Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » 83 lata temu Niemcy rozstrzelali w Palmirach 358…
2023-06-20, 12:00 Autor: IAR/K.Koziełł/E.Porycka/O.Kłosińska

83 lata temu Niemcy rozstrzelali w Palmirach 358 więźniów Pawiaka

Policjanci niemieccy prowadzą Polaków na rozstrzelanie w Palmirach. [fot. Narodowe Archiwum Cyfrowe]
Policjanci niemieccy prowadzą Polaków na rozstrzelanie w Palmirach. [fot. Narodowe Archiwum Cyfrowe]
Policjanci niemieccy prowadzą Polaków na rozstrzelanie w Palmirach [fot. Narodowe Archiwum Cyfrowe]
Policjanci niemieccy prowadzą Polaków na rozstrzelanie w Palmirach [fot. Narodowe Archiwum Cyfrowe]
83 lata temu, od 20 do 21 czerwca 1940 roku, w Palmirach koło Warszawy Niemcy rozstrzelali 358 więźniów Pawiaka - 276 mężczyzn i 82 kobiety. Była to największa spośród egzekucji, których Niemcy dopuścili się w Palmirach od grudnia 1939 do lipca 1941 roku.
W tym czasie rozstrzeliwali tam osoby przywożone z Pawiaka i innych więzień warszawskich, łącznie ponad 1700 osób. Ofiarami byli adwokaci i przedstawiciele innych zawodów prawniczych, inżynierowie, artyści, nauczyciele, lekarze, wojskowi, sportowcy, działacze społeczni i polityczni, urzędnicy. Egzekucje przeprowadzane przez Niemców w Palmirach stanowiły część tzw. akcji A-B, której celem była likwidacja polskiej inteligencji. Wśród zamordowanych w Palmirach w czerwcu 1940 roku był Maciej Rataj - działacz ludowy i marszałek Sejmu RP, Jan Pohoski - wiceprezydent Warszawy, a także Janusz Kusociński, słynny biegacz, złoty medalista olimpijski z Los Angeles w 1932 roku, podczas wojny członek konspiracyjnej Organizacji Wojskowej "Wilki".

Podczas egzekucji więźniom zawiązywano oczy, a następnie strzelano do nich z broni maszynowej. Zwłoki umieszczano w dołach, które zasypywano i maskowano darnią. Niemcy starali się o zachowanie w tajemnicy miejsca zbrodni. Jednak miejscowa ludność obserwowała nadjeżdżające transporty, a dzięki informacjom gromadzonym przez leśników, już podczas okupacji polskie podziemie oraz duża część społeczeństwa wiedziały o Palmirach.

Przeprowadzane przez Niemców w Puszczy Kampinoskiej egzekucje stanowiły część tzw. akcji A-B, której celem była likwidacja polskiej inteligencji. Na cmentarzu w Palmirach spoczywa ponad dwa tysiące Polaków i Żydów, są tam też szczątki osób przywożonych z innych miejsc, między innymi z podwarszawskich Lasek i Lasów Chojnowskich. Przy wejściu do nekropolii widnieje napis: "Łatwo jest mówić o Polsce, trudniej dla niej pracować, jeszcze trudniej umrzeć, a najtrudniej cierpieć". Słowa te podczas wojny wyrył nieznany więzień na ścianie celi niemieckiego więzienia w alei Szucha.

W 2011 roku zostało otwarte nowe Muzeum - Miejsce Pamięci Palmiry. Jest to surowy budynek z betonu i szkła wkomponowany w las. Przez przeszklone ściany obiektu widać cmentarz w Palmirach. Znajduje się w nim stała ekspozycja, upamiętniająca ofiary egzekucji niemieckich w latach 1939-1943 w Puszczy Kampinoskiej.

Zobacz także

2024-08-09, godz. 13:00 79. rocznica zrzucenia bomby atomowej na Nagasaki 79 lat temu, 9 sierpnia 1945 roku, Amerykanie zrzucili bombę atomową na Nagasaki, trzy dni po ataku jądrowym na Hiroszimę. Były to jedyne w historii przypadki… » więcej 2024-08-09, godz. 11:00 160 lat temu urodził się Roman Dmowski, polityk i publicysta 160 lat temu, 9 sierpnia 1864 roku, urodził się Roman Dmowski, jeden z "ojców" niepodległości Polski, zaliczany do grona najwybitniejszych, a zarazem najbardziej… » więcej 2024-08-09, godz. 09:00 Przed gmachem MHP pojawi się wystawa poświęcona bohaterom powstania styczniowego Przed gmachem Muzeum Historii Polski na warszawskiej Cytadeli pojawi się wystawa poświęcona bohaterom powstania styczniowego - "Powstali 1863-64". Plenerowa… » więcej 2024-08-09, godz. 01:00 Kalendarium historyczne 9 sierpnia » więcej 2024-08-08, godz. 15:00 Wystawa "Powstańcy Warszawscy odbudowali Warszawę" Sylwetki 60 architektów, budowniczych i plastyków przedstawia wystawa "Powstańcy Warszawscy odbudowali Warszawę". Jej autor, prezes Stowarzyszenia Pamięci… » więcej 2024-08-08, godz. 13:00 Do 25 sierpnia można zgłaszać kandydatów do Nagrody Muzeum POLIN Do 25 sierpnia można zgłaszać kandydatów do Nagrody Muzeum POLIN. Olga Kaczmarek, dyrektorka Forum Dialogu i członkini kapituły nagrody wyjaśnia, że to… » więcej 2024-08-08, godz. 11:00 80 lat temu zginął Antoni Godlewski pseudonim "Antek Rozpylacz" Antoni Godlewski ps. "Antek Rozpylacz" - 80. roczn. śmierci dokumentacja 80 lat temu, 8 sierpnia 1944 roku, w ósmym dniu Powstania Warszawskiego, zginął Antoni… » więcej 2024-08-08, godz. 09:00 80 lat temu rozpoczęła nadawanie powstańcza radiostacja Błyskawica 80 lat temu, 8 sierpnia 1944 roku, warszawscy powstańcy uruchomili stację nadawczą Armii Krajowej "Błyskawica". Była to pierwsza polska radiostacja, która… » więcej 2024-08-08, godz. 01:00 Kalendarium historyczne 8 sierpnia » więcej 2024-08-07, godz. 15:00 Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku podtrzymuje plan ws. wystawy głównej Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku podtrzymuje plan powrotu do pierwotnego kształtu wystawy. Pracuje nad tym zespół ekspertów. Placówka przekazała Polskiemu… » więcej
12345
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »