W czwartek radio Zet podało, że do irańskich dronów Shahed 136 trafiały pompy wytwarzane przez poznańską spółkę należącą do Agencji Rozwoju Przemysłu. Takich dronów - jak przekazano - używają Rosjanie do przeprowadzania ataków na Ukrainę. Pytany o sprawę, również w radiu Zet, Kosiniak-Kamysz podkreślił, że w tej sprawie „śledztwo jest już prowadzone od kilkudziesięciu miesięcy, jeszcze nie za naszych rządów, jeszcze za rządów poprzedników”, a ówczesnemu szefostwu WSK w Poznaniu postawiono zarzuty.

W późniejszej rozmowie z dziennikarzami Kosiniak-Kamysz wskazywał, że "sprawą zajmuje się od 2022 r. ABW - to wtedy miało miejsce; w 2023 postawiono zarzuty". "Działania są, ważne jest wyciągnięcie wniosków” – zaznaczył.

Wicepremier zauważył, że sprzedaż elementów firmie produkującej ciągniki „na pozór wydaje się dość bezpieczną transakcją, ale widać, jak bardzo trzeba być wrażliwym na sprzedaż czegokolwiek do państw, które wspierają Rosję w atakach na Ukrainę i dostarczają jej sprzęt wojskowy lub elementy tego sprzętu. Podkreślił, że ”wszystkie takie transakcje muszą być objęte kontrolą służb specjalnych". "Służby działają w tym względzie, wyciągnięto wnioski z tego co się działo w 2022 roku” – zapewnił szef MON.

Sprawę skomentował także w rozmowie z dziennikarzami wiceszef MON Cezary Tomczyk, według którego - „jeśli faktycznie w 2022 roku bez nadzoru służb części z polskich firm, i to firm państwowych albo nadzorowanych przez państwo, trafiły do uzbrojenia, które służyło do atakowania Ukrainy, to znaczyłoby, że państwo pana Błaszczaka (b. minister obrony Mariusz Błaszczak - przyp. PAP) zbankrutowało chyba po raz trzeci”.

Tomczyk zwrócił uwagę, że w spółkach skarbu państwa, w tym w PGZ, „działają biura bezpieczeństwa, które mają podpisane stosowne umowy ze służbami specjalnymi po to, żeby tego typu sytuacji nie było”. "Jeżeli nie było nadzoru ministra właściwego do spraw aktywów państwowych, czyli pana Sasina (były szef MAP Jacek Sasin - przyp. PAP), jeżeli pan minister Błaszczak wolał ujawniać tajne plany operacyjne własnego państwa, zamiast zajmować się nadzorem nad naprawdę ważnymi sprawami, to znaczy, że mieliśmy do czynienia z czymś takim" - stwierdził Tomczyk.

Radio Zet podało, że Wytwórnia Sprzętu Komunikacyjnego – Poznań Sp. z o.o. sprzedawała części firmie Iran Motorsazan Company produkującej ciągniki rolnicze. Tą drogą pompy paliwowe trafiały do irańskich fabryk produkujących wojskowe bezzałogowce, kupowane następnie przez Rosję.

Zarząd WSK-Poznań zapewnił, że dokłada starań w celu wyjaśnienia sprawy eksportu części do Iranu i jest gotowy do współpracy z organami prowadzącymi postępowanie.

We wrześniu ub. r. brytyjski "Guardian" opisał przekazany przez ukraińskie władze krajom G7 raport w sprawie części wykorzystywanych do produkcji dronów Shahed, wyprodukowanych w 52 krajach koalicji sankcyjnej, w tym w USA, Kandzie i Europie, m.in. w Polsce, i Japonii. Według ukraińskiego raportu, Iran kupował te komponenty przez pośredników z państw trzecich.(PAP)

brw/ dk/ sdd/ js/