Radio Opole » Ładna historia! » Ładna historia! » Amnestia jest dla złodziei...
2022-03-07, 12:45 Autor: Bolesław Bezeg

Amnestia jest dla złodziei...

73 lata temu - 7 marca 1949 roku - został stracony w Warszawie Hieronim Dekutowski żołnierz Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie, cichociemny, dowódca oddziałów partyzanckich Armii Krajowej i Zrzeszenia Wolność i Niezawisłość znany pod pseudonimem „Zapora”. Aresztowano go 16 września 1947 roku w Nysie na Opolszczyźnie.
Ładna Historia 7 marca 2022 r.
Hieronim Dekutowski urodził się 24 września 1918 w Dzikowie pod Tarnobrzegiem jako jedno z dziewięciorga dzieci blacharza Jana Dekutowskiego. Ojciec piłsudczyk i członek Polskiej Partii Socjalistycznej wychowywał dzieci w legionowej tradycji.

Hieronim Dekutowski uczył się w gimnazjum w Tarnobrzegu, gdzie wstąpił do harcerstwa, w którym wkrótce został drużynowym II Wodnej Drużyny Harcerzy imienia generała Mariusza Zaruskiego, działał też w Sodalicji Mariańskiej.

Gimnazjum ukończył w maju 1938 roku i rozpoczął pracę jako kreślarz w lasach hrabiego Artura Tarnowskiego. Od jesieni 1939 roku zamierzał podjąć studia na uniwersytecie lwowskim. Prawdopodobnie jako ochotnik brał udział w obronie Lwowa.

Wraz z resztkami lwowskiej załogi przekroczył granicę Węgier i został internowany. Po brawurowej ucieczce przedostał sie do polskiej armii we Francji, tam skończył szkołę podoficerską. Naukę w wojennej podchorążówce przerwała mu inwazja niemiecka na Francję.

Po upadku Francji przez Szwajcarię przedostał się do Wielkiej Brytanii, gdzie skończył podchorążówkę. W 1942 roku zgłosił się na szkolenie dywersyjne do służby w AK. Zrzucony do kraju 17 września 1943 roku działał w oddziałach partyzanckich na Lubelszczyźnie.

W styczniu 1944 został szefem Kedywu w Inspektoracie Rejonowym AK Lublin-Puławy. Stworzył wówczas najliczniejszy na Lubelszczyźnie lotny oddział partyzancki. Ustalono, że jego oddział, między styczniem i lipcem 1944, przeprowadził, ponad 80 akcji zbrojnych przeciwko Niemcom.

Na rozkaz dowództwa 28 lipca 1944, ppor. Dekutowski rozwiązał swoją kompanię i ukrywał się, wraz z podkomendnymi, w Puławach, Lublinie i Tarnobrzegu. W sierpniu 1944 podjęli nieudaną próbę przedostania się do walczącej Warszawy.

W styczniu 1945 roku po zamordowaniu przez milicjantów czterech jego byłych żołnierzy Dekutowski zdecydował się podjąć walkę z komunistami i sowiecką okupacją. Dowodzone przez niego oddziały przeprowadziły wiele brawurowych akcji, które mogły by być kanwą niejednego filmu sensacyjnego.

Po wyborach w styczniu 1947 roku i ogłoszeniu w lutym amnestii, rozformował i ujawnił część oddziałów. Zaprzestał tego gdy rozpoczęto aresztowania byłych partyzantów. Formalnie zaprzestał prowadzenia akcji zbrojnych, które od pewnego czasu ograniczały się tylko do zaopatrywania oddziału i samoobrony.

Gdy jego żołnierze przynieśli wiadomość, że ogłoszono amnestię odpowiedział: "Amnestia to jest dla złodziei, a my to jesteśmy Wojsko Polskie!"

Zagrożony aresztowaniem podjął próbę przedostania się na Zachód. 14 września 1947, stawił się na punkt przerzutowy w Nysie na Opolszczyźnie, punkt okazał się pułapką katowickiego Urzędu Bezpieczeństwa. Więziony i torturowany Hieronim Dekutowski skazany został na śmierć. Wyrok wykonano 7 marca 1949 w warszawskim więzieniu na Mokotowie.

Zobacz także

2022-11-25, godz. 12:45 Opolanie w misji ONZ 49 lat temu – w listopadzie 1973 roku rozpoczęła misję w ramach sił ONZ na Bliskim Wschodzie formacja o nazwie Polska Wojskowa Jednostka Specjalna. W jej… » więcej 2022-11-24, godz. 12:45 70 rocznica Radia w Opolu 70 lat temu 24 listopada 1952 roku rozpoczęła swoją działalność Ekspozytura Polskiego Radia w Opolu. » więcej 2022-11-23, godz. 12:45 Walka o biura 42 lata temu – w listopadzie roku 1980 doszło w Opolu do jednej z najbardziej spektakularnych akcji Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego „Solidarność”… » więcej 2022-11-22, godz. 12:45 Eksplozja kotła Dziś przypada 75 rocznica katastrofy kolejowej, jaka miała miejsce w Szumiradzie niedaleko Kluczborka. Doszło tam do wybuchu kotła parowego w tzw. parowozie… » więcej 2022-11-21, godz. 12:45 Skarbiec sakralnej sztuki 35 lat temu - 21 listopada 1987 roku powstało Muzeum Diecezjalne w Opolu. » więcej 2022-11-18, godz. 12:45 Śląscy podróżnicy 775 lat temu 18 listopada 1247 roku do Lyonu w południowej Francji powróciła pierwsza wyprawa wysłana przez papieża do państwa Mongołów. Jej uczestnikiem… » więcej 2022-11-17, godz. 12:45 Patronka Elżbietanek Dziś Kościół Katolicki obchodzi pamiątkę świętej Elżbiety Węgierskiej, patronki nyskich elżbietanek. » więcej 2022-11-16, godz. 12:45 Mieszko Cieszyński 798 lat temu, ale nie znamy daty dziennej tego wydarzenia, zmarł urodzony w Opolu książę z dynastii Piastów Mieszko Cieszyński. » więcej 2022-11-15, godz. 12:45 Bethlen Gabor Dziś przypada 393 rocznica śmierci księcia siedmiogrodzkiego Bethlena Gabora, który przez kilka lat rządził księstwem opolskim, a który chciał także… » więcej 2022-11-14, godz. 12:45 Samarytanka z Nysy Dziś przypada 150 rocznica śmierci zmarłej w opinii świętości wyniesionej na ołtarze mieszkanki Nysy Marii Merkert » więcej
12345
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »