Radio Opole » Kraj i świat
2021-10-05, 12:40 Autor: PAP

Nobel z fizyki za zrozumienie złożonych systemów w przyrodzie (krótka2)

Nobel 2021 z fizyki Syukuro Manabe i Klaus Hasselmann otrzymali za fizyczny model klimatu Ziemi i wpływ ludzi na jego zmiany, zaś trzeci tegoroczny noblista -Giorgio Parisi - został doceniony za odkrycie interakcji w układach fizycznych - począwszy od atomów aż po układy planetarne.

Jak zauważył Komitet Noblowski, złożone układy charakteryzują się przypadkowością i brakiem ładu i są trudne do zrozumienia. A tegoroczni nobliści zastosowali nowe metody do opisania ich i przewidywania ich długofalowych zachowań, podkreślili członkowie Komitetu.


Manabe i Hasselmann - obaj już 90-letni - podzielą się po równo połową nagrody za "fizyczne modelowanie klimatu Ziemi, co pozwoliło ilościowo określić jego zmienność i wiarygodnie przewidywać globalne ocieplenie".


Manabe wykazał, w jaki sposób podwyższony poziom dwutlenku węgla w atmosferze przyczynia się do wzrostu temperatur na powierzchni Ziemi. W latach 60. XX wieku opracowywał fizyczne modele klimatu. Około dekadę później Hasselmann opracował model, w którym powiązał pogodę i klimat, co pozwoliło zrozumieć, dlaczego modele klimatu mogą być wiarygodne, mimo że pogoda jest zmienna i chaotyczna.


Z kolei Giorgio Parisi (ur. w 1948 r.) otrzyma drugą połowę nagrody za "odkrycie wzajemnego oddziaływania zakłóceń i fluktuacji w układach fizycznych - od atomów po układy planetarne". Jego badania pomogły zrozumieć i opisać wiele różnych oraz całkiem przypadkowych materiałów i zjawisk, nie tylko w fizyce, ale też w wielu bardzo różnych dziedzinach, jak matematyka, biologia, neuronauka i uczenie się maszyn. (PAP)


jjj/ agt/


Kraj i świat

2024-08-08, godz. 12:20 Japonia/ Silne trzęsienie ziemi o magnitudzie 7,1 na południowym zachodzie kraju Trzęsienie ziemi o magnitudzie 7,1 nawiedziło w czwartek tereny u południowo-zachodniego wybrzeża Japonii - poinformowała Japońska Agencja Meteorologiczna… » więcej 2024-08-08, godz. 12:10 Kopalnia Soli „Wieliczka” przywitała milionowego turystę; najwięcej odwiedzających to obcokrajowcy Milionowy turysta w tym roku zwiedził w czwartek Kopalnię Soli „Wieliczka” - była to pani Ewelina Krawczyk z Sieradza. Wśród tegorocznych odwiedzających… » więcej 2024-08-08, godz. 12:00 Dorożała: dajemy społeczeństwu realną możliwość zaskarżenia Planu Urządzania Lasu Możliwość zaskarżenia Planu Urządzania Lasu oraz włączenie regionalnych dyrekcji ochrony środowiska w proces zatwierdzania PUL zakłada projekt zmiany… » więcej 2024-08-08, godz. 12:00 Reuters: USA wyprzedziły Chiny jako największy partner handlowy Niemiec Stany Zjednoczone wyprzedziły Chiny i stały się największym partnerem handlowym Niemiec w pierwszej połowie 2024 r. - podał w czwartek Reuters, powołując… » więcej 2024-08-08, godz. 12:00 Warszawa/ Dominik Strycharski wystąpi w piątek podczas "Dziedzińca Kultury" W piątek na scenie 'Dziedzińca Kultury' wystąpi Dominik Strycharski z projektem 'Korzyński Ultimate'. Koncert nawiązuje do twórczości Andrzeja Korzyńskiego… » więcej 2024-08-08, godz. 12:00 PIE: Zmiany w unijnych przepisach mogą dotknąć polskich producentów baterii Zmiany w unijnych przepisach dot. metodologii liczenia śladu węglowego baterii mogą dotknąć polskich producentów - poinformował Polski Instytut Ekonomiczny… » więcej 2024-08-08, godz. 11:50 Kraków/ Wydłużenie godzin otwarcia publicznych toalet Wydłużenie godzin otwarcia publicznych toalet w Sukiennicach i na Plantach, częstsze wywożenie śmieci z centrum miasta, a także dodatkowe kosze na Kazimierzu… » więcej 2024-08-08, godz. 11:50 Paryż/lekkoatletyka - Kardasz odpadła w eliminacjach pchnięcia kulą Klaudia Kardasz nie awansowała do finału olimpijskiej rywalizacji w Paryżu w pchnięciu kulą. W najlepszej próbie uzyskała 17,45 m, co dało polskiej kulomiotce… » więcej 2024-08-08, godz. 11:50 Paryż/lekkoatletyka - kobieca sztafeta 4x100 m nie pobiegnie w finale (aktl.) Polska sztafeta kobiet 4x100 m po dyskwalifikacji ekipy Wybrzeża Kości Słoniowej zajęła piąte, a nie szóste miejsce w biegu eliminacyjnym, ale to nie zmieniło… » więcej 2024-08-08, godz. 11:40 Paryż/kajakarstwo - Borowska: jestem w stanie "urwać" dwie sekundy na półfinał i finał Kanadyjkarka Dorota Borowska awansowała w czwartek do półfinału igrzysk olimpijskich w jedynce na 200 m, chociaż wiele zawodniczek uzyskiwało lepsze czasy… » więcej
17181920212223
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »