Radio Opole » Ładna historia! » Ładna historia! » Górnośląska Republika Rad
2022-12-12, 12:45 Autor: Bolesław Bezeg

Górnośląska Republika Rad

102 lata temu - 12 grudnia 1920 roku zjazd Komunistycznej Partii Górnego Śląska obradując w Chorzowie podjął uchwałę o konieczności walki o ustanowienie autonomicznej Górnośląskiej Republiki Rad.
Ładna Historia 12 grudnia 2022 r.
W trzecią rocznicę rewolucji bolszewickiej w Rosji czyli 7 listopada 1920 roku doszło do połączenia trzech działających na Śląsku lewicowych partii. Były to: dawna górnośląska część Komunistycznej Partii Niemiec, której przewodził Anton Jadasch, górnośląski oddział Niezależnej Socjaldemokratycznej Partii Niemiec na czele z Heinrichem Rauem oraz Komunistyczna Partia Ziem Śląskich na czele ze Stanisławem Barczyńskim.

Tę trzecią grupę stanowili skrajnie lewicowi śląscy secesjoniści z Polskiej Partii Socjalistycznej. W efekcie zjednoczenia tych grup powstała Komunistyczna Partia Górnego Śląska-Komunistische Partei Oberschlesiens. Przewodniczącym nowej partii został Anton Jadasch, a na siedzibę główną wybrano Gliwice.

Działacze Komunistycznej Partii Górnego Śląska programowo postanowili zachować niezależność od Komunistycznej Partii Niemiec oraz od Komunistycznej Partii Robotniczej Polski. Realizując jednak zasady obwiązującej wówczas wśród bolszewików doktryny internacjonalizmu, blisko współpracowano z obiema komunistycznymi partiami.

Ze względu na tradycyjną dużą religijność mieszkańców Śląska, partie komunistyczne miały stosunkowo małe oddziaływanie społeczne. W ciągu roku Komunistyczna Partia Górnego Śląska osiągnęła niewielką liczbę członków, oscylującą wokół 5600 osób.

12 grudnia 1920 r. w Chorzowie odbył się pierwszy zjazd Komunistycznej Partii Górnego Śląska. Uczestnicy zjazdu wysunęli projekt utworzenia niezależnej od Niemiec i od Polski Górnośląskiej Republiki Rad, która w przyszłości miała przystąpić do związku sowieckiego.

Ponadto postanowili zbojkotować plebiscyt. 15 marca 1921 roku organ prasowy partii „Czerwony Sztandar – Die Rote Fahne” pisał: „Dla świadomego robotnika rozstrzygnięcie sprawy Górnego Śląska drogą plebiscytu jest takim samym gwałtem, jak przyłączenie go do tego lub innego państwa siłą zbrojną.”

Dla realizacji celów partii postanowiono przejąć od wewnątrz Polską Organizację Wojskową Górnego Śląska. Do POW zaczęli się zgłaszać polscy komuniści, którzy zamierzali przejąć kontrolę nad przyszłym antyniemieckim powstaniem i przekształcić je w rewolucję społeczną.

Ze względu na czujność struktur POW i stosunkowo małą liczebność komunistów, ten plan się nie powiódł.

Dla nikogo nie jest tajemnicą, że działacze Komunistycznej Partii Górnego Śląska bardzo liczyli na to, że armie bolszewickie ostatecznie rozgromią pańską Polskę i burżuazyjne Niemcy a Europa zmieni się w jeden socjalistyczny Związek Republik Radzieckich. Tylko takiego państwa częścią składową mogła by być Śląska Republika Rad i dla takiej idei śląscy autonomiści spod czerwonego sztandaru byli gotowi z postulowanej autonomii zrezygnować.

Klęska bolszewików pod Warszawą i likwidacja rewolucji w Niemczech sprawiły, że owe marzenia musieli śląscy komuniści zrewidować. Po podziale Śląska nastąpił także podział partii i faktyczne jej rozwiązanie.

Dotychczasowy szef Komunistycznej Partii Górnego Śląska Anton Jadasch został szefem górnośląskich struktur Komunistycznej Partii Niemiec. Z kolei komuniści z części Śląska, która przypadła Polsce rozpoczęli współpracę z Komunistyczną Partią Polski.

Zobacz także

2022-09-26, godz. 12:45 Pod pruski but 277 lat temu we wrześniu 1745 r. wojska pruskie w toku drugiej wojny śląskiej ostatecznie zdobyły Opolszczyznę. » więcej 2022-09-23, godz. 12:45 Nasz pierwszy biskup 46 lat temu 23 września 1976 roku zmarł pierwszy opolski biskup Franciszek Jop. » więcej 2022-09-22, godz. 12:45 Wybitny księgarz Dziś przypada 112 rocznica śmierci wybitnego polskiego księgarza Jana Roberta Gebethnera. » więcej 2022-09-21, godz. 12:45 Ślaska Samarytanka Dziś przypada 215 rocznica urodzin błogosławionej Marii Merkert nazywanej Śląską Samarytanką. » więcej 2022-09-20, godz. 12:45 Bolka Kozielska 595 lat temu zmarła ostatnia przedstawicielka kozielsko-bytomskiej gałęzi dynastii Piastów księżniczka Bolesława. » więcej 2022-09-19, godz. 12:45 Płomienny Kaznodzieja Dziś prawdopodobnie wczoraj minęła 334 rocznica śmierci Adama Gdacjusza zwanego „płomiennym kaznodzieją z Kluczborka”. » więcej 2022-09-16, godz. 12:45 Opolska Solidarność 42 lata temu w Gdańsku odbył się zjazd założycielski Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego „Solidarność”. W obradach wzięło udział trzech… » więcej 2022-09-15, godz. 12:45 Początki germanizacji Śląska 259 lat temu władze pruskie wprowadziły na Śląsku tzw. ustawy germanizacyjne. » więcej 2022-09-14, godz. 12:45 Henryk I Niemodliński 640 lat temu - 14 września 1382 roku zmarł książę niemodliński i prudnicki Henryk I. » więcej 2022-09-13, godz. 12:45 Władysław I Opolski 13 września: Dziś prawdopodobnie przypada 740 rocznica śmierci księcia opolskiego Władysława I. Jednakże w źródłach pojawia się także inna data jego… » więcej
56789
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »