Z informacji prasowej dowiadujemy się, że pierwsze wzmianki dotyczące żydowskich mieszkańców Błonia pochodzą z drugiej połowy XV w. Na przełomie XV i XVI stulecia populacja ludności żydowskiej w Błoniu sukcesywnie się powiększała. W połowie XVI w., po włączeniu Mazowsza do Korony Królestwa Polskiego wprowadzono zakaz osiedlania się Żydów w Błoniu. W 1810 r. zakaz osiedlania się Żydów w mieście został zniesiony, a od 1862 r. mogli oni nie tylko mieszkać w Błoniu, ale także nabywać nieruchomości.

W latach 80. XIX w. w Błoniu założono żydowską gminę wyznaniową i rabinat. Od końca XIX w. istniał żydowski cmentarz.

We wrześniu 1939 r. wojska niemieckie wkroczyły do Błonia. Zaraz po zajęciu miasta, na jego terenie dochodzić zaczęło do pierwszych masowych mordów.

W grudniu 1940 r. w Błoniu powstało getto, w którym zgromadzeni zostali zarówno Żydzi przesiedleni przez Niemców do miasta, jak i mieszkający w nim przed wojną. Łącznie przebywało w nim ponad dwa tysiące osób. Panowały tam trudne warunki mieszkaniowe i aprowizacyjne.

W lutym 1941 r. błońskie getto zostało zlikwidowane, a jego mieszkańcy zostali przeniesieni do getta warszawskiego. Część z nich zmarła w wyniku głodu i chorób. Inni, od lata 1942 r., wraz z pozostałymi Żydami z getta warszawskiego zostali wywiezieni do obozu śmierci w Treblince i tam zgładzeni.

Do czasów powojennych przetrwała błońska synagoga. Zburzono ją jednak w 1952 r., a na jej miejscu stoi dziś blok mieszkalny.

Uroczystość odsłonięcia pomnika "Macewa Pamięci" odbędzie się 28 maja (wtorek) o godzinie 12 na Skwerze przy Muzeum Ziemi Błońskiej (Dworek Poniatówka), Al. C.K. Norwida 1. Organizatorem uroczystości jest Burmistrz Błonia, Instytut Pamięci Narodowej i Muzeum Getta Warszawskiego. (PAP)

Autorka: Anna Kruszyńska

akr/ dki/