Zespół z University of Texas Health Science Center w San Antonio (USA)opisał przełomowe dokonanie w dziedzinie medycznych badań na zwierzętach. Naukowcy wyhodowali myszy z ludzkim układem odpornościowym. Zwierzęta mają też typowy dla ludzi mikrobiom jelitowy.

Myszy od dawna stosuje się jako model do badań biomedycznych. Gryzonie te są nieduże, łatwe w hodowli i mają wiele cech wspólnych z człowiekiem, także dotyczących odporności.

Jednak wiele genów związanych z układem immunologicznych mocno różni się od ludzkich, co znacząco utrudnia badania.

Dlatego już w latach 80. po raz pierwszy badacze zmodyfikowali myszy, by ich układ odpornościowy przypominał ludzki. Wykorzystywano je do badań wirusa powodującego AIDS.

Od tamtej pory hodowano podobne zwierzęta, m.in. wprowadzając do ich organizmów ludzkie komórki odpornościowe i macierzyste. Dotąd jednak nie udało się uzyskać w myszach w pełni ludzkiego układu immunologicznego. Ponadto zmienione myszy żyły zwykle wyraźnie krócej.

Najnowsze myszy wyhodowano dzięki zabiegom z użyciem ludzkich komórek pobranych z krwi pępowinowej oraz terapii hormonalnej z wykorzystaniem silnej formy estrogenu. Hormon ten wspiera przetrwanie komórek macierzystych, a także powstawanie limfocytów i przeciwciał.

Myszy nazwane TruHuX (truly human, THX) mają w pełni funkcjonalny ludzki układ odpornościowy, zawierający m.in. węzły chłonne, grasicę, różnego typu limfocyty i inne komórki immunologiczne. Powstające w nich przeciwciała także są identyczne z ludzkimi.

Wyhodowanie myszy THX otwiera drogę do nowego typu eksperymentów nad powstawaniem różnych ludzkich chorób, immunoterpiami (w tym nowotworów) czy szczepionkami. Może także spowodować, że nie będą potrzebne testy na naczelnych.

„Dzięki wyjątkowemu wykorzystaniu aktywności estrogenu do wspierania różnicowania ludzkich komórek macierzystych, komórek odpornościowych człowieka oraz powstawania przeciwciał, myszy THX stanowią platformę do badań nad ludzkim układem odpornościowym, rozwojem ludzkich szczepionek i testowania nowych terapii” – powiedział prof. Paolo Casali, autor dokonania (https://www.nature.com/articles/s41590-024-01880-3).

Jego zespół wykorzystuje już myszy THX do badań SARS-CoV2, a także nad różnymi mechanizmami działającymi w układzie odpornościowym człowieka.(PAP)

Marek Matacz

mat/ agt/