Radio Opole » Historyczna Jesień - Bracia Kowalczykowie - artykuły
2011-11-07, 10:20 Autor: Radio Opole

Przygotowania do akcji – odc. 6

Na przełomie lat 1970 i 1971 Jerzy Kowalczyk szukał możliwości przeprowadzenia akcji ośmieszającej uczestników jednej z milicyjnych akademii, które regularnie odbywały się w auli opolskiej WSP.

Penetrując nocami pomieszczenia wokół auli, trafił na przebiegający pod nią kanał ciepłowniczy. W międzyczasie doszło do masakry robotników na Wybrzeżu.


– Znaliśmy prawdę z audycji Radia Wolna Europa – wspomina Ryszard, starszy z braci Kowalczyków. – Ja i Jurek należymy do pokolenia, które pamięta te wszystkie akcje bezpieki, obławy KBW, długie więzienia. W Poznaniu w 1956 r. protestujący mieli na transparentach hasła, że żądają chleba, a tu Polacy strzelają do głodnych Polaków i to za nasze pieniądze. Nie potrafiliśmy się z tym pogodzić. Może by się to wszystko zakończyło na petardzie, bo było to bliskie realizacji, ale dowiedzieliśmy się, że z całą pewnością będą tam nagradzani ci, co pacyfikowali Wybrzeże. Jurek wtedy postanowił, że zniszczy tę salę – tłumaczy Ryszard Kowalczyk.


Od postanowienia do realizacji była jednak długa droga. Trzeba było wyliczyć, ile potrzeba materiałów wybuchowych, wymyślić bezpieczny sposób ich zapłonu, a przede wszystkim je zdobyć.


Ten ostatni problem okazał się najłatwiejszy do rozwiązania. W pobliżu Rząśnika – rodzinnej wsi Kowalczyków – w czasie wojny znajdowało się polowe lotnisko. Stacjonujący tam Rosjanie pozostawili po sobie hałdy niewykorzystanych bomb lotniczych. To z nich Jerzy Kowalczyk wydobył kilkadziesiąt kilogramów trotylu, który partiami po kilka kilogramów w plecaku przywoził systematycznie do Opola. Łącznie przywiózł 80 kg trotylu z bomb i 40 kg etylonaftalenu do zapłonu.


– Pomagałem mu w rozwiązaniu kwestii technicznych, wyliczałem parametry eksplozji, przewidywane ciśnienie powietrza w momencie eksplozji, omawialiśmy elementy urządzenia zapłonowego – opowiada Ryszard Kowalczyk.


– Zdawaliśmy sobie sprawę z możliwych konsekwencji, ale zawsze w człowieku jest jakaś walka motywów, kładzie się je na szalach rozważając decyzję. Wtedy wydawało nam się, że tak trzeba zrobić. Właściwie to wszystko zrobił Jurek, ja nie przyłożyłem do tego ręki, co nie znaczy, że nie ponoszę odpowiedzialności, bo o wszystkim wiedziałem i wspierałem go pomysłami, obliczeniami, częściami itd. To był dla mnie dylemat, bo to było miejsce, gdzie skończyłem studia… – dodaje.


Tymczasem Jerzy Kowalczyk za dnia pracował w warsztacie katedry fizyki, a noc w noc na czworakach przemierzał kanał wentylacyjny pod aulą, gdzie w trudnych warunkach umieszczał małe partie materiałów wybuchowych. Nie obyło się bez przygód. Jak się okazało, najdogodniejsze wejście do kanału znajdowało się w rzadko używanym garażu jednego z rektorów WSP. Udało się dorobić klucz do garażu. Pewnego razu tuż przed wyjściem Jerzego z kanału rektor niespodziewanie zaparkował swój samochód w garażu, uniemożliwiając podniesienie klapy. Konspiratorowi pozostało wielogodzinne oczekiwanie w kanale, aż rektor ponownie odjedzie autem.


Posłuchaj odcinka nr 6:

Historyczna Jesień - Bracia Kowalczykowie - artykuły

2011-11-07, godz. 09:30 Represje na rodzinie – odc. 11 Jak się należało spodziewać, konsekwencje czynu braci Kowalczyków spadły nie tylko na nich samych, ale także na ich bliskich. » więcej 2011-11-07, godz. 09:20 Starania o uwolnienie – odc. 12 Surowy wyrok wydany na Kowalczyków zadziałał mobilizująco na opinię publiczną. » więcej 2011-11-07, godz. 09:10 Walka o dobre imię – odc. 13 Długa walka o uwolnienie braci Kowalczyków w końcu się powiodła. » więcej 2011-11-07, godz. 09:00 Jerzy Kowalczyk dzisiaj – odc. 14 Po trzynastu latach spędzonych w więzieniu, w 1985 r. Jerzy Kowalczyk wyszedł na wolność, już jako zupełnie inny człowiek. » więcej 2011-11-07, godz. 08:50 Ryszard Kowalczyk dzisiaj – odc. 15 Ryszard Kowalczyk opuścił więzienie po 12 latach w 1984 r. » więcej 2011-11-07, godz. 08:40 Gwiazda i Walentynowicz a sprawa Kowalczyków – odc. 16 Człowieka, który w sposób czynny zaprotestował przeciwko nagradzaniu w Opolu sprawców masakry na Wybrzeżu, zapragnęła poznać uczestniczka grudniowych… » więcej 2011-11-07, godz. 08:30 Tablica na uniwersytecie – odc. 17 Adam Myślicki, który przed 40 laty był dziekanem fizyki na Wyższej Szkole Pedagogicznej w Opolu, niezbyt chętnie wraca do tematu wysadzenia auli. » więcej 2011-11-07, godz. 08:20 Tablica w Gdańsku – odc. 18 Senat Uniwersytetu Opolskiego nie zgodził się na umieszczenie tablicy upamiętniającej czyn braci Kowalczyków na ścianie odbudowanej auli. » więcej 2011-11-07, godz. 08:00 Tablica na ratuszu – odc. 19 Ostatnim jak dotąd epizodem w walce o pamięć o czynie braci Kowalczyków była batalia o wmurowanie pamiątkowej tablicy na murze opolskiego ratusza. » więcej 2011-10-14, godz. 12:36 Bracia Kowalczykowie – posłuchaj cyklu W nocy z 5 na 6 października 1971 r. bracia Jerzy i Ryszard Kowalczykowie wysadzili aulę Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Opolu. To był ich protest przeciwko… » więcej
12
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »