Radio Opole » Na Linii Korfantego » Felietony » 'Na Linii Korfantego' 22.03.2021
2021-03-22, 12:09 Autor: Bolesław Bezeg

"Na Linii Korfantego" 22.03.2021

Analizując wyniki plebiscytu Komisariat Plebiscytowy doszedł do wniosku, że w znacznym stopniu zaważyły na nich głosy emigrantów niemieckich, których Niemcy sprowadzili na tereny plebiscytowe ok. 192 tysięcy. Podejrzewano również, że na Niemcy oddało swe głosy ok. 200 tys. osób wcześniej ocenianych jako niezdecydowane. Także sposób rozmieszczenia głosów za Polską i Niemcami nie podsuwał prostego rozwiązania.

W tej sytuacji szef Polskiego Komisariatu Plebiscytowego w drodze publicznej odezwy przesłanej także do Międzysojuszniczej Komisji Rządzącej i Plebiscytowej ogłosił propozycję podziału rejencji opolskiej pomiędzy Polskę i Niemcy wzdłuż linii, która przeszła do historii jako tzw. Linia Korfantego. W myśl odezwy linia ta przebiegać miała od Bogumina na południu, następnie wzdłuż Odry aż do Wielkich Zimnic, tu skręcała na północny wschód poprzez Kolonowskie, Zębowice, Wolęcin aż do granicy Rzeczpospolitej.

Jak można się było spodziewać propozycja ta natychmiast uzyskała poparcie polskiego rządu, większości śląskich partii politycznych oraz związków zawodowych. Linia ta była kompromisem pomiędzy wynikiem przeprowadzonego 20 marca plebiscytu, który był dla Polski niekorzystny a granicami obszarów zamieszkanych przez ludność polskojęzyczną. Jak każdy kompromis była dla wszystkich zła.

Z niemieckiego punktu widzenia linia ta była nie do przyjęcia bo ludność przemysłowych miast górnośląskich była w większości niemiecka. Z kolei po niemieckiej stronie miały pozostać takie prężne ośrodki polskości jak Prudnik, Cisek, Górki, Winów czy Boguszyce i Chmielowice. Korfanty i rząd polski chcieli osiągnąć ten cel drogą dyplomatyczną, ale nie wykluczali wybuchu kolejnego powstania, które według ich oczekiwań powinno być formą zbrojnej demonstracji, która podkreśliłaby stanowczość polskich żądań.

Tymczasem wśród bliższych Piłsudskiemu działaczy Polskiej Organizacji Wojskowej Górnego Śląska przeważał brak wiary w powodzenie zabiegów dyplomatycznych i przekonanie o konieczności walki zbrojnej o Górny Śląsk. Rozpoczęto więc odpowiednie przygotowania. Koncepcję powstania popierał generał Szeptycki i wielu innych piłsudczyków, do których należał wówczas także późniejszy wojewoda śląski Michał Grażyński. Uważał on, że należy rozpocząć powstanie jeszcze przed podjęciem decyzji przez Radę Ambasadorów w Paryżu. Koncepcję tę akceptowali również działacze Polskiego Komisariatu Plebiscytowego.

W kwietniu 1921 roku Międzysojusznicza Komisja Rządząca i Plebiscytowa zaproponowała Radzie Najwyższej dwa projekty podziału Górnego Śląska: francuski i angielsko-włoski.
Projekt francuski pokrywał się z postulatami polskimi. Projekt Włosko-Angielski zakładał przyznanie Polsce tylko powiatów pszczyńskiego i rybnickiego oraz kilku gmin katowickiego. Rada Najwyższa zdecydowała się przyjąć propozycję włosko-brytyjską. Oznaczało to przyznanie Polsce 25 proc. powierzchni obszaru plebiscytowego i 22 proc. jego ludności.

Gdy wiadomość o tym 29 kwietnia dotarła do Korfantego, wówczas podjął on decyzję o rozpoczęciu kolejnego trzeciego już powstania.
Posłuchaj: "Na Linii Korfantego" 22.03.2021

Zobacz także

2021-04-06, godz. 10:30 "Na Linii Korfantego" 06.04.2021 Wchodząca w skład powstańczej grupy Północ grupa "Butrym", nad ranem 3 maja 1921 roku po dwugodzinnej walce opanowała Mikulczyce i Tarnowskie Góry. Miasto… » więcej 2021-04-02, godz. 10:30 "Na Linii Korfantego" 02.04.2021 Omawiany w poprzednim odcinku typowy scenariusz lokalnego wybuchu powstania odwrotnie zrealizował się w Gliwicach, które mieli zająć miejscowi powstańcy… » więcej 2021-04-01, godz. 10:30 "Na Linii Korfantego" 01.04.2021 Wybuch III powstania śląskiego całkowicie zaskoczył Niemców. Chociaż liczyli się z taką możliwością, rozbudowywali swoje bojówki i gromadzili broń… » więcej 2021-03-31, godz. 10:00 "Na Linii Korfantego" 31.03.2021 100 lat temu dzień 3 maja wypadł we wtorek. Tego dnia od wczesnych godzin rannych oddziały powstańcze realizowały postawione im zadania i w większości wypadków… » więcej 2021-03-30, godz. 10:30 "Na Linii Korfantego" 30.03.2021 Na trzy tygodnie zanim ustalono ostateczny termin wybuchu III powstania śląskiego, ale gdy znano już wyniki plebiscytu i alianckie propozycje podziału Śląska… » więcej 2021-03-29, godz. 11:45 "Na Linii Korfantego" 29.03.2021 W piątek 29 kwietnia Korfanty otrzymał tajną wiadomość z Londynu, gdzie wówczas obradowała Rada Najwyższa Konferencji Pokojowej w Wersalu, iż przyjęto… » więcej 2021-03-26, godz. 12:05 "Na Linii Korfantego" 26.03.2021 Niemcy również nie zaniedbywali zbrojenia swoich zwolenników. Zaraz po drugim powstaniu przystąpili do tworzenia nowej konspiracyjnej organizacji bojowej zwanej… » więcej 2021-03-25, godz. 11:58 "Na Linii Korfantego" 25.03.2021 Gdy obradująca w Paryżu Rada Ambasadorów zaczęła skłaniać się do przyjęcia włosko-brytyjskiego projektu podziału Górnego Śląska, który był zdecydowanie… » więcej 2021-03-24, godz. 10:30 "Na Linii Korfantego" 24.03.2021 Wśród polskich żołnierzy, którzy już od jesieni 1920 roku planowali szczegółowo akcję rozpoczęcia III powstania śląskiego był ojciec wybitnego poety… » więcej 2021-03-23, godz. 10:30 "Na Linii Korfantego" 23.03.2021 Zanim jednak opowiemy o samym powstaniu, należy przedstawić najważniejszych aktorów dramatu. Wśród nich jednym z pierwszych był Michał Grażyński, powstaniec… » więcej
34567
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »