Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » 208 lat temu zakończył się Kongres Wiedeński
2023-06-09, 12:00 Autor: AR/B.Falkowska/E.Porycka/K.Koziełł

208 lat temu zakończył się Kongres Wiedeński

Kongres wiedeński, Jean-Baptiste Isabey, 1814. [fot. wikipedia/domena publiczna]
Kongres wiedeński, Jean-Baptiste Isabey, 1814. [fot. wikipedia/domena publiczna]
208 lat temu, 9 czerwca 1815 roku, zakończył się Kongres Wiedeński, uznawany za początek nowej ery w dyplomacji europejskiej. Podczas trwających dziewięć miesięcy rokowań ustalono sytuację polityczną w Europie po upadku Napoleona Bonapartego. Na mapę Europy wróciło Królestwo Polskie, jednak zależne od Cesarstwa Rosyjskiego, a w późniejszych latach z coraz silniej ograniczaną autonomią.
Dla ówczesnej Europy ustalenia Kongresu Wiedeńskiego przyniosły odnowienie porządku dynastycznego, przywrócenie równowagi sił pomiędzy największymi mocarstwami i - po okresie wojen napoleońskich - zapewnienie względnego spokoju na kilkadziesiąt lat.

Zapadły także decyzje ważne dla ziem polskich pod zaborami. W wyniku kongresowych ustaleń, w miejsce Księstwa Warszawskiego utworzonego za czasów Napoleona, powstało Królestwo Polskie rządzone w unii personalnej przez cara rosyjskiego. Utworzono także Wielkie Księstwo Poznańskie, wchodzące w skład Prus, oraz Wolne Miasto Kraków - Rzeczpospolitą Krakowską - pod protektoratem trzech państw zaborczych.

Austria uzyskała część dawnego Księstwa Warszawskiego - okolice Wieliczki. Celem mocarstw - uczestników Kongresu było przywrócenie w Europie równowagi sił oraz ładu sprzed okresu rewolucji francuskiej i podbojów napoleońskich. Francja została pozbawiona podbitych terytoriów i przywrócona do granic z 1789 roku, oraz zobowiązana do wypłacenia reparacji w wysokości 700 milionów franków. Konsekwencje w postaci utraty wpływów ponieśli też sojusznicy Napoleona. Umocniono natomiast władzę Habsburgów, Hohenzollernów i Burbonów, podobnie jak pozostałych dynastii panujących w Europie. Utworzono Związek Niemiecki pod przewodnictwem Austrii i przywrócono Państwo Kościelne. Powołano Królestwo Niderlandów, powstałe z połączenia katolickiej Belgii i protestanckiej Holandii. Efektem Kongresu Wiedeńskiego było także nadanie wieczystej neutralności Szwajcarii, dopuszczając jedynie wystawienie przez to państwo Gwardii Szwajcarskiej, strzegącej papieża.

Kongres Wiedeński miał także wielkie znaczenie dla rozwoju dyplomacji. Przyjęto regulamin dyplomatyczny, który z niewielkimi zmianami obowiązywał do XX wieku. W wyniku pokongresowych ustaleń Rosja, Austria i Prusy zawarły 26 września 1815 roku tzw. Święte Przymierze, będące zapewnieniem o woli współdziałania tych mocarstw. W akcie powołującym je do życia napisano, że monarchowie europejscy w polityce będą kierować się zasadami wiary. De facto chodziło o uzasadnienie militarnych interwencji w krajach, w których dojdzie do wystąpień rewolucyjnych. Zadeklarowano też zniesienie handlu niewolnikami, choć nie zlikwidowano samej instytucji niewolnictwa w koloniach mocarstw.

W ocenie części historyków, Kongres usankcjonował Europę monarchów, choć jednocześnie przyczynił się do stabilizacji na kontynencie, poprzez przyjęcie zasady uzgadniania posunięć politycznych przez mocarstwa.

(więcej)

Kongres Wiedeński nie miał formalnego początku, choć pierwsze spotkania monarchów i ważnych osobistości w Wiedniu odbyły się we wrześniu 1814 roku. W rokowaniach wiedeńskich uczestniczyło 16 państw, ale decydujący głos miało pięć najpotężniejszych wówczas mocarstw: Rosja, Austria, Prusy, Anglia i pokonana, jednak nadal potężna Francja.

Na początku w Wiedniu zgromadziło się około 200 delegacji i 100 tysięcy gości różnej rangi. W czasie trwania Kongresu nigdy nie doszło do spotkania plenarnego, rozmowy toczyły się w wybranych gronach. Ustalenia zapadały nie na salach obrad, ale podczas wydawanych licznie balów, rautów i uroczystych koncertów - stąd rokowania wiedeńskie nazywano uszczypliwie "kongresem tańczącym". Okazywało się bowiem, że nie argumenty merytoryczne, ale elokwencja i ogłada towarzyska, lub jej brak, decydowały o powodzeniu albo upadku jakiejś propozycji.

Obrady Kongresu Wiedeńskiego rozciągnęły się w czasie, zarówno ze względu na formę osiągania zgody, jak i na liczbę kwestii, którymi się w Wiedniu zajmowano. Za koniec obrad przyjmuje się datę podpisania Aktu Końcowego Kongresu Wiedeńskiego - 9 czerwca 1815 roku, choć formalnie nie ogłoszono jego zakończenia.

Zobacz także

2024-05-23, godz. 07:00 Kalendarium historyczne 23 maja » więcej 2024-05-22, godz. 18:34 „Którzy ogień podsycą…” - premierowy pokaz filmu o działaczach opozycji antykomunistycznej O bohaterach opozycji antykomunistycznej - prawie dziewięciu tysiącach osób odznaczonych Krzyżem Wolności i Solidarności opowiada film dokumentalny „Którzy… » więcej 2024-05-22, godz. 13:00 IPN - masowe mogiły Polaków na Polach Igielskich w Chojnicach Instytut Pamięci Narodowej odkrył kolejne masowe mogiły Polaków na Polach Igielskich w Chojnicach w woj. pomorskim. Prace poszukiwawcze w tak zwanej Dolinie… » więcej 2024-05-22, godz. 11:00 60 lat temu zmarł generał Michał Tokarzewski-Karaszewicz 60 lat temu, 22 maja 1964 roku, zmarł generał Michał Tokarzewski-Karaszewicz, podczas II wojny światowej organizator i pierwszy dowódca konspiracyjnej struktury… » więcej 2024-05-22, godz. 09:00 Mija 105. rocznica zakończenia obrony Lwowa Mija 105 lat od zakończenia obrony Lwowa, nazywanej też "bitwą o Lwów". 22 maja 1919 roku, po półrocznym oblężeniu miasta, siły ukraińskie wycofały… » więcej 2024-05-22, godz. 07:00 Kalendarium historyczne 22 maja » więcej 2024-05-21, godz. 12:00 Koniec obchodów 80. rocznicy obrony Monte Cassino [AKTUALIZACJA] We włoskim w San Vittore del Lazio zakończą się obchody z okazji rocznicy zdobycia Monte Cassino przez żołnierzy 2. Korpusu Polskiego dowodzonych przez generała… » więcej 2024-05-21, godz. 13:00 Dziś otwarcie Pałacu Rzeczypospolitej w Warszawie Około 200 najcenniejszych obiektów Biblioteki Narodowej od 8. wieku do współczesności będzie można od dziś oglądać w odremontowanym Pałacu Rzeczypospolitej… » więcej 2024-05-21, godz. 11:00 35 lat temu zmarła Wanda Lurie, ocalała z rzezi Woli 35 lat temu, 21 maja 1989 roku, zmarła Wanda Felicja Lurie, jedna z nielicznych osób, które ocalały z rzezi warszawskiej Woli w 1944 roku. Przeżyła własną… » więcej 2024-05-21, godz. 09:00 481 lat temu zmarł Mikołaj Kopernik, astronom, twórca teorii heliocentrycznej 481 lat temu, 21 maja 1543 roku, zmarł Mikołaj Kopernik, wybitny astronom, matematyk i lekarz. Był twórcą heliocentrycznej teorii Układu Słonecznego, zgodnie… » więcej
23456
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »