Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » 83 lata temu Niemcy rozstrzelali w Palmirach 358…
2023-06-20, 12:00 Autor: IAR/K.Koziełł/E.Porycka/O.Kłosińska

83 lata temu Niemcy rozstrzelali w Palmirach 358 więźniów Pawiaka

Policjanci niemieccy prowadzą Polaków na rozstrzelanie w Palmirach. [fot. Narodowe Archiwum Cyfrowe]
Policjanci niemieccy prowadzą Polaków na rozstrzelanie w Palmirach. [fot. Narodowe Archiwum Cyfrowe]
Policjanci niemieccy prowadzą Polaków na rozstrzelanie w Palmirach [fot. Narodowe Archiwum Cyfrowe]
Policjanci niemieccy prowadzą Polaków na rozstrzelanie w Palmirach [fot. Narodowe Archiwum Cyfrowe]
83 lata temu, od 20 do 21 czerwca 1940 roku, w Palmirach koło Warszawy Niemcy rozstrzelali 358 więźniów Pawiaka - 276 mężczyzn i 82 kobiety. Była to największa spośród egzekucji, których Niemcy dopuścili się w Palmirach od grudnia 1939 do lipca 1941 roku.
W tym czasie rozstrzeliwali tam osoby przywożone z Pawiaka i innych więzień warszawskich, łącznie ponad 1700 osób. Ofiarami byli adwokaci i przedstawiciele innych zawodów prawniczych, inżynierowie, artyści, nauczyciele, lekarze, wojskowi, sportowcy, działacze społeczni i polityczni, urzędnicy. Egzekucje przeprowadzane przez Niemców w Palmirach stanowiły część tzw. akcji A-B, której celem była likwidacja polskiej inteligencji. Wśród zamordowanych w Palmirach w czerwcu 1940 roku był Maciej Rataj - działacz ludowy i marszałek Sejmu RP, Jan Pohoski - wiceprezydent Warszawy, a także Janusz Kusociński, słynny biegacz, złoty medalista olimpijski z Los Angeles w 1932 roku, podczas wojny członek konspiracyjnej Organizacji Wojskowej "Wilki".

Podczas egzekucji więźniom zawiązywano oczy, a następnie strzelano do nich z broni maszynowej. Zwłoki umieszczano w dołach, które zasypywano i maskowano darnią. Niemcy starali się o zachowanie w tajemnicy miejsca zbrodni. Jednak miejscowa ludność obserwowała nadjeżdżające transporty, a dzięki informacjom gromadzonym przez leśników, już podczas okupacji polskie podziemie oraz duża część społeczeństwa wiedziały o Palmirach.

Przeprowadzane przez Niemców w Puszczy Kampinoskiej egzekucje stanowiły część tzw. akcji A-B, której celem była likwidacja polskiej inteligencji. Na cmentarzu w Palmirach spoczywa ponad dwa tysiące Polaków i Żydów, są tam też szczątki osób przywożonych z innych miejsc, między innymi z podwarszawskich Lasek i Lasów Chojnowskich. Przy wejściu do nekropolii widnieje napis: "Łatwo jest mówić o Polsce, trudniej dla niej pracować, jeszcze trudniej umrzeć, a najtrudniej cierpieć". Słowa te podczas wojny wyrył nieznany więzień na ścianie celi niemieckiego więzienia w alei Szucha.

W 2011 roku zostało otwarte nowe Muzeum - Miejsce Pamięci Palmiry. Jest to surowy budynek z betonu i szkła wkomponowany w las. Przez przeszklone ściany obiektu widać cmentarz w Palmirach. Znajduje się w nim stała ekspozycja, upamiętniająca ofiary egzekucji niemieckich w latach 1939-1943 w Puszczy Kampinoskiej.

Zobacz także

2023-07-05, godz. 10:00 Rusza konkurs „Książka Historyczna Roku” Rusza konkurs „Książka Historyczna Roku”. Jest on organizowany przez Instytut Pamięci Narodowej, Narodowe Centrum Kultury, Polskie Radio oraz Telewizję… » więcej 2023-07-05, godz. 09:00 102 lata temu zakończyło się III powstanie śląskie 102 lata temu, 5 lipca 1921 roku, sukcesem zakończyło się III powstanie śląskie. Podobnie jak dwa poprzednie zrywy, miało na celu przyłączenie Górnego… » więcej 2023-07-05, godz. 08:00 Trwa XVII „Polonijne Spotkanie z Historią Najnowszą” Ponad 50 nauczycieli polonijnych z kilkudziesięciu krajów, między innymi z Ukrainy, Litwy, Hiszpanii, Australii bierze udział w XVII „Polonijnym Spotkaniu… » więcej 2023-07-05, godz. 08:00 Kalendarium historyczne na dziś 5 lipca » więcej 2023-07-04, godz. 16:00 100 lat temu urodził się Ryszard Reiff, senator, prezes Związku Sybiraków Sto lat temu, 4 lipca 1923 roku, urodził się Ryszard Reiff, senator Rzeczpospolitej, przewodniczący Związku Sybiraków. W okresie PRL był wieloletnim prezesem… » więcej 2023-07-04, godz. 14:00 Mija 77 lat od pogromu kieleckiego 77 lat temu - 4 lipca 1946 roku - doszło do napadów na ludność żydowską Kielc. Według danych Instytutu Pamięci Narodowej zginęło 37 Żydów, a 35 zostało… » więcej 2023-07-04, godz. 12:00 Konkurs na książkę historyczną Centrum Historii Zajezdnia organizuje konkurs. Jesteś autorem nieopublikowanej monografii historycznej? Chciałbyś ją pokazać szerszej publiczności i przy… » więcej 2023-07-04, godz. 10:00 Mija 82. rocznica egzekucji profesorów lwowskich uczelni 82 lata temu, w nocy z 3 na 4 lipca 1941 roku, Niemcy aresztowali we Lwowie ponad 20 profesorów uczelni lwowskich, a także ich bliskich, przyjaciół oraz osoby… » więcej 2023-07-04, godz. 08:00 80 lat temu w katastrofie lotniczej nad Gibraltarem zginął generał Władysław Sikorski Mija 80 lat od katastrofy lotniczej nad Gibraltarem, w której zginął generał Władysław Sikorski, Naczelny Wódz i premier rządu Rzeczpospolitej na uchodźstwie… » więcej 2023-07-04, godz. 08:00 Kalendarium historyczne na dziś 4 lipca » więcej
190191192193194
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »