Radio Opole » Ładna historia! » Ładna historia! » Amnestia jest dla złodziei...
2022-03-07, 12:45 Autor: Bolesław Bezeg

Amnestia jest dla złodziei...

73 lata temu - 7 marca 1949 roku - został stracony w Warszawie Hieronim Dekutowski żołnierz Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie, cichociemny, dowódca oddziałów partyzanckich Armii Krajowej i Zrzeszenia Wolność i Niezawisłość znany pod pseudonimem „Zapora”. Aresztowano go 16 września 1947 roku w Nysie na Opolszczyźnie.
Ładna Historia 7 marca 2022 r.
Hieronim Dekutowski urodził się 24 września 1918 w Dzikowie pod Tarnobrzegiem jako jedno z dziewięciorga dzieci blacharza Jana Dekutowskiego. Ojciec piłsudczyk i członek Polskiej Partii Socjalistycznej wychowywał dzieci w legionowej tradycji.

Hieronim Dekutowski uczył się w gimnazjum w Tarnobrzegu, gdzie wstąpił do harcerstwa, w którym wkrótce został drużynowym II Wodnej Drużyny Harcerzy imienia generała Mariusza Zaruskiego, działał też w Sodalicji Mariańskiej.

Gimnazjum ukończył w maju 1938 roku i rozpoczął pracę jako kreślarz w lasach hrabiego Artura Tarnowskiego. Od jesieni 1939 roku zamierzał podjąć studia na uniwersytecie lwowskim. Prawdopodobnie jako ochotnik brał udział w obronie Lwowa.

Wraz z resztkami lwowskiej załogi przekroczył granicę Węgier i został internowany. Po brawurowej ucieczce przedostał sie do polskiej armii we Francji, tam skończył szkołę podoficerską. Naukę w wojennej podchorążówce przerwała mu inwazja niemiecka na Francję.

Po upadku Francji przez Szwajcarię przedostał się do Wielkiej Brytanii, gdzie skończył podchorążówkę. W 1942 roku zgłosił się na szkolenie dywersyjne do służby w AK. Zrzucony do kraju 17 września 1943 roku działał w oddziałach partyzanckich na Lubelszczyźnie.

W styczniu 1944 został szefem Kedywu w Inspektoracie Rejonowym AK Lublin-Puławy. Stworzył wówczas najliczniejszy na Lubelszczyźnie lotny oddział partyzancki. Ustalono, że jego oddział, między styczniem i lipcem 1944, przeprowadził, ponad 80 akcji zbrojnych przeciwko Niemcom.

Na rozkaz dowództwa 28 lipca 1944, ppor. Dekutowski rozwiązał swoją kompanię i ukrywał się, wraz z podkomendnymi, w Puławach, Lublinie i Tarnobrzegu. W sierpniu 1944 podjęli nieudaną próbę przedostania się do walczącej Warszawy.

W styczniu 1945 roku po zamordowaniu przez milicjantów czterech jego byłych żołnierzy Dekutowski zdecydował się podjąć walkę z komunistami i sowiecką okupacją. Dowodzone przez niego oddziały przeprowadziły wiele brawurowych akcji, które mogły by być kanwą niejednego filmu sensacyjnego.

Po wyborach w styczniu 1947 roku i ogłoszeniu w lutym amnestii, rozformował i ujawnił część oddziałów. Zaprzestał tego gdy rozpoczęto aresztowania byłych partyzantów. Formalnie zaprzestał prowadzenia akcji zbrojnych, które od pewnego czasu ograniczały się tylko do zaopatrywania oddziału i samoobrony.

Gdy jego żołnierze przynieśli wiadomość, że ogłoszono amnestię odpowiedział: "Amnestia to jest dla złodziei, a my to jesteśmy Wojsko Polskie!"

Zagrożony aresztowaniem podjął próbę przedostania się na Zachód. 14 września 1947, stawił się na punkt przerzutowy w Nysie na Opolszczyźnie, punkt okazał się pułapką katowickiego Urzędu Bezpieczeństwa. Więziony i torturowany Hieronim Dekutowski skazany został na śmierć. Wyrok wykonano 7 marca 1949 w warszawskim więzieniu na Mokotowie.

Zobacz także

2022-12-09, godz. 12:45 Konferencja Kędzierzyńska 104 lata temu 9 grudnia 1918 r. w Kędzierzynie odbyła się wspólna konferencja partii politycznych działających na Górnym Śląsku. » więcej 2022-12-08, godz. 12:45 Opolska radna polska 75 lat temu 8 grudnia 1947 roku zmarła wybitna polska działaczka i radna miasta Opola w okresie międzywojennym Franciszka Koraszewska z domu Czok. » więcej 2022-12-07, godz. 12:45 Przedłużenie drogi wodnej Jutro przypada 83 rocznica oddania do użytku Kanału Gliwickiego. » więcej 2022-12-06, godz. 12:45 Poeta wyklęty Dziś przypada 77 rocznica urodzin wybitnego polskiego poety i prozaika Rafała Wojaczka zaliczanego do grona poetów wyklętych. » więcej 2022-12-05, godz. 12:45 Członek powstańczego rządu 100 lat temu - 5 grudnia 1922 roku zmarł pierwszy wojewoda śląski, jeden z przywódców III powstania śląskiego Józef Rymer. » więcej 2022-12-02, godz. 12:45 Powstaniec z Siołkowic Jutro przypada 64 rocznica śmierci polskiego działacza, powstańca śląskiego i przedsiębiorcy Jakuba Kani. » więcej 2022-12-01, godz. 12:45 Fałszywa straż graniczna 104 lata temu - 1 grudnia 1918 roku stacjonująca na Śląsku 117 dywizja niemiecka została przekształcona w Grenzschutz czyli jednostkę straży granicznej. » więcej 2022-11-30, godz. 12:45 Mongołowie po raz drugi 763 lata temu 30 listopada 1259 roku rozpoczął się tzw. drugi najazd tatarski na Polskę. Zagony najeźdźców dotarły do wschodnich krańców księstwa o… » więcej 2022-11-29, godz. 12:45 Powód do powstania Dziś przypada 158 rocznica urodzin Andrzeja Mielęckiego – lekarza i polskiego działacza narodowego na Górnym Śląsku, którego zamordowanie stało się… » więcej 2022-11-28, godz. 12:45 Prekursor opolskich cementowni Przedwczoraj minęła 212 rocznica urodzin twórcy pierwszej opolskiej cementowni niemieckiego przedsiębiorcy Fryderyka Wilhelma Grundmanna. » więcej
12345
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »