznym opowiadaniu, a w realnie działającej konstrukcji wyeliminowano całkowicie konieczność wynurzania się okrętu podwodnego na powierzchnię. Czas jego pozostawania pod wodą od tej pory był ograniczony jedynie… potrzebami i wytrzymałością psychiczną załogi.

Budując tę jednostkę, Amerykanie mieli nadzieję na propagandowy sukces i odzyskanie palmy pierwszeństwa na polu nowych technologii. Ich pozycję mocno nadwyrężył bowiem radziecki program kosmiczny. I rzeczywiście tak się stało. Co więcej, wkrótce do Nautilusa dołączyła druga jednostka, czyli USS „Tryton”, która poszła nawet krok dalej i jako pierwsza okrążyła pod wodą kulę ziemską!

Sowieci, co ciekawe, powtórzyli wyczyn „Nautilusa” dopiero cztery lata później. Pierwszym radzieckim okrętem podwodnym z napędem jądrowym był „Komsomoł Lenina”. Okręt ten, oznaczony numerem taktycznym K-3, przepłynął pod biegunem północnym w 1962 roku.

Od tej pory atomowe okręty podwodne weszły na stałe do arsenałów, już nawet nie tylko największych światowych mocarstw. Przyczyniły się także do rozwoju technologii jądrowych w zastosowaniach cywilnych. Poniekąd utwierdzając postronnych obserwatorów w przekonaniu, że za postęp techniczny przychodzi ludzkości płacić życiem, oraz, że najsilniejszym motorem postępu technicznego pozostaje rozwój narzędzi służących do jego pozbawiania.

Posłuchaj felietonu:


Ireneusz Prochera (oprac. Wanda Kownacka)

Niezła historia - artykuły

2011-12-06, godz. 14:28 To nie był prawdziwy konsul... 18 listopada 1971 roku zmarł Czesław Śliwa. » więcej 2011-12-06, godz. 14:25 Bredzić jak Piekarski na mękach 15 listopada 1620 roku doszło do zdarzenia w polskiej historii niezwykłego: do zamachu na króla Polski. » więcej 2011-11-08, godz. 10:54 Król królów Etiopii… 5 listopada 2000 roku odbył się uroczysty pogrzeb ostatniego cesarza Etiopii Haile Selassie I. » więcej 2011-11-08, godz. 10:52 Klątwa grobu Tutenchamona 4 listopada 1922 angielski archeolog Howard Carter odkrył grobowiec egipskiego faraona Tutenchamona, panującego w Egipcie ponad trzy tysiące trzysta lat te… » więcej 2011-11-08, godz. 10:50 Pierwszy robak internetowy Dla mniej zaawansowanego użytkownika nawet najmniejsza wzmianka o możliwości zainfekowania jego komputera przez złośliwego robaka brzmi prawie jak ogłoszenie… » więcej 2011-10-26, godz. 10:28 Dobrze zakonserwowana historia Czasami wydarzenia, na pozór mało znaczące, okazują się w dłuższej perspektywie bardzo istotne. » więcej 2011-10-26, godz. 10:26 Bliźniaki Titanica 20 października 1910 roku w jednej z irlandzkich stoczni zwodowany został statek pasażerski Olympic. » więcej 2011-10-26, godz. 10:24 Szybciej od dźwięku 14 października 1947 amerykański pilot Charles Elwood Yeager, znany wśród przyjaciół jako 'Chuck' przełamał kolejna barierę w rozwoju światowego lot… » więcej 2011-10-20, godz. 09:15 Trzynastego w piątek… Trzynasty dzień października 1307 roku przypadł w piątek. » więcej 2011-10-20, godz. 09:07 Rytm serca 8 października 1958 roku w Szwecji wszczepiono pacjentowi pierwszy wewnętrzny rozrusznik serca. » więcej
1234567
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »