Aktorzy grający w filmach Wojciecha Smarzowskiego określają go mianem sumienia narodu, a jego obrazy porównują do zwierciadła, w którym odbija się polskie społeczeństwo. Lustro to często odsłania słabości, wydobywa na światło dzienne niewygodne tematy. W "Klerze" reżyser poruszył kwestię hipokryzji Kościoła katolickiego, a w ostatnim "Weselu" opowiedział stosunkach polsko-żydowskich w czasach II wojny światowej. Teraz zakończył zdjęcia do kolejnego filmu - "Dom dobry". PAP odwiedziła plan zdjęciowy produkcji i zapytała twórców o szczegóły projektu.

Jak podkreślił Smarzowski, choć tytuł obrazu nawiązuje do "Domu złego" z 2009 r., nie będzie to rewers tamtej fabuły, ale zupełnie nowa historia. "+Dom dobry+ to jest tytuł roboczy, może jeszcze go zmienię. Po prostu nie mam pomysłów na inne tytuły. Zrobiłem +Wesele+, teraz drugie +Wesele+, +Dom zły+, teraz +Dom dobry+. Następny będzie +Tulipan+, bo mój trzeci film to była +Róża+ itd." – powiedział.

Statystyki policji i organizacji pomocowych wskazują, że pandemia koronawirusa i związana z nią izolacja społeczna spotęgowały problem przemocy domowej. Temu zagadnieniu będzie poświęcony "Dom dobry". "Mam w szufladzie kilka projektów. One są w różnej fazie rozwoju. W mojej pracy ważny jest płodozmian i po filmie historycznym postanowiłem, że muszę zrobić historię kameralną. Pandemia chyba na to wpłynęła. Powstało dość dużo artykułów, książek na ten temat. Powoli zacząłem czytać, rozmawiać, spotykać się z ofiarami przemocy domowej. Już wtedy tak naprawdę pisałem scenariusz, niepostrzeżenie. W tym filmie jest bardzo dużo historii, które wziąłem z życia, rozmawiając z ofiarami przemocy domowej" – stwierdził Smarzowski.

Według reżysera, przemoc domowa nie jest zjawiskiem dotykającym wyłącznie polskiego społeczeństwa. To problem globalny. "Mam poczucie, że my się niczym nie różnimy od innych społeczeństw. Tak uważam. Tak samo jest z moimi filmami historycznymi, że +Róża+ jest zakazana w Rosji, +Wołyń+ - w Ukrainie, a +Wesele+ z żydowską literką w środku też jest tutaj niespecjalnie mile widziane w niektórych kręgach. Każdy naród ma w swojej historii takie momenty, które chciałby wyprzeć. To, co mnie interesuje w tej historii, to kiedy zaczyna się przemoc, co jest przemocowe, a co jest na granicy. Zrobiłem kiedyś spektakl Teatru Telewizji +Kuracja+, który opowiadał o tym, kiedy zaczyna się szaleństwo. Zrobiłem film +Pod mocnym aniołem+ o tym, kiedy zaczyna się alkoholizm" – wspomniał.

W obsadzie "Domu dobrego" znalazł się m.in. Tomasz Schuchardt. Aktor dołączył do filmowej rodziny Wojciecha Smarzowskiego w 2021 r. przy okazji "Wesela". "Pierwsze nasze spotkanie traktuję trochę rozruchowo. Mijaliśmy się, to była wielkoobsadowa sytuacja. Wojtek miał wtedy do ogarnięcia mnóstwo rzeczy, więc każdemu mógł poświęcić mniej czasu. Co prawda poznaliśmy się, ale nie czułem, że dość intensywnie pracowaliśmy. Tutaj jest inaczej. Czekałem na to spotkanie. A przede wszystkim miałem nadzieję, że ono się uda, że zostanę ponownie zaproszony. Pamiętam, że przyszedłem na casting z nadziejami, że jednak tak się stanie. Finalnie Wojtek wybrał mnie. Cieszę się, bo teraz spędzamy razem trochę więcej czasu i lepiej go poznaję" – zaznaczył.

Schuchardt nie może jeszcze zdradzać szczegółów dotyczących granej postaci. Poza tym – jak przyznaje – nie lubi opowiadać zbyt dużo o swoich rolach. "Lubię tworzyć postacie, a później zostawiać przestrzeń widzom. Zwykle w taki sposób pracuję. Mój bohater jest elementem większej całości. Film opowiada o przemocy, więc jestem tutaj również w tę przemoc w jakiś sposób – nie zdradzę, w jaki – uwikłany. Zmagamy się z trudnym tematem. Mam wrażenie, że to kino jest trochę inne niż poprzednie filmy Wojtka – bardziej kameralne, intymne. Dzisiaj akurat mamy taki dzień, że na planie jest wielu aktorów, ale to jest naprawdę wyjątkowa sytuacja. Zdarzyło się tak może trzy, cztery razy w ciągu całego projektu, że jest więcej niż dwóch, trzech aktorów. Mam wrażenie, że to kino będzie trochę bardziej interwencyjne i tego bym chciał" – stwierdził.

Pytany, czy dzisiaj Smarzowski patrzy na kino inaczej, aktor odpowiedział, że "to jest artysta, który cały czas szuka", a poszukiwania oznaczają nieustanny rozwój. "Czy to jest stała zmiana? Nie wydaje mi się. Film jest opowiadany językiem Wojtka. Wiemy, jaki to jest język – brutalny, realistyczny, naturalistyczny. Ale to czemuś służy – to służy temu, żeby pokazać brutalność świata" – ocenił. Aktor zwrócił też uwagę, że w Polsce wciąż nie do końca potrafimy mówić o przemocy. "W pewnym momencie była próba podjęcia takiej rozmowy, ale myślę, że jeszcze ogrom wstydu został. Przemoc najczęściej kojarzy się ze wstydem. Osoby, które doświadczają przemocy, nie potrafią o tym powiedzieć, nie potrafią się bronić. Inni też nie potrafią bronić takich osób. Mam nadzieję, że tym filmem pomożemy im się odnaleźć, powiedzieć, gdzie, co i jak – że są ludzie, którzy mogą pomóc, że z tych rzeczy da się wyjść" – powiedział.

Przyjaciela głównego bohatera zagrał Andrzej Konopka, którego w przeszłości mogliśmy oglądać w "Róży" i "Klerze". Jego zdaniem Smarzowski to reżyser, któremu "nie sposób odmówić". "Większość z nas zna jego filmy i wie, że są po prostu dobre. Bardzo cenię sobie tę znajomość i to, że role od Wojtka przychodzą bez zdjęć próbnych, że de facto darzy mnie zaufaniem. Dostałem propozycję zagrania roli i przeczytałem scenariusz, który mnie poruszył. Uważam, że to jest tzw. słuszne kino, czyli poruszające sprawę przemocy. Od razu zgłosiłem chęć zagrania w tym filmie" – wspomniał aktor. Dodał, że twórca jest "bardzo wrażliwym człowiekiem". "To niesamowite móc czerpać z jego wrażliwości. Wojtek daje przykład, że sztuka filmowa może być czymś więcej niż tylko zabijaniem wolnego czasu – że może poruszać ważne tematy" – podsumował.

W filmie wystąpili również m.in. Agata Turkot, Agata Kulesza, Arkadiusz Jakubik i Maria Sobocińska. Za zdjęcia odpowiada Paweł Tybora. Autorem muzyki jest Mikołaj Trzaska. Obraz trafi do kin w 2025 r. Za dystrybucję będzie odpowiadać Warner Bros. Entertainment Polska.

Materiał wideo dostępny na: https://www.pap.pl/aktualnosci/zakonczyly-sie-zdjecia-do-filmu-dom-dobry-wojciecha-smarzowskiego oraz: https://wideo.pap.pl/videos/72883/ (PAP)

autorka: Daria Porycka

dap/ wj/ dki/