Radio Opole » Na Linii Korfantego » Felietony » 'Na Linii Korfantego' 07.04.2021
2021-04-07, 10:30 Autor: Bolesław Bezeg

"Na Linii Korfantego" 07.04.2021

W kolejnych dniach po opanowaniu większości zakrojonego Linią Korfantego terytorium inicjatywa należała do wydzielanych z oddziałów powstańczych tzw. Straży Obywatelskich, które rozbrajały i internowały niemieckich policjantów. Analogicznie na terenach nieobjętych powstaniem inicjatywę przejęli Niemcy, którzy aresztowali polskich policjantów, np. w Opolu i Kluczborku.
4 maja 1921 r. z inicjatywy dyktatora powstania Wojciecha Korfantego ukonstytuowała się Naczelna Władza na Górnym Śląsku, która łączyła w sobie cechy powstańczego rządu i parlamentu. Stało się to w Sosnowcu podczas zgromadzenia przedstawicieli polskich stronnictw politycznych z Górnego Śląska. Zadaniem Naczelnej Władzy była organizacja życia społecznego, gospodarczego i politycznego na terenie objętym powstaniem. Jej Komitet Wykonawczy ściśle współpracował z dyktatorem powstania, a jego siedziba również znajdowała się w Szopienicach.

To podkatowickie miasteczko stało się w tym czasie stolicą powstańczego państewka. Oprócz siedziby dyktatora powstania i Komitetu Wykonawczego Naczelnej Władzy na Górnym Śląsku mieścił się tu także podporządkowany jej sztab Naczelnego Dowództwa Wojsk Powstańczych.

Położenie Szopienic tuż przy granicy z Polską pozwalało ukrywać przed Niemcami i aliantami skalę pomocy politycznej, materialnej i logistycznej, jaka płynęła z Rzeczypospolitej dla powstania.
Swoje zarządzenia w formie uchwał lub decyzji Komitet Wykonawczy Naczelnej Władzy publikował w kolportowanym na terenie objętym powstaniem Dzienniku Rozporządzeń.

W krótkim czasie powstała prężna administracja będąca wierną kopią struktur Polskiego Komisariatu Plebiscytowego. Rozbudowano jednak wydziały przemysłowo-handlowy, aprowizacji, poczty i telegrafów, skarbowy i administracji. Dużym sukcesem tej władzy było zorganizowanie w terenie sieci rad powiatowych i obywatelskich rad miejscowych. Wkrótce na opanowanym terenie zorganizowano publiczne szkolnictwo z wykładowym językiem polskim i sądownictwo. Problem aprowizacji rozwiązano częściowo dzięki uruchomieniu niektórych linii kolejowych. W tym celu powołano Radę Kolejową, która była odpowiednikiem ministerstwa transportu.

Podobnie jak Korfanty Naczelna Władza na Górnym Śląsku uważała, że na dłuższą metę powstanie nie może zakończyć się sukcesem. Obawiano się, że po początkowej fazie powstańczych sukcesów inicjatywę przejmie regularna armia niemiecka, której ściągnięcia na Górny Śląsk spodziewano się od pierwszych chwil powstania.


Dlatego też od początku dyktator Korfanty próbował minimalizować zasięg i skalę powstańczej akcji, hamował też zapędy powstańczych dowódców, którzy chcieli rozszerzyć powstanie poza linię Korfantego, na cały obszar Rejencji Opolskiej, a byli i tacy, którym marzył się marsz na Wrocław. Oznaczało by to jednak otwartą wojnę z Niemcami, na co nie zgadzał się rząd Polski, mogłoby to też zniweczyć zabiegi wobec aliantów, których starano się przekonać, że powstanie nie ma zaborczego charakteru, a jedynie zbrojną manifestację niezadowolenia z obrotu spraw wokół plebiscytu.
Posłuchaj "Na Linii Korfantego" 07.04.2021

Zobacz także

2021-03-22, godz. 12:09 "Na Linii Korfantego" 22.03.2021 Analizując wyniki plebiscytu Komisariat Plebiscytowy doszedł do wniosku, że w znacznym stopniu zaważyły na nich głosy emigrantów niemieckich, których Niemcy… » więcej 2021-03-19, godz. 12:04 "Na Linii Korfantego" 19.03.2021 Posłuchajmy jak wspomina tamten dzień cytowany tu już Jan Nowak – członek komisji plebiscytowej w Tarnowskich Górach, autor poczytnych pamiętników z okresu… » więcej 2021-03-18, godz. 15:54 "Na Linii Korfantego" 18.03.2021 O tym, że na Górnym Śląsku odbędzie się plebiscyt powszechnie wiedziano już od czerwca 1919 roku czyli od ogłoszenia postanowień pokoju wersalskiego… » więcej 2021-03-17, godz. 12:00 "Na Linii Korfantego" 17.03.2021 Wśród powstańczych dowódców niewątpliwie jedną z najbardziej popularnych ale i tajemniczych postaci był kapitan pruskiej marynarki wojennej Robert Oszek… » więcej 2021-03-16, godz. 12:00 "Na Linii Korfantego" 16.03.2021 Gdy przyjdzie wymieniać najbardziej zasłużonych powstańczych dowódców, niewątpliwie w pierwszej kolejności trzeba wskazać dowódcę dwóch pierwszych… » więcej 2021-03-15, godz. 12:00 "Na Linii Korfantego" 15.03.2021 Niewątpliwie Wojciech Korfanty w walce o przynależność państwową Śląska po I wojnie światowej był postacią najważniejszą. Jako członek powstańczego… » więcej 2021-03-12, godz. 11:31 "Na Linii Korfantego" 12.03.2021 Jednym z głównych elementów polskiej propagandy przedplebiscytowej była wspomniana już ustawa konstytucyjna Sejmu Ustawodawczego z 15 lipca 1920 r., która… » więcej 2021-03-11, godz. 14:30 "Na Linii Korfantego" 11.03.2021 Jak wspominaliśmy w poprzednich odcinkach do akcji propagandowej przed plebiscytem na Górnym Śląsku obie strony zaangażowały wszelkie możliwe środki. Wśród… » więcej 2021-03-10, godz. 12:00 "Na Linii Korfantego" 10.03.2021 Po drugim Powstaniu Śląskim i usunięciu z Rejencji Opolskiej niemieckiej policji SIPO, polscy działacze mogli zacząć działać z większym rozmachem i na… » więcej 2021-03-09, godz. 11:45 "Na Linii Korfantego" 09.03.2021 Gdy po II powstaniu śląskim z obszaru plebiscytowego zniknęła brutalna niemiecka policja SIPO, a powołana w jego miejsce dwunarodowa Policja Plebiscytowa… » więcej
34567
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »