Radio Opole » Wiadomości z regionu
2021-04-05, 10:06 Autor: Agnieszka Pospiszyl

Tradycje związane z Poniedziałkiem Wielkanocnym sięgają starożytnego Rzymu

Ewa Olbryt i Agnieszka Okos, kroszonki [fot. Marcin Boczek]
Ewa Olbryt i Agnieszka Okos, kroszonki [fot. Marcin Boczek]
Kroszonki Muzeum Wsi Opolskiej [fot. Marcin Boczek]
Kroszonki Muzeum Wsi Opolskiej [fot. Marcin Boczek]
Poniedziałek Wielkanocny nieodłącznie związany jest ze zwyczajem polewania dziewcząt wodą. W zamian za dopełnienie tradycji dziewczęta odwdzięczają się chłopcom kolorowymi pisankami. Ten zwyczaj nawiązuje do dawnych wierzeń związanych z pobudzeniem przyrody do wegetacji. Zanim śmigus-dyngus na stałe u nas zagościł, tradycją było smaganie przez chłopców młodych dziewcząt po łydkach witkami z pędów drzew.
- To jest bardzo stara tradycja, czasem zamiast witek roślinnych używano skórek zwierzęcych – mówi Elżbieta Oficjalska, kustosz Muzeum Wsi Opolskiej. - W Rzymie cesarzy zwyczaj związany z takim właśnie smaganiem dziewcząt po nogach witkami, był uważany za starożytny już na początku naszego tysiąclecia. Ten sam zwyczaj na Śląsku Opolskim był praktykowany przez całe stulecia, czyli smaganie przez młodych nieżonatych chłopców dziewczęta po nogach witkami brzozowymi lub wierzbowymi.

Miało to pobudzić przyrodę do życia, żeby zaczęła rodzić, wydawać plony. Podobną symbolikę ma oblewanie dziewcząt wodą – to nawiązanie do życiodajnej siły deszczu.

- Zwyczaj polewania był też swoistym wydarzeniem towarzyskim – mówi Elżbieta Oficjalska. - Nie można było uczuć okazywać tak ostentacyjnie jak w tej chwili. Ten świąteczny okres to był czas do tego, żeby młodzież mogła sobie przekazać różne wiadomości w taki zawoalowany sposób. Dziewczyna była zlana wodą przez wielu chłopaków. Jeśli chłopak ją polał, to ona wiedziała, że się jemu podoba. Ona wśród tych, którzy ją oblewali, mogła sobie wybrać tego przyszłego szaca, oczywiście jeśli mieścił się w tej grupie, że rodzice mogli również potwierdzić ten wybór.

O przychylności – lub nie – dziewczyny do chłopaka mówił mu kolor pisanki, który od niej dostawał. Jeśli była czerwona, to panna mu sprzyjała. Jeśli żółta – myślała o nim jako przyjacielu, zielona dawała mu nadzieję, że znajomość może się rozwinąć, ale jeśli dostał ciemną, niemal czarną, to znak, że dziewczyna zupełnie nie jest nim zainteresowana.

Na naszej stronie internetowej i facebooku mogą Państwo zobaczyć filmy prezentujące wielkanocne zwyczaje. 
Elżbieta Oficjalska (część 1)
Elżbieta Oficjalska (część 2)

Wiadomości z regionu

2024-09-17, godz. 14:09 "Nysa walczyła, żeby żyć". Burmistrz Kolbiarz o postawie mieszkańców - To była najważniejsza noc w tym stuleciu i ona zapisze się w historii - powiedział Radiu Opole Kordian Kolbiarz, burmistrz Nysy. Mieszkańcy pomagali uszczelnić… » więcej 2024-09-17, godz. 14:04 Część ewakuowanych brzeżan wraca do podtopionych domów. To rodzi trudności dla miejskich służb Mimo apeli, wciąż nie wszyscy mieszkańcy zalanej części Brzegu zdecydowali się na ewakuację. To rodzi problemy dla miejskich służb, które apelują, by… » więcej 2024-09-17, godz. 14:02 Minister obrony: w Nysie zostanie uruchomiony szpital polowy [ZDJĘCIA] W Nysie uruchomiony zostanie szpital polowy - poinformował minister obrony narodowej Władysław Kosiniak-Kamysz. W niedzielę po południu (15:09) rozpoczęła… » więcej 2024-09-17, godz. 13:20 Zakaz wchodzenia na wały przeciwpowodziowe. Decyzja Wód Polskich Wody Polskie w Gliwicach wprowadziły tymczasowy zakaz poruszania się po wałach przeciwpowodziowych. Obostrzenie dotyczy też województwa opolskiego. » więcej 2024-09-17, godz. 13:16 Infolinia urzędu marszałkowskiego dla powodzian Urząd Marszałkowski Województwa Opolskiego utworzył infolinię dotyczącą niesienia szerokiej pomocy powodzianom. » więcej 2024-09-17, godz. 13:05 "Dementujemy plotki". Zbiornik Racibórz Dolny pracuje stabilnie Zbiornik Racibórz Dolny pracuje prawidłowo. Nie ma żadnego dodatkowego zrzutu wody. Napełnienie na godzinę 12:00 wyniosło 147 mln m3. » więcej 2024-09-17, godz. 13:04 Lewin Brzeski odcięty od świata. "Dramat był w nocy, ludzie płakali" Odcięty od świata jest Lewin Brzeski od wczorajszego (16.09) wieczora. W niemal całym mieście stoi woda sięgająca nawet półtora metra. Nie ma prądu, a… » więcej 2024-09-17, godz. 12:35 Decyzja o ewakuacji Paczkowa podtrzymana. Gmina czeka na wyniki kontroli wałów i zbiornika - Póki nie będę miał informacji, że zbiornik jest bezpieczny, utrzymuję nadal stan związany z przymusową ewakuacją - informuje Artur Rolka, burmistrz… » więcej 2024-09-17, godz. 11:31 Pogotowie przeciwpowodziowe w Dąbrowie. Potrzebna pomoc przy wałach w Niewodnikach Pogotowie przeciwpowodziowe ogłoszono w podopolskiej gminie Dąbrowa. W związku ze wzrostem stanu wód w rzekach, spowodowanych gwałtownymi opadami deszczu… » więcej 2024-09-17, godz. 11:15 Stal Nysa broniła wałów. "Wszyscy na wałach to ludzie ze "stali" Tysiące ludzi ruszyło na pomoc Nysie i w nocy broniło wałów przed zalaniem miasta. Wśród osób zaangażowanych w obronę miasta znaleźli się także przedstawiciele… » więcej
41424344454647
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »