U przyczyn toczonej od 1618 do 1648 roku wojny trzydziestoletniej leżały przyczyny religijne. Była to także pierwsza na kontynencie europejskim wojna totalna we współczesnym rozumieniu tego terminu.

Armie niemal wszystkich europejskich państw prowadziły na terenie Niemiec i Śląska kolejne kampanie, rabując, gwałcąc i wyrzynając bez pardonu ludność zajętych terenów. W niektórych rejonach cesarstwa takich jak Dolny Śląsk, Zachodnie Pomorze czy Saksonia straty ludności przekroczyły dwie trzecie populacji. Na Śląsku Opolskim liczba ludności spadła podczas tych 30 lat o jedną trzecią.

Choć w wojnie tej nie wzięła udziału Rzeczpospolita, mająca w tym czasie własne porachunki z Turkami i Szwedami, to jednak polskich oddziałów na Śląsku w tym czasie nie zabrakło. Reprezentowali je wynajmowani przez austriackiego cesarza lisowczycy czyli członkowie żołnierskiego bractwa najemników o fatalnej sławie.

Na Opolszczyźnie nie ma chyba takiej miejscowości, która nie ucierpiałaby w toku kolejnych kampanii wojny 30-letniej. Samo Opole było kilkakrotnie plądrowane. Między innymi w roku 1632, kiedy to miasto zajęli Szwedzi. Ewangeliccy żołdacy sprofanowali kościoły, a w opolskiej kolegiacie św. Krzyża obrabowali grobowiec ostatniego opolskiego Piasta Jana Dobrego.

Szczególną cechą wojny trzydziestoletniej jest fakt, że choć wszystkie strony konfliktu powoływały się na religijne przesłanki swoich działań, to ludobójczy sposób prowadzenia wojny całkowicie zaprzeczał głoszonym przez walczące strony ideałom.

Wojnę trzydziestoletnią zakończyły dwa traktaty pokojowe zawarte tego samego dnia 24 października 1648 roku w Munster i OsnabrUk w Westfalii.