Radio Opole » Ładna historia! » Ładna historia! » Górnośląska Republika Rad
2022-12-12, 12:45 Autor: Bolesław Bezeg

Górnośląska Republika Rad

102 lata temu - 12 grudnia 1920 roku zjazd Komunistycznej Partii Górnego Śląska obradując w Chorzowie podjął uchwałę o konieczności walki o ustanowienie autonomicznej Górnośląskiej Republiki Rad.
Ładna Historia 12 grudnia 2022 r.
W trzecią rocznicę rewolucji bolszewickiej w Rosji czyli 7 listopada 1920 roku doszło do połączenia trzech działających na Śląsku lewicowych partii. Były to: dawna górnośląska część Komunistycznej Partii Niemiec, której przewodził Anton Jadasch, górnośląski oddział Niezależnej Socjaldemokratycznej Partii Niemiec na czele z Heinrichem Rauem oraz Komunistyczna Partia Ziem Śląskich na czele ze Stanisławem Barczyńskim.

Tę trzecią grupę stanowili skrajnie lewicowi śląscy secesjoniści z Polskiej Partii Socjalistycznej. W efekcie zjednoczenia tych grup powstała Komunistyczna Partia Górnego Śląska-Komunistische Partei Oberschlesiens. Przewodniczącym nowej partii został Anton Jadasch, a na siedzibę główną wybrano Gliwice.

Działacze Komunistycznej Partii Górnego Śląska programowo postanowili zachować niezależność od Komunistycznej Partii Niemiec oraz od Komunistycznej Partii Robotniczej Polski. Realizując jednak zasady obwiązującej wówczas wśród bolszewików doktryny internacjonalizmu, blisko współpracowano z obiema komunistycznymi partiami.

Ze względu na tradycyjną dużą religijność mieszkańców Śląska, partie komunistyczne miały stosunkowo małe oddziaływanie społeczne. W ciągu roku Komunistyczna Partia Górnego Śląska osiągnęła niewielką liczbę członków, oscylującą wokół 5600 osób.

12 grudnia 1920 r. w Chorzowie odbył się pierwszy zjazd Komunistycznej Partii Górnego Śląska. Uczestnicy zjazdu wysunęli projekt utworzenia niezależnej od Niemiec i od Polski Górnośląskiej Republiki Rad, która w przyszłości miała przystąpić do związku sowieckiego.

Ponadto postanowili zbojkotować plebiscyt. 15 marca 1921 roku organ prasowy partii „Czerwony Sztandar – Die Rote Fahne” pisał: „Dla świadomego robotnika rozstrzygnięcie sprawy Górnego Śląska drogą plebiscytu jest takim samym gwałtem, jak przyłączenie go do tego lub innego państwa siłą zbrojną.”

Dla realizacji celów partii postanowiono przejąć od wewnątrz Polską Organizację Wojskową Górnego Śląska. Do POW zaczęli się zgłaszać polscy komuniści, którzy zamierzali przejąć kontrolę nad przyszłym antyniemieckim powstaniem i przekształcić je w rewolucję społeczną.

Ze względu na czujność struktur POW i stosunkowo małą liczebność komunistów, ten plan się nie powiódł.

Dla nikogo nie jest tajemnicą, że działacze Komunistycznej Partii Górnego Śląska bardzo liczyli na to, że armie bolszewickie ostatecznie rozgromią pańską Polskę i burżuazyjne Niemcy a Europa zmieni się w jeden socjalistyczny Związek Republik Radzieckich. Tylko takiego państwa częścią składową mogła by być Śląska Republika Rad i dla takiej idei śląscy autonomiści spod czerwonego sztandaru byli gotowi z postulowanej autonomii zrezygnować.

Klęska bolszewików pod Warszawą i likwidacja rewolucji w Niemczech sprawiły, że owe marzenia musieli śląscy komuniści zrewidować. Po podziale Śląska nastąpił także podział partii i faktyczne jej rozwiązanie.

Dotychczasowy szef Komunistycznej Partii Górnego Śląska Anton Jadasch został szefem górnośląskich struktur Komunistycznej Partii Niemiec. Z kolei komuniści z części Śląska, która przypadła Polsce rozpoczęli współpracę z Komunistyczną Partią Polski.

Zobacz także

2022-07-29, godz. 12:45 Komisarz Koj Dziś przypada 134 rocznica urodzin Jana Koja – polskiego działacza plebiscytowego – pierwszego powojennego burmistrza Nysy. » więcej 2022-07-28, godz. 12:45 Bibliotekarz z Grudzic Wczoraj minęła 50 rocznica śmierci polskiego działacza społecznego z podopolskich Grudzic Jana Adamka. » więcej 2022-07-27, godz. 12:45 Most Pamięci Sybiraków Kilka dni temu minęła 73 rocznica oddania do użytku w Opolu mostu drogowego przez Odrę. Most został odbudowany w miejsce mostu wysadzonego przez Niemców… » więcej 2022-07-26, godz. 12:45 Na Śląsku Opolskim Dziś przypada 69 rocznica śmierci wybitnego polskiego publicysty, krytyka literackiego i tłumacza Stanisława Wasylewskiego. » więcej 2022-07-25, godz. 12:45 Lekarz publicysta Dziś przypada 83 rocznica tragicznej śmierci polskiego działacza społecznego i politycznego Augustyna Kośnego. » więcej 2022-07-22, godz. 12:45 Zapolyowie w Opolu? 482 lata temu - 22 lipca 1540 roku zmarł król węgierski Jan Zapolya. Jego śmierć omal nie zapoczątkowała objęcia tronu księstwa opolskiego przez nową… » więcej 2022-07-21, godz. 12:45 Postulaty Szafranka 174 lata temu – 21 lipca 1848 roku ksiądz Józef Szafranek wygłosił w pruskim parlamencie przemówienie, w którym przedstawił osiem postulatów żądających… » więcej 2022-07-20, godz. 12:45 As myśliwski z Opola Przedwczoraj – 18 lipca - minęła 104 rocznica urodzin polskiego pilota myśliwskiego Wernera Ryszarda Kirchnera. » więcej 2022-07-19, godz. 12:45 Publicysta z Siołkowic Wczoraj minęła 75 rocznica śmierci wybitnego polskiego działacza narodowego, badacza dziejów Śląska i publicysty Piotra Pampucha. » więcej 2022-07-18, godz. 12:45 Śląska defenestracja 604 lata temu - 18 lipca 1418 roku we Wrocławiu wybuchło ludowe powstanie zwane później wrocławską defenestracją. Zajścia te wywołane były narastającym… » więcej
910111213
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »