Radio Opole » Wiadomości z regionu
2021-04-05, 10:06 Autor: Agnieszka Pospiszyl

Tradycje związane z Poniedziałkiem Wielkanocnym sięgają starożytnego Rzymu

Ewa Olbryt i Agnieszka Okos, kroszonki [fot. Marcin Boczek]
Ewa Olbryt i Agnieszka Okos, kroszonki [fot. Marcin Boczek]
Kroszonki Muzeum Wsi Opolskiej [fot. Marcin Boczek]
Kroszonki Muzeum Wsi Opolskiej [fot. Marcin Boczek]
Poniedziałek Wielkanocny nieodłącznie związany jest ze zwyczajem polewania dziewcząt wodą. W zamian za dopełnienie tradycji dziewczęta odwdzięczają się chłopcom kolorowymi pisankami. Ten zwyczaj nawiązuje do dawnych wierzeń związanych z pobudzeniem przyrody do wegetacji. Zanim śmigus-dyngus na stałe u nas zagościł, tradycją było smaganie przez chłopców młodych dziewcząt po łydkach witkami z pędów drzew.
- To jest bardzo stara tradycja, czasem zamiast witek roślinnych używano skórek zwierzęcych – mówi Elżbieta Oficjalska, kustosz Muzeum Wsi Opolskiej. - W Rzymie cesarzy zwyczaj związany z takim właśnie smaganiem dziewcząt po nogach witkami, był uważany za starożytny już na początku naszego tysiąclecia. Ten sam zwyczaj na Śląsku Opolskim był praktykowany przez całe stulecia, czyli smaganie przez młodych nieżonatych chłopców dziewczęta po nogach witkami brzozowymi lub wierzbowymi.

Miało to pobudzić przyrodę do życia, żeby zaczęła rodzić, wydawać plony. Podobną symbolikę ma oblewanie dziewcząt wodą – to nawiązanie do życiodajnej siły deszczu.

- Zwyczaj polewania był też swoistym wydarzeniem towarzyskim – mówi Elżbieta Oficjalska. - Nie można było uczuć okazywać tak ostentacyjnie jak w tej chwili. Ten świąteczny okres to był czas do tego, żeby młodzież mogła sobie przekazać różne wiadomości w taki zawoalowany sposób. Dziewczyna była zlana wodą przez wielu chłopaków. Jeśli chłopak ją polał, to ona wiedziała, że się jemu podoba. Ona wśród tych, którzy ją oblewali, mogła sobie wybrać tego przyszłego szaca, oczywiście jeśli mieścił się w tej grupie, że rodzice mogli również potwierdzić ten wybór.

O przychylności – lub nie – dziewczyny do chłopaka mówił mu kolor pisanki, który od niej dostawał. Jeśli była czerwona, to panna mu sprzyjała. Jeśli żółta – myślała o nim jako przyjacielu, zielona dawała mu nadzieję, że znajomość może się rozwinąć, ale jeśli dostał ciemną, niemal czarną, to znak, że dziewczyna zupełnie nie jest nim zainteresowana.

Na naszej stronie internetowej i facebooku mogą Państwo zobaczyć filmy prezentujące wielkanocne zwyczaje. 
Elżbieta Oficjalska (część 1)
Elżbieta Oficjalska (część 2)

Wiadomości z regionu

2024-11-24, godz. 13:00 Małe, duże i nie tylko z naszego regionu. Komprachcice organizują konkurs szopek bożonarodzeniowych Rodziny, uczniowie, znajomi i osoby indywidualne mogą wziąć udział w konkursie szopek bożonarodzeniowych organizowanym przez Samorządowy Ośrodek Kultury… » więcej 2024-11-24, godz. 12:30 TIR gubił olej. Kontrola ITD na opolskim odcinku autostrady A4 Ten samochód nie pojechał już dalej. Inspektorzy ITD zatrzymali na opolskim odcinku autostrady A4 chorwackiego przewoźnika, w którego pojeździe ciężarowym… » więcej 2024-11-24, godz. 11:00 Znane są szczegóły Kluczborskiego Jarmarku Bożonarodzeniowego Dwa dni potrwa Kluczborski Jarmark Bożonarodzeniowy. Imprezę zaplanowano na weekend 7-8 grudnia w sercu miasta, czyli na rynku, od 12:00 do 20:00. » więcej 2024-11-24, godz. 10:30 Wody Polskie: trwa udrażnianie cieków i naprawa wałów opolskich rzek 31 koniecznych inwestycji i napraw po wrześniowej powodzi przeprowadziły Wody Polskie w województwie opolskim. » więcej 2024-11-24, godz. 10:00 Coraz więcej osób odwiedza wołczyńską tężnię. Zakończył się trzeci sezon inhalacji To był udany sezon tężni solankowej w Wołczynie. Obiekt do inhalacji funkcjonuje obok Koziego Parku od października 2021 roku. » więcej 2024-11-24, godz. 08:20 30 osób na jedną Szlachetną Paczkę. Są jeszcze rodziny, którym można pomóc Baza rodzin Szlachetnej Paczki w tym roku powiększyła się przede wszystkim o osoby poszkodowane przez powódź. Potrzebujących jest naprawdę sporo, dlatego… » więcej 2024-11-23, godz. 20:13 "Opolskie Niezapominajki" trafiły do zasłużonych społeczników i organizacji pozarządowych [ZDJĘCIA] Działają bezinteresownie, pomagają innym i nie brakuje im motywacji. Społecznicy, organizacje pozarządowe oraz samorządy zostały uhonorowane za swoją pracę… » więcej 2024-11-23, godz. 18:30 Mają pomysły na ochronę Nysy i Głuchołaz przed powodzią. Konferencja w Jarnołtówku Ochrona przeciwpowodziowa Głuchołaz, Nysy i miejscowości tych gmin była tematem konferencji zorganizowanej w Jarnołtówku. Organizatorzy podkreślają, że… » więcej 2024-11-23, godz. 16:00 Ostrzeżenie IMGW. W nocy i rano w regionie marznące opady Biuro prognoz IMGW przewiduje słabe opady marznącego deszczu i mżawki powodujące gołoledź. » więcej 2024-11-23, godz. 16:00 Są w gronie krajowych liderów. Oddziału PTTK w Prudniku działa już 70 lat 70-lecie działalności świętuje dzisiaj (23.11) oddział PTTK Sudetów Wschodnich w Prudniku. Jest jedną z najaktywniejszych organizacji turystycznych w kraju… » więcej
1234567
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »