W latach 60. XX w. prowadzone były wykopaliska na cmentarzysku Jebel Sahaba, położonym w dolinie Nilu. To datowane na 13 tys. lat stanowisko archeologiczne, obecnie zalane wodami jeziora Nasera, znajduje się na terytorium dzisiejszego Sudanu.

Początkowe wnioski z wykopalisk sugerowały, że w czasach prehistorycznych doszło tu do regularnej bitwy. Ponowna analiza danych, przeprowadzona przez naukowców francuskich, sugeruje jednak, że teren ten był miejscem wielu mniejszych, tlących się konfliktów.

Najbardziej prawdopodobną przyczyną krwawych konfliktów była walka o zasoby. Zmiany klimatu doprowadziły do ruchów migracyjnych i walki o pożywienie.

Szkielety z Jebel Sahaba znajdują się dziś w British Museum w Londynie. Naukowcy z uniwersytetu w Tuluzie i z francuskiej akademii nauk przeprowadzili tam ponowną analizę 61 szkieletów. Wiele szkieletów nosi ślady zadanych obrażeń. Połowa z tych obrażeń pochodzi z grotów strzał lub włóczni. Pozostałości grotów dostrzec można w kościach lub ich otoczeniu.

Trudno jest obronić teorię o pojedynczym dużym konflikcie zbrojnym, ponieważ część ran zagoiła się. Widać zatem, że obrażenia nie zostały zadane jednorazowo, ale na przestrzeni dłuższego czasu. Sugeruje to, że cmentarzysko Jebel Sahaba nie było świadkiem jednego konfliktu, ale wielu powtarzających się.

Zdaniem naukowców grupy łowców-zbieraczy napadały na siebie zbrojnie, prawdopodobnie rywalizując o zasoby. Był to czas zmian klimatycznych w Afryce, nad Nil w rejonie Jebel Sahaba musieli napływać klimatyczni uchodźcy z innych stron.

Więcej: https://www.cnrs.fr/en/jebel-sahaba-succession-violence-rather-prehistoric-war (PAP)

krx/ ekr/