Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » 83 lata temu Niemcy rozstrzelali w Palmirach 358…
2023-06-20, 12:00 Autor: IAR/K.Koziełł/E.Porycka/O.Kłosińska

83 lata temu Niemcy rozstrzelali w Palmirach 358 więźniów Pawiaka

Policjanci niemieccy prowadzą Polaków na rozstrzelanie w Palmirach. [fot. Narodowe Archiwum Cyfrowe]
Policjanci niemieccy prowadzą Polaków na rozstrzelanie w Palmirach. [fot. Narodowe Archiwum Cyfrowe]
Policjanci niemieccy prowadzą Polaków na rozstrzelanie w Palmirach [fot. Narodowe Archiwum Cyfrowe]
Policjanci niemieccy prowadzą Polaków na rozstrzelanie w Palmirach [fot. Narodowe Archiwum Cyfrowe]
83 lata temu, od 20 do 21 czerwca 1940 roku, w Palmirach koło Warszawy Niemcy rozstrzelali 358 więźniów Pawiaka - 276 mężczyzn i 82 kobiety. Była to największa spośród egzekucji, których Niemcy dopuścili się w Palmirach od grudnia 1939 do lipca 1941 roku.
W tym czasie rozstrzeliwali tam osoby przywożone z Pawiaka i innych więzień warszawskich, łącznie ponad 1700 osób. Ofiarami byli adwokaci i przedstawiciele innych zawodów prawniczych, inżynierowie, artyści, nauczyciele, lekarze, wojskowi, sportowcy, działacze społeczni i polityczni, urzędnicy. Egzekucje przeprowadzane przez Niemców w Palmirach stanowiły część tzw. akcji A-B, której celem była likwidacja polskiej inteligencji. Wśród zamordowanych w Palmirach w czerwcu 1940 roku był Maciej Rataj - działacz ludowy i marszałek Sejmu RP, Jan Pohoski - wiceprezydent Warszawy, a także Janusz Kusociński, słynny biegacz, złoty medalista olimpijski z Los Angeles w 1932 roku, podczas wojny członek konspiracyjnej Organizacji Wojskowej "Wilki".

Podczas egzekucji więźniom zawiązywano oczy, a następnie strzelano do nich z broni maszynowej. Zwłoki umieszczano w dołach, które zasypywano i maskowano darnią. Niemcy starali się o zachowanie w tajemnicy miejsca zbrodni. Jednak miejscowa ludność obserwowała nadjeżdżające transporty, a dzięki informacjom gromadzonym przez leśników, już podczas okupacji polskie podziemie oraz duża część społeczeństwa wiedziały o Palmirach.

Przeprowadzane przez Niemców w Puszczy Kampinoskiej egzekucje stanowiły część tzw. akcji A-B, której celem była likwidacja polskiej inteligencji. Na cmentarzu w Palmirach spoczywa ponad dwa tysiące Polaków i Żydów, są tam też szczątki osób przywożonych z innych miejsc, między innymi z podwarszawskich Lasek i Lasów Chojnowskich. Przy wejściu do nekropolii widnieje napis: "Łatwo jest mówić o Polsce, trudniej dla niej pracować, jeszcze trudniej umrzeć, a najtrudniej cierpieć". Słowa te podczas wojny wyrył nieznany więzień na ścianie celi niemieckiego więzienia w alei Szucha.

W 2011 roku zostało otwarte nowe Muzeum - Miejsce Pamięci Palmiry. Jest to surowy budynek z betonu i szkła wkomponowany w las. Przez przeszklone ściany obiektu widać cmentarz w Palmirach. Znajduje się w nim stała ekspozycja, upamiętniająca ofiary egzekucji niemieckich w latach 1939-1943 w Puszczy Kampinoskiej.

Zobacz także

2024-07-15, godz. 13:00 Powstanie w kolorze. Ukazał się album ze zdjęciami walczącej Warszawy Każde zdjęcie z czasów Powstania Warszawskiego jest ikoniczne. Chciałem pokazać jak najwięcej życia codziennego powstańczej Warszawy. Mimo strasznych warunków… » więcej 2024-07-15, godz. 11:00 35 lat temu umarła Maria Kuncewiczowa - nie tylko autorka „Cudzoziemki” 15 lipca 1989 roku zmarła Maria Kuncewiczowa, pisarka - najbardziej chyba znana jako autorka powieści „Cudzoziemka” - śpiewaczka, działaczka społeczna… » więcej 2024-07-15, godz. 10:15 Opolscy rycerze walczyli pod Grunwaldem. Kolejny raz wojska polsko-litewskie pobiły Krzyżaków pod Grunwaldem. W rekonstrukcji jednej z największych bitew średniowiecznej Europy uczestniczyła kilkunastoosobowa… » więcej 2024-07-15, godz. 10:00 Mity dotyczące bitwy pod Grunwaldem [DŹWIĘK] Współcześnie w powszechnej świadomości funkcjonuje wiele mitów związanych z bitwą pod Grunwaldem, której dziś obchodzimy 614. rocznicę. Mity te związane… » więcej 2024-07-15, godz. 09:00 614 lat temu Polacy odnieśli spektakularne zwycięstwo w bitwie pod Grunwaldem 614 lat temu, 15 lipca 1410 roku, na polach Grunwaldu rozegrała się bitwa pomiędzy wojskiem polsko-litewskim a armią zakonu krzyżackiego. Zakończyła się… » więcej 2024-07-15, godz. 07:00 Kalendarium historyczne 15 lipca » więcej 2024-07-14, godz. 10:10 Obchody rocznicy tragicznej śmierci litewskich lotników W południe w Pszczelniku pod Myśliborzem rozpoczną się uroczystości ku czci litewskich lotników: Steponasa Dariusa i Stasysa Girenasa. » więcej 2024-07-14, godz. 09:00 81 lat temu Stanisław Mikołajczyk został premierem rządu RP na uchodźstwie 81 lat temu, 14 lipca 1943 roku, Stanisław Mikołajczyk, przywódca ruchu ludowego, został premierem rządu RP na uchodźstwie. Tekę premiera objął po śmierci… » więcej 2024-07-14, godz. 01:00 Kalendarium historyczne 14 lipca » więcej 2024-07-13, godz. 11:00 24 lata temu zmarł Jan Karski, kurier i emisariusz Polskiego Państwa Podziemnego 24 lata temu, 13 lipca 2000 roku, zmarł Jan Karski, prawnik, historyk i dyplomata, podczas II wojny światowej kurier i emisariusz Polskiego Państwa Podziemnego… » więcej
12345
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »