Radio Opole » Ładna historia! » Ładna historia! » Górnośląska Republika Rad
2022-12-12, 12:45 Autor: Bolesław Bezeg

Górnośląska Republika Rad

102 lata temu - 12 grudnia 1920 roku zjazd Komunistycznej Partii Górnego Śląska obradując w Chorzowie podjął uchwałę o konieczności walki o ustanowienie autonomicznej Górnośląskiej Republiki Rad.
Ładna Historia 12 grudnia 2022 r.
W trzecią rocznicę rewolucji bolszewickiej w Rosji czyli 7 listopada 1920 roku doszło do połączenia trzech działających na Śląsku lewicowych partii. Były to: dawna górnośląska część Komunistycznej Partii Niemiec, której przewodził Anton Jadasch, górnośląski oddział Niezależnej Socjaldemokratycznej Partii Niemiec na czele z Heinrichem Rauem oraz Komunistyczna Partia Ziem Śląskich na czele ze Stanisławem Barczyńskim.

Tę trzecią grupę stanowili skrajnie lewicowi śląscy secesjoniści z Polskiej Partii Socjalistycznej. W efekcie zjednoczenia tych grup powstała Komunistyczna Partia Górnego Śląska-Komunistische Partei Oberschlesiens. Przewodniczącym nowej partii został Anton Jadasch, a na siedzibę główną wybrano Gliwice.

Działacze Komunistycznej Partii Górnego Śląska programowo postanowili zachować niezależność od Komunistycznej Partii Niemiec oraz od Komunistycznej Partii Robotniczej Polski. Realizując jednak zasady obwiązującej wówczas wśród bolszewików doktryny internacjonalizmu, blisko współpracowano z obiema komunistycznymi partiami.

Ze względu na tradycyjną dużą religijność mieszkańców Śląska, partie komunistyczne miały stosunkowo małe oddziaływanie społeczne. W ciągu roku Komunistyczna Partia Górnego Śląska osiągnęła niewielką liczbę członków, oscylującą wokół 5600 osób.

12 grudnia 1920 r. w Chorzowie odbył się pierwszy zjazd Komunistycznej Partii Górnego Śląska. Uczestnicy zjazdu wysunęli projekt utworzenia niezależnej od Niemiec i od Polski Górnośląskiej Republiki Rad, która w przyszłości miała przystąpić do związku sowieckiego.

Ponadto postanowili zbojkotować plebiscyt. 15 marca 1921 roku organ prasowy partii „Czerwony Sztandar – Die Rote Fahne” pisał: „Dla świadomego robotnika rozstrzygnięcie sprawy Górnego Śląska drogą plebiscytu jest takim samym gwałtem, jak przyłączenie go do tego lub innego państwa siłą zbrojną.”

Dla realizacji celów partii postanowiono przejąć od wewnątrz Polską Organizację Wojskową Górnego Śląska. Do POW zaczęli się zgłaszać polscy komuniści, którzy zamierzali przejąć kontrolę nad przyszłym antyniemieckim powstaniem i przekształcić je w rewolucję społeczną.

Ze względu na czujność struktur POW i stosunkowo małą liczebność komunistów, ten plan się nie powiódł.

Dla nikogo nie jest tajemnicą, że działacze Komunistycznej Partii Górnego Śląska bardzo liczyli na to, że armie bolszewickie ostatecznie rozgromią pańską Polskę i burżuazyjne Niemcy a Europa zmieni się w jeden socjalistyczny Związek Republik Radzieckich. Tylko takiego państwa częścią składową mogła by być Śląska Republika Rad i dla takiej idei śląscy autonomiści spod czerwonego sztandaru byli gotowi z postulowanej autonomii zrezygnować.

Klęska bolszewików pod Warszawą i likwidacja rewolucji w Niemczech sprawiły, że owe marzenia musieli śląscy komuniści zrewidować. Po podziale Śląska nastąpił także podział partii i faktyczne jej rozwiązanie.

Dotychczasowy szef Komunistycznej Partii Górnego Śląska Anton Jadasch został szefem górnośląskich struktur Komunistycznej Partii Niemiec. Z kolei komuniści z części Śląska, która przypadła Polsce rozpoczęli współpracę z Komunistyczną Partią Polski.

Zobacz także

2022-08-29, godz. 12:45 Bandyta z "Tysiąca talarów" Dziś przypada 43 rocznica śmierci polskiego aktora teatralnego i filmowego Pawła Baldego. » więcej 2022-08-26, godz. 12:45 Pierwszy historiograf Śląska Dziś przypada 373 rocznica śmierci autora pierwszej w dziejach historii Śląska teologa i historyka Marcina Strzody. » więcej 2022-08-25, godz. 12:45 Spiskowe praktyki 253 lata temu - 25 sierpnia 1769 roku w Nysie spotkali się dwaj władcy największych niemieckich państw aby omówić wspólne tajne przedsięwzięcia. » więcej 2022-08-24, godz. 12:45 Astronomka z Byczyny Dziś przypada 358 rocznica śmierci wybitnej śląskiej astronomki Marii Cunitz alias Kunickiej. Podobnie jak w przypadku Kopernika i Heweliusza także i o jej… » więcej 2022-08-23, godz. 12:45 Biskup z Grodkowa Jutro przypada 415 rocznica urodzin pochodzącego z Opolszczyzny biskupa wrocławskiego Sebastiana von Rostock. » więcej 2022-08-22, godz. 12:46 Świątynia od zawsze 768 lat temu kościół na Górce otrzymał prawa kościoła parafialnego. Dziś kilka słów o jednym z najstarszych miejsc kultu w Opolu. » więcej 2022-08-19, godz. 12:45 Piewca lotnictwa 69 lat temu - 19 sierpnia 1953 roku w Kluczborku urodził się polski reżyser filmowy Zbigniew Wacław Kowalewski. » więcej 2022-08-18, godz. 12:45 Reżyser słuchowisk Dziś przypada 96 rocznica urodzin zmarłego dziesięć lat temu pisarza i dziennikarza Kazimierza Kowalskiego. » więcej 2022-08-17, godz. 12:45 Patron Polski i Diecezji Dziś obchodzimy wspomnienie liturgiczne, a w poniedziałek minęła 765 rocznica śmierci pochodzącego z Opolszczyzny pierwszego polskiego dominikanina i misjonarza… » więcej 2022-08-16, godz. 12:45 Pierwsze śląskie Dziś przypada 103 rocznica wybuchu I powstania śląskiego » więcej
7891011
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »