Radio Opole » Kraj i świat
2021-10-05, 12:40 Autor: PAP

Nobel z fizyki za zrozumienie złożonych systemów w przyrodzie (krótka2)

Nobel 2021 z fizyki Syukuro Manabe i Klaus Hasselmann otrzymali za fizyczny model klimatu Ziemi i wpływ ludzi na jego zmiany, zaś trzeci tegoroczny noblista -Giorgio Parisi - został doceniony za odkrycie interakcji w układach fizycznych - począwszy od atomów aż po układy planetarne.

Jak zauważył Komitet Noblowski, złożone układy charakteryzują się przypadkowością i brakiem ładu i są trudne do zrozumienia. A tegoroczni nobliści zastosowali nowe metody do opisania ich i przewidywania ich długofalowych zachowań, podkreślili członkowie Komitetu.


Manabe i Hasselmann - obaj już 90-letni - podzielą się po równo połową nagrody za "fizyczne modelowanie klimatu Ziemi, co pozwoliło ilościowo określić jego zmienność i wiarygodnie przewidywać globalne ocieplenie".


Manabe wykazał, w jaki sposób podwyższony poziom dwutlenku węgla w atmosferze przyczynia się do wzrostu temperatur na powierzchni Ziemi. W latach 60. XX wieku opracowywał fizyczne modele klimatu. Około dekadę później Hasselmann opracował model, w którym powiązał pogodę i klimat, co pozwoliło zrozumieć, dlaczego modele klimatu mogą być wiarygodne, mimo że pogoda jest zmienna i chaotyczna.


Z kolei Giorgio Parisi (ur. w 1948 r.) otrzyma drugą połowę nagrody za "odkrycie wzajemnego oddziaływania zakłóceń i fluktuacji w układach fizycznych - od atomów po układy planetarne". Jego badania pomogły zrozumieć i opisać wiele różnych oraz całkiem przypadkowych materiałów i zjawisk, nie tylko w fizyce, ale też w wielu bardzo różnych dziedzinach, jak matematyka, biologia, neuronauka i uczenie się maszyn. (PAP)


jjj/ agt/


Kraj i świat

2024-07-08, godz. 13:10 Warszawa/ 44 upomnienia za wjazd do strefy czystego transportu Od 1 lipca strażnicy miejscy pouczyli 44 kierowców, którzy wjechali do strefy czystego transportu nieuprawnionym autem - powiedział w poniedziałek st. insp… » więcej 2024-07-08, godz. 13:00 Lubskie/ Koniec utrudnień po kolizji na dk 92 w Świebodzinie Po kolizji została odblokowana dk 92 w Świebodzinie. Winną kolizji jest 21-letni kierująca volkswagenem, która została ukarana mandatem. » więcej 2024-07-08, godz. 13:00 Mastalerek: Szatkowski nie poleci z prezydentem do USA (aktl.) Szef gabinetu prezydenta Marcin Mastalerek poinformował, że dotychczasowy ambasador RP przy NATO Tomasz Szatkowski nie poleci z prezydentem Andrzejem Dudą na… » więcej 2024-07-08, godz. 13:00 Prognoza pogody na 8 i 9 lipca Jak informuje IMGW drugi stopień ostrzeżeń przed burzami obejmuje powiaty podgórskie, woj. małopolskie i Podkarpacie. Pierwszy stopień ostrzeżeń przed… » więcej 2024-07-08, godz. 12:50 W. Brytania/ Resort obrony: wojna prowadzi do postępującej izolacji rosyjskiej nauki Od początku napaści na Ukrainę rosyjskie władze zacieśniają kontrolę nad uniwersytetami i ma miejsce postępująca izolacja rosyjskich instytucji naukowych… » więcej 2024-07-08, godz. 12:50 Szczyt NATO/ Nowy szef Sojuszu Mark Rutte słynie z dobrych kontaktów z Trumpem i Bidenem (sylwetka) Nowy sekretarz generalny NATO Mark Rutte to najdłużej urzędujący premier Holandii; ma reputację 'teflonowego', bo mimo licznych afer w holenderskiej polityce… » więcej 2024-07-08, godz. 12:40 Szczyt NATO/ Raport: Polacy, Holendrzy i Szwedzi najbardziej przychylni Sojuszowi 91 proc. Polaków, 75 proc. Holendrów oraz 71 proc. Szwedów jest pozytywnie nastawionych do NATO - są to najwyższe wskaźniki poparcia wśród 13 państw członkowskich… » więcej 2024-07-08, godz. 12:40 ME 2024 - wciąż w grze najwięcej piłkarzy Realu Madryt Real Madryt ma najwięcej - siedmiu - przedstawicieli w kadrach czterech drużyn, które pozostały w grze o tytuł mistrza Europy. Łącznie w kadrach półfinalistów… » więcej 2024-07-08, godz. 12:40 Szczyt NATO/ Szwecja po raz pierwszy będzie uczestniczyć w szczycie Sojuszu Szwecja, która 7 marca 2024 roku przystąpiła do NATO, po raz pierwszy będzie uczestniczyć jako pełnoprawny członek Sojuszu Północnoatlantyckiego w rozpoczynającym… » więcej 2024-07-08, godz. 12:40 Lord Vader i Elvis Presley gwiazdami teledysku Radka Bieleckiego z kabaretu Neo-Nówka Związany z wrocławskim kabaretem Neo-Nówka aktor Radek Bielecki opublikował teledysk do napisanej przez siebie piosenki - „Jest super”. W wideoklipie znajdą… » więcej
216217218219220221222
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »