Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » 208 lat temu zakończył się Kongres Wiedeński
2023-06-09, 12:00 Autor: AR/B.Falkowska/E.Porycka/K.Koziełł

208 lat temu zakończył się Kongres Wiedeński

Kongres wiedeński, Jean-Baptiste Isabey, 1814. [fot. wikipedia/domena publiczna]
Kongres wiedeński, Jean-Baptiste Isabey, 1814. [fot. wikipedia/domena publiczna]
208 lat temu, 9 czerwca 1815 roku, zakończył się Kongres Wiedeński, uznawany za początek nowej ery w dyplomacji europejskiej. Podczas trwających dziewięć miesięcy rokowań ustalono sytuację polityczną w Europie po upadku Napoleona Bonapartego. Na mapę Europy wróciło Królestwo Polskie, jednak zależne od Cesarstwa Rosyjskiego, a w późniejszych latach z coraz silniej ograniczaną autonomią.
Dla ówczesnej Europy ustalenia Kongresu Wiedeńskiego przyniosły odnowienie porządku dynastycznego, przywrócenie równowagi sił pomiędzy największymi mocarstwami i - po okresie wojen napoleońskich - zapewnienie względnego spokoju na kilkadziesiąt lat.

Zapadły także decyzje ważne dla ziem polskich pod zaborami. W wyniku kongresowych ustaleń, w miejsce Księstwa Warszawskiego utworzonego za czasów Napoleona, powstało Królestwo Polskie rządzone w unii personalnej przez cara rosyjskiego. Utworzono także Wielkie Księstwo Poznańskie, wchodzące w skład Prus, oraz Wolne Miasto Kraków - Rzeczpospolitą Krakowską - pod protektoratem trzech państw zaborczych.

Austria uzyskała część dawnego Księstwa Warszawskiego - okolice Wieliczki. Celem mocarstw - uczestników Kongresu było przywrócenie w Europie równowagi sił oraz ładu sprzed okresu rewolucji francuskiej i podbojów napoleońskich. Francja została pozbawiona podbitych terytoriów i przywrócona do granic z 1789 roku, oraz zobowiązana do wypłacenia reparacji w wysokości 700 milionów franków. Konsekwencje w postaci utraty wpływów ponieśli też sojusznicy Napoleona. Umocniono natomiast władzę Habsburgów, Hohenzollernów i Burbonów, podobnie jak pozostałych dynastii panujących w Europie. Utworzono Związek Niemiecki pod przewodnictwem Austrii i przywrócono Państwo Kościelne. Powołano Królestwo Niderlandów, powstałe z połączenia katolickiej Belgii i protestanckiej Holandii. Efektem Kongresu Wiedeńskiego było także nadanie wieczystej neutralności Szwajcarii, dopuszczając jedynie wystawienie przez to państwo Gwardii Szwajcarskiej, strzegącej papieża.

Kongres Wiedeński miał także wielkie znaczenie dla rozwoju dyplomacji. Przyjęto regulamin dyplomatyczny, który z niewielkimi zmianami obowiązywał do XX wieku. W wyniku pokongresowych ustaleń Rosja, Austria i Prusy zawarły 26 września 1815 roku tzw. Święte Przymierze, będące zapewnieniem o woli współdziałania tych mocarstw. W akcie powołującym je do życia napisano, że monarchowie europejscy w polityce będą kierować się zasadami wiary. De facto chodziło o uzasadnienie militarnych interwencji w krajach, w których dojdzie do wystąpień rewolucyjnych. Zadeklarowano też zniesienie handlu niewolnikami, choć nie zlikwidowano samej instytucji niewolnictwa w koloniach mocarstw.

W ocenie części historyków, Kongres usankcjonował Europę monarchów, choć jednocześnie przyczynił się do stabilizacji na kontynencie, poprzez przyjęcie zasady uzgadniania posunięć politycznych przez mocarstwa.

(więcej)

Kongres Wiedeński nie miał formalnego początku, choć pierwsze spotkania monarchów i ważnych osobistości w Wiedniu odbyły się we wrześniu 1814 roku. W rokowaniach wiedeńskich uczestniczyło 16 państw, ale decydujący głos miało pięć najpotężniejszych wówczas mocarstw: Rosja, Austria, Prusy, Anglia i pokonana, jednak nadal potężna Francja.

Na początku w Wiedniu zgromadziło się około 200 delegacji i 100 tysięcy gości różnej rangi. W czasie trwania Kongresu nigdy nie doszło do spotkania plenarnego, rozmowy toczyły się w wybranych gronach. Ustalenia zapadały nie na salach obrad, ale podczas wydawanych licznie balów, rautów i uroczystych koncertów - stąd rokowania wiedeńskie nazywano uszczypliwie "kongresem tańczącym". Okazywało się bowiem, że nie argumenty merytoryczne, ale elokwencja i ogłada towarzyska, lub jej brak, decydowały o powodzeniu albo upadku jakiejś propozycji.

Obrady Kongresu Wiedeńskiego rozciągnęły się w czasie, zarówno ze względu na formę osiągania zgody, jak i na liczbę kwestii, którymi się w Wiedniu zajmowano. Za koniec obrad przyjmuje się datę podpisania Aktu Końcowego Kongresu Wiedeńskiego - 9 czerwca 1815 roku, choć formalnie nie ogłoszono jego zakończenia.

Zobacz także

2024-05-20, godz. 09:00 89 lat kończy Hanna Krall, nazywana kronikarką losów polskich Żydów 89 lat kończy Hanna Krall, pisarka i dziennikarka żydowskiego pochodzenia, nazywana „kronikarką losów polskich Żydów”. Mistrzyni reportażu. Jedna z… » więcej 2024-05-20, godz. 00:17 Kalendarium historyczne 20 maja » więcej 2024-05-19, godz. 12:29 Włochy: kpt. Władysław Dąbrowski o Monte Cassino [DŹWIĘK] Na Polskim Cmentarzu Wojennym na Monte Cassino uczczeni zostali bohaterowie zwycięskiej bitwy z Niemcami. Uroczystość z udziałem weteranów 2. Korpusu Polskiego… » więcej 2024-05-19, godz. 09:00 96 lat kończy kapitan Juliusz Kulesza, uczestnik Powstania Warszawskiego 96 lat temu, 19 maja 1928 roku, urodził się w Warszawie Juliusz Kulesza, kapitan Wojska Polskiego, żołnierz Armii Krajowej, uczestnik Powstania Warszawskiego… » więcej 2024-05-19, godz. 07:00 Kalendarium historyczne 19 maja » więcej 2024-04-30, godz. 22:27 Noc Muzeów 2024. Pod gwiazdami Europy w CMJW i innych placówkach - patrz plakat. Tegoroczna Noc Muzeów przebiegnie pod hasłem „Pod gwiazdami Europy” w 20. rocznicę przystąpienia Polski do Unii Europejskiej. Obozy w Lamsdorf były miejscem… » więcej 2024-05-18, godz. 11:17 IPN upamiętni żołnierzy gen. Andersa, który byli ofiarami represji sowieckich W Świątyni Opatrzności Bożej zostanie odsłonięta tablica upamiętniająca żołnierzy Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie spod Monte Cassino, Ankony i Bolonii… » więcej 2024-05-18, godz. 11:12 Święto Rotmistrza Pileckiego, czyli połączenie tradycji z nowoczesnością Ułański pokaz, koncert muzyki międzywojennej, ale też zmagania w skateparku i turniej piłkarski - tak w Ostrowi Mazowieckiej będzie przebiegać Święto… » więcej 2024-05-18, godz. 11:03 Sejm zaprasza zwiedzających w Noc Muzeów Sejm i Senat zapraszają na Noc Muzeów. Siedzibę polskiego parlamentu będzie można odwiedzać w godzinach 19.00-1.00. Wejście przez Biuro Przepustek od strony… » więcej 2024-05-18, godz. 11:00 104 lata temu urodził się papież Jan Paweł II 104 lata temu, 18 maja 1920 roku, w Wadowicach urodził się Karol Wojtyła, późniejszy papież Jan Paweł II i święty. Kierował Kościołem katolickim w… » więcej
678910
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »