Radio Opole » Wiadomości z regionu
2022-12-24, 19:00 Autor: Katarzyna Doros-Stachoń

Jaka Wigilia, taki cały rok, czyli świąteczne nakazy i symbolika liczb

Święta - zdjęcie ilustracyjne [fot. roovuu / Flickr.com]
Święta - zdjęcie ilustracyjne [fot. roovuu / Flickr.com]
Wigilia [fot. roovuu/Flickr.com]
Wigilia [fot. roovuu/Flickr.com]
Nie dwanaście, a cztery lub siedem potraw musiało się dawniej znaleźć na wigilijnym stole. Tę tradycję kultywowano zwłaszcza w domach biedniejszych, chłopskich, których nie było stać na przygotowanie większej liczby dań. Od wieków w Wigilię świąt Bożego Narodzenia symbolika liczb miała znaczenie. Miały one zapewniać dostatek, bezpieczeństwo i urodzaj.
- Symbolika liczb była bardzo stara i głęboko w kulturze zakorzeniona - mówi Elżbieta Oficjalska, kustosz Muzeum Wsi Opolskiej. - Na stole pojawiały się np. cztery potrawy, czyli symbol czterech stron świata, czterech ścian domu, który stanowi takie bezpieczne miejsce, w którym się chronimy. Było też siedem potraw, które tworzono sumując czwórkę szczęśliwą i trójkę, która była symbolem Trójcy Świętej.

Święta Bożego Narodzenia wypadają w okresie przesilenia zimowego, co oznacza, że wszystko idzie już ku wiośnie. - Tak samo produkty, z których przygotowywano potrawy nawiązywały do tego, że życie wkrótce się odrodzi - dodaje Elżbieta Oficjalska. - Tu były stosowane właśnie mak, ziarno pszenicy, ziarno siemienia konopnego, czyli coś, czego jest tak dużo, że nie można policzyć i to jest ta obfitość. Że ma się nam darzyć, że będzie tego tyle, że po prostu nie będziemy w stanie policzyć tego, jak nam się dobrze będzie działo w następnym roku.

Kustosz Muzeum Wsi Opolskiej zwraca uwagę, że Wigilia jako dzień świąteczny była zawsze pełna zakazów i nakazów. - Stroniono od prac gospodarczych, czyli prania, rąbania drewna, które nie były w tym dniu niezbędne i nie służyły świętom - mówi Elżbieta Oficjalska. - Wtedy zmieniano też pościel na czystą, już na ostatnią chwilę. Kąpano się wtedy. Wszyscy musieli być w tym dniu czyści, czyli dom był wyczyszczony i domownicy również. Jednocześnie uważano, że Wigilia to na tyle ważny dzień, że nie wolno było krzyczeć. Uważano, że jeżeli 24 grudnia będziemy na siebie krzyczeć, złościć się i się gniewać, to później tak będzie cały czas w całym roku. Dzieci też starały się być grzeczne, nie wchodzić w drogę rodzicom. Wierzono, że jaka Wigilia, taki później cały rok.

Jeden z dawniej stosowanych nakazów mówił o tym, że do Wigilii wszystko powinno być przygotowane i postawione na stole tak, żeby nikt nie musiał od tego stołu już wstawać. Miało to chronić przed złą wróżbą.
Elżbieta Oficjalska cz.1
Elżbieta Oficjalska cz.2
Elżbieta Oficjalska cz.3

Wiadomości z regionu

2024-08-14, godz. 10:15 Niemodlin: spalone przedszkole do rozbiórki. Gmina planuje budowę nowego Przedszkole w Niemodlinie, w którym w lutym doszło do pożaru zostanie wyburzone. Gmina otrzymała zgodę na rozbiórkę obiektu od Powiatowego Inspektoratu… » więcej 2024-08-14, godz. 10:00 Jest szansa, że oddział chirurgii w Szpitalu Wojewódzkim w Opolu wróci do normalnego funkcjonowania - Realizujemy założony plan. Udało się wznowić pracę oddziału w trybie przyjęć planowych - powiedziała w Porannej Rozmowie Radia Opole wicemarszałek… » więcej 2024-08-14, godz. 10:00 Nyskie starostwo zaprasza na powiatowe igrzyska "Aktywna wieś" W tej imprezie może wziąć udział każde sołectwo z powiatu nyskiego. Powiatowe igrzyska 'Aktywna wieś' odbędą się 17 sierpnia na boisku sportowym w G… » więcej 2024-08-14, godz. 10:00 Pogoda gwarantowana. W czwartek otwarcie basenu w Strzelcach Opolskich Letni basen w Strzelcach Opolskich jest już gotowy. Gruntowną modernizację obiektu udało się zakończyć przed terminem, dlatego już 15 sierpnia od 11:00… » więcej 2024-08-14, godz. 09:00 "Coś zakleić, coś domurować". W opolskich szkołach trwają wakacyjne remonty Uczniowie jeszcze szkołę omijają z daleka, za to w niejednej placówce uwijają się budowlańcy. Lato to czas, kiedy w podstawówkach, liceach i technikach… » więcej 2024-08-14, godz. 07:30 „Mogą się zdarzyć awarie”. Gminy inwestują w ujęcia wody pitnej oraz ich ochronę Mimo fali upałów mieszkańcom Prudnika czy Głuchołaz nie grozi brak wody pitnej w kranach. Wysokie temperatury powietrza, niedobór opadów powodują jednak… » więcej 2024-08-14, godz. 07:30 Opolska Caritas wysyła ogromny transport pomocy do ukraińskiego Iwano-Frankiwska 17 ton sprzętu medycznego, w tym także materacy, łóżek czy wózków inwalidzkich wyjechało w transporcie pomocowym dla Ukrainy. Dary przygotowane przez Caritas… » więcej 2024-08-13, godz. 20:00 Język niemiecki wraca od września do szkół. Brakuje jednak germanistów Od września do szkół wracają 3 godziny języka niemieckiego dla uczniów mniejszości. Uruchomienie zajęć może być jednak trudne, bo w wielu placówkach… » więcej 2024-08-13, godz. 19:45 USK w Opolu z nagrodą za udział w Narodowym Programie Transplantacyjnym Uniwersytecki Szpital Kliniczny w Opolu otrzymał nagrodę za udział w Narodowym Programie Transplantacyjnym, a także za aktywność donacyjną w latach 2022-2023… » więcej 2024-08-13, godz. 18:00 Przez "promile" miał problem z chodzeniem, po alkohol pojechał samochodem Był tak pijany, że nie mógł ustać na nogach, dlatego postanowił wybrać się samochodem do sklepu. Dzięki reakcji świadka udało się powstrzymać jego… » więcej
15161718192021
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »