Radio Opole » Wiadomości z regionu
2021-04-05, 10:06 Autor: Agnieszka Pospiszyl

Tradycje związane z Poniedziałkiem Wielkanocnym sięgają starożytnego Rzymu

Ewa Olbryt i Agnieszka Okos, kroszonki [fot. Marcin Boczek]
Ewa Olbryt i Agnieszka Okos, kroszonki [fot. Marcin Boczek]
Kroszonki Muzeum Wsi Opolskiej [fot. Marcin Boczek]
Kroszonki Muzeum Wsi Opolskiej [fot. Marcin Boczek]
Poniedziałek Wielkanocny nieodłącznie związany jest ze zwyczajem polewania dziewcząt wodą. W zamian za dopełnienie tradycji dziewczęta odwdzięczają się chłopcom kolorowymi pisankami. Ten zwyczaj nawiązuje do dawnych wierzeń związanych z pobudzeniem przyrody do wegetacji. Zanim śmigus-dyngus na stałe u nas zagościł, tradycją było smaganie przez chłopców młodych dziewcząt po łydkach witkami z pędów drzew.
- To jest bardzo stara tradycja, czasem zamiast witek roślinnych używano skórek zwierzęcych – mówi Elżbieta Oficjalska, kustosz Muzeum Wsi Opolskiej. - W Rzymie cesarzy zwyczaj związany z takim właśnie smaganiem dziewcząt po nogach witkami, był uważany za starożytny już na początku naszego tysiąclecia. Ten sam zwyczaj na Śląsku Opolskim był praktykowany przez całe stulecia, czyli smaganie przez młodych nieżonatych chłopców dziewczęta po nogach witkami brzozowymi lub wierzbowymi.

Miało to pobudzić przyrodę do życia, żeby zaczęła rodzić, wydawać plony. Podobną symbolikę ma oblewanie dziewcząt wodą – to nawiązanie do życiodajnej siły deszczu.

- Zwyczaj polewania był też swoistym wydarzeniem towarzyskim – mówi Elżbieta Oficjalska. - Nie można było uczuć okazywać tak ostentacyjnie jak w tej chwili. Ten świąteczny okres to był czas do tego, żeby młodzież mogła sobie przekazać różne wiadomości w taki zawoalowany sposób. Dziewczyna była zlana wodą przez wielu chłopaków. Jeśli chłopak ją polał, to ona wiedziała, że się jemu podoba. Ona wśród tych, którzy ją oblewali, mogła sobie wybrać tego przyszłego szaca, oczywiście jeśli mieścił się w tej grupie, że rodzice mogli również potwierdzić ten wybór.

O przychylności – lub nie – dziewczyny do chłopaka mówił mu kolor pisanki, który od niej dostawał. Jeśli była czerwona, to panna mu sprzyjała. Jeśli żółta – myślała o nim jako przyjacielu, zielona dawała mu nadzieję, że znajomość może się rozwinąć, ale jeśli dostał ciemną, niemal czarną, to znak, że dziewczyna zupełnie nie jest nim zainteresowana.

Na naszej stronie internetowej i facebooku mogą Państwo zobaczyć filmy prezentujące wielkanocne zwyczaje. 
Elżbieta Oficjalska (część 1)
Elżbieta Oficjalska (część 2)

Wiadomości z regionu

2024-05-31, godz. 09:24 IMGW: znowu możliwe burze z silnymi opadami Na Opolszczyźnie dzisiaj (31.05) znowu mogą występować burze z intensywnym deszczem i porywami wiatru. Lokalnie grad. » więcej 2024-05-31, godz. 07:50 Likwidatorzy Polskiego Radia i 17 Rozgłośni Regionalnych PR przeciwko zarzutom KRRiT o rozpowszechnianie fake newsów Likwidator Polskiego Radia i likwidatorzy 17 Rozgłośni Regionalnych Polskiego Radia wyrażają stanowczy sprzeciw wobec rozpowszechniania przez Krajową Radę… » więcej 2024-05-30, godz. 22:49 Ekstraklasa jeszcze nie tym razem. Odra Opole przegrywa w barażach z Arką Gdynia Odra Opole musi odłożyć marzenia o ekstraklasie co najmniej do przyszłego roku. W barażowym meczu o awans do ekstraklasy ''niebiesko-czerwoni'' przegrali… » więcej 2024-05-30, godz. 18:47 61. KFPP. W piątkowym koncercie "Premier" wrażeń i emocji nie zabraknie [ZDJĘCIA] Po krótkie przerwie w opolskim amfiteatrze ponownie rozbrzmiewa muzyka. Po 'Debiutach' przyszedł czas na 'Premiery'. Trwa muzyczno-kamerowa próba z udziałem… » więcej 2024-05-30, godz. 18:46 Opole już gotowe na święto polskiej piosenki. Atrakcji nie zabraknie Będą ścianki do robienia zdjęć, koncerty, wywiady z artystami. Opole, jak na stolicę polskiej piosenki przystało, jest gotowe do 61. edycji festiwalu. Jak… » więcej 2024-05-30, godz. 17:14 61. KFPP: poznaliśmy szczegóły koncertu z piosenkami Janusza Kondratowicza Dyrektor artystyczny 61. Krajowego Festiwalu Polskiej Piosenki i reżyser ostatniego wieczoru tegorocznej imprezy Wojciech Iwański zdradza, jak będzie wyglądał… » więcej 2024-05-30, godz. 17:05 Rój pszczół na skrzyżowaniu w Opolu. Obsiadły uliczny słupek Pszczoły wyroiły się w środku miasta. Opuściły swój ul i znalazły sobie miejsce na słupku przy skrzyżowaniu ulic 1 Maja i Plebiscytowej w Opolu. Zajął… » więcej 2024-05-30, godz. 16:49 Nie tylko dywany kwietne, ale też ołtarze są ważnym elementem procesji Bożego Ciała [ZDJĘCIA] Ołtarze są jednym z najważniejszych elementów procesji Bożego Ciała. Są one zazwyczaj przygotowywane własnoręcznie przez wiernych. Nie brakuje na nich… » więcej 2024-05-30, godz. 16:14 61. KFPP: debiutanci przygotowują się do piątkowego koncertu Gorąca atmosfera w opolskim amfiteatrze towarzyszyła próbom przed koncertem 'Debiuty' 61. Krajowego Festiwalu Polskiej Piosenki w Opolu. Usłyszymy 10 wykonawców… » więcej 2024-05-30, godz. 13:23 Utrudnienia na A4. Na wysokości Prószkowa zderzyło się kilka pojazdów [AKTUALIZACJA] Mamy zablokowaną autostradę A4 w kierunku Wrocławia. Na 238. kilometrze, między węzłami Opole Południe i Opole Zachód doszło do dwóch wypadków. Najpierw… » więcej
3456789
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »