Radio Opole » Niezła historia - artykuły
2011-07-20, 16:56 Autor: Radio Opole

Na wojska Jagiełły czekały wozy wyładowane kajdanami

Śmiało można powiedzieć, że legenda otaczająca tę bitwę powstała przede wszystkim w czasach zaborów. Jednak także w wiekach późniejszych skutecznie dodawała otuchy, krzepiła serca i przekonywała, że „Polak potrafi”.

Jan Matejko - Bitwa pod Grunwaldem

Faktem jest, że echo starcia pod Grunwaldem, do którego doszło 15 lipca 1410 roku dotarło do najdalej położonych zakątków Europy oraz że bitwa znalazła się w gronie największych starć zbrojnych średniowiecza. Z czasem jednak obrosła, co naturalne, w szereg mitów. Dla biorących w niej udział rycerzy stała się przede wszystkim rachunkiem wystawionym Zakonowi Krzyżackiemu za lata krzywd, karą za pychę zakonnych braci. Nie przypadkiem Jan Długosz pisał kilka lat po bitwie: „Słynne miecze przysłane królowi Władysławowi zachowują do dziś w Krakowie, odświeżając wiecznie pamięć wyniosłości i klęski krzyżaków, a pokory i triumfu króla”. Motyw ten wrócił także w słowach tego samego Długosza piszącego o śmierci Wielkiego Mistrza Ulricha von Jungingena: „Oto ten, który wczoraj tyle królestw i państw swojemu przeznaczył panowaniu, któremu wydawało się, że potędze nie ma nikogo sobie równego, leży pozbawiony wszelkiej swoich pomocy, nędznie zabity, okazując swoim upadkiem, o ile duma niższa jest od pokory”. Co ciekawe i wówczas raczej niezwykłe, król Jagiełło odesłał zwłoki Jungingena i kompanów do Malborka, by zostali godnie pochowani. Jak na „barbarzyńcę”, jak go przedstawiali Krzyżacy, to zaiste wielkoduszny gest polskiego władcy! Warto tez przy okazji dodać, że zwyczaj posyłania przeciwnikowi nagich mieczy nie narodził się pod Grunwaldem. Został odebrany przez otoczenie króla jako zniewaga, jako wyjątkowe oskarżenie o tchórzostwo, tymczasem był już wcześniej praktykowany.

W kategoriach militarnych było to niewątpliwie znakomite zwycięstwo, osiągnięte dzięki sprawnemu i realizowanemu z polotem dowodzeniu przez Jagiełłę i księcia Witolda. Do dziś trwają spory historyków o to, ilu właściwie ludzi walczyło po obu stronach. Przyjmuje się najczęściej, że po stronie unii polsko-litewskiej stanęło ok. 40 tys. Polaków, Czechów, Litwinów, Żmudzinów, Rusinów, Tatarów i Wołochów. Naprzeciw siebie mieli ok. 27 tys. krzyżaków i rycerzy z Europy Zachodniej. Bitwa zakończyła się całkowitą klęską sił Krzyżaków- zginęła niemal połowa walczących w nich rycerzy. Do niewoli wzięto 14 tys. jeńców. Co podkreślano nie bez satysfakcji, w zdobytym obozie nieprzyjaciela siły króla Jagiełły odkryły m.in. dziesiątki wozów wyładowanych kajdanami, w które mieli zostać zakuci polscy i litewscy jeńcy. Część badaczy historii twierdzi jednak, że król nie zdołał wykorzystać w pełni odniesionego zwycięstwa, m.in. poprzez opóźnienie pościgu za niedobitkami Krzyżaków, dał im czas na przygotowanie obrony Malborka. Przez to jego oblężenie zakończyło się fiaskiem, a warunki zawartego rok później I pokoju toruńskiego nie były adekwatne do skali odniesionego zwycięstwa. Niewątpliwie natomiast, polityczny związek Polski i Litwy dał im status regionalnego mocarstwa, co stało się niekwestionowanym sukcesem. Niestety, udowadniając w wiekach późniejszych tezę, że wielość ojców sukcesu staje się zarzewiem konfliktu.

Posłuchaj felietonu:

Ireneusz Prochera (oprac. Małgorzata Lis-Skupińska)

Niezła historia - artykuły

2011-08-12, godz. 12:50 Kiedy kolejny "Kursk"? 12 sierpnia 2000 roku doszło do jednej z największych katastrof w dziejach podwodnej eksploracji prowadzonej przez człowieka. Podczas wielkich letnich manewrów… » więcej 2011-08-10, godz. 10:28 ”Raz, dwa, trzy… próba mikrofonu…” 'Rodacy, miło mi oznajmić, iż podpisałem ustawę na zawsze delegalizującą Związek Radziecki. Za pięć minut rozpoczynamy bombardowanie'. Trudno pewnie… » więcej 2011-08-10, godz. 10:14 Ślub, że ho ho! 10 sierpnia 2003 rosyjski astronauta Jurij Malenczenko, jako pierwszy człowiek, zawarł związek małżeński w kosmosie. Jego wybranka znajdowała się w tym… » więcej 2011-08-09, godz. 11:04 Kiedyś to się promowano! Klasztoru na Jasnej Górze nie trzeba chyba nikomu w Polsce przedstawiać. To wciąż jedno z najważniejszych miejsc kultu maryjnego, o czym zresztą przypominają… » więcej 2011-08-08, godz. 17:37 Władze podsłuchują, czyli "afera Watergate" 8 sierpnia 1974 roku telewidzowie w Stanach Zjednoczonych nie posiadali się ze zdumienia. Po raz pierwszy w historii urzędujący prezydent ogłosił zamiar ustąpienia… » więcej 2011-08-08, godz. 17:34 Garbus, czyli "samochód ludowy" 5 sierpnia 1955 roku w zakładach w Wolfsburgu wyprodukowano milionowy egzemplarzy Volkswagena Garbusa. Biorąc pod uwagę, że na świecie wyprodukowano łącznie… » więcej 2011-08-08, godz. 17:32 "Teraz stałem się Śmiercią, niszczycielem światów" 4 sierpnia 1945 roku zapadła decyzja, która zmieniła nasz świat. Nie ma w tym ani krzty przesady, mówimy bowiem o decyzji, która rozpaliła na długie lata… » więcej 2011-08-08, godz. 17:30 Amerykanie górą w wyścigu zbrojeń 3 sierpnia 1958 zakończył się kolejny pasjonujący epizod w historii technologicznego wyścigu zbrojeń, rozgrywanego po II wojnie światowej pomiędzy mocarstwami… » więcej 2011-08-02, godz. 13:02 Śmiertelnie niebezpieczny Dywizjon 303 2 sierpnia 1940 roku ukazał się rozkaz dzienny powołujący do życia najsłynniejszą polska jednostkę lotniczą, czyli sławny Dywizjon 303. Dziś wydaje… » więcej 2011-08-02, godz. 12:53 Pamięć i legenda zrywu pozostały żywe To temat jednego z naszych największych narodowych sporów trwających od lat. Czy warto było rozpoczynać 1 sierpnia 1944 roku bitwę z wrogiem, nie będąc… » więcej
1234567
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »