Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » 73. rocznica urodzin księdza Sylwestra Zycha, kapelana…
2023-05-19, 16:00 Autor: IAR/E.Porycka/K.Koziełł

73. rocznica urodzin księdza Sylwestra Zycha, kapelana Solidarności w Hucie Warszawa

Sytwester Zych [fot: gdansk.ipn.gov.pl]
Sytwester Zych [fot: gdansk.ipn.gov.pl]
73 lata temu, 19 maja 1950 roku, urodził się ksiądz Sylwester Zych, kapłan archidiecezji warszawskiej, kapelan Solidarności w Hucie Warszawa. Zaangażowany w działalność demokratycznej opozycji w PRL, został zamordowany w niewyjaśnionych okolicznościach w lipcu 1989 roku. Miał 39 lat. Jest uznawany za jedną z ofiar zbrodni komunizmu w Polsce.
Ksiądz Zych pod koniec lat 70. zainicjował akcję wieszania krzyży w szkołach i przedszkolach w Tłuszczu. Przed stanem wojennym na plebanii udzielał schronienia osobom, które sprzeciwiały się ówczesnej władzy. Był kapelanem Solidarności w Hucie Warszawa, a także okręgu warszawskiego Konfederacji Polski Niepodległej, partii o charakterze antykomunistycznym.

W 1982 roku został oskarżony o próbę obalenia siłą ustroju PRL i przynależność do organizacji zbrojnej. Pretekstem był incydent, w którym wzięło udział kilku jego podopiecznych, członków organizacji Powstańcza Armia Krajowa - Druga Kadrowa. Młodzi ludzie postanowili zdobyć broń do walki z komunizmem i 18 lutego 1982 roku zaatakowali w tramwaju milicjanta Zdzisława Karosa. Postrzelony podczas szarpaniny sierżant zmarł. Broń odebraną funkcjonariuszowi przechowywał na plebanii kościoła św. Anny w Grodzisku Mazowieckim ksiądz Zych.

W pokazowym procesie duchowny został skazany na 6 lat więzienia, wyszedł po ponad 4 latach. Poniżany i upokarzany, przebywał w najcięższych ośrodkach w Polsce. Po zwolnieniu w 1986 roku był nieustannie inwigilowany przez bezpiekę, prawie codziennie otrzymywał pogróżki, kilka razy został napadnięty i pobity przez tzw. nieznanych sprawców. W marcu 1989 na warszawskiej Pradze został napadnięty przez kilku mężczyzn, którzy przemocą go rozebrali i usiłowali wlać mu do gardła wódkę. Napastników spłoszyła przechodząca kobieta.

W lipcu 1989 roku w Braniewie ksiądz Zych odprawił ostatnią mszę i pojechał do Fromborka, skąd miał popłynąć do Krynicy Morskiej. Jego ciało znaleziono tam 11 lipca. Według prokuratury zgon nastąpił w wyniku zatrucia alkoholem, tymczasem było wiadomo, że kapłan był zaangażowany w Ruch Otrzeźwienia Narodu, antyalkoholową akcję rozpoczętą przez episkopat Polski. Zignorowano natomiast kilkadziesiąt ran na ciele ofiary - złamane żebra, urazy głowy oraz nakłucia. SB zniszczyła też teczkę księdza i utrzymywała, że nigdy nie był inwigilowany.

Kilka dni po znalezieniu ciała księdza Zycha, na zlecenie Jerzego Urbana, ówczesnego prezesa Radiokomitetu, Telewizja Polska wyemitowała materiał, w którym postawiono tezę, że duchowny zmarł wskutek wypicia nadmiernej ilości alkoholu. Miały to potwierdzać zeznania świadków - pracowników klubu "Riwiera". Jednak oprócz nich, w klubie nikt nie widział duchownego.

Do dziś okoliczności śmierci księdza Sylwestra Zycha nie zostały wyjaśnione. Prokuratura umorzyła śledztwo w 1993 roku. Instytut Pamięci Narodowej po analizie akt zdecydował w 2020 roku, że ze zgonem kapłana nie mieli żadnego związku funkcjonariusze bezpieki, nie ma więc podstaw, by śledztwo w sprawie jego śmierci podjąć na nowo.
Pośmiertnie ksiądz Sylwester Zych został odznaczony przez prezydenta RP na uchodźstwie Ryszarda Kaczorowskiego Złotym Krzyżem Zasługi z Mieczami, a przez prezydenta Lecha Kaczyńskiego - Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski.

Zobacz także

2024-05-11, godz. 09:00 Opole - obchody 80. rocznicy Bitwy o Monte Cassino. Plan uroczystości Poranna msza święta za poległych i o 12:00 apel pamięci przed Pomnikiem Bojownikom o Polskość Śląska Opolskiego. Między innymi tak dzisiaj (11.05) w Opolu… » więcej 2024-05-11, godz. 07:00 Kalendarium historyczne 11 maja » więcej 2024-05-10, godz. 18:53 Opole - 80. rocznica bitwy o Monte Cassino Pancerniacy świętują. Dwudniowe opolskie święto brygady, która zasłynęła bojem pod Monte Cassino zainaugurowała konferencja popularnonaukowa w Miejskiej… » więcej 2024-05-10, godz. 10:00 CMJW - Dni Otwarte Funduszy Europejskich W ramach tegorocznych obchodów DOFE Muzeum proponuje wszystkim chętnym kuratorskie zwiedzanie „Miejsca z blizną”. » więcej 2024-05-10, godz. 09:00 Moszna - XI edycja ogólnopolskiej akcji promocyjnej pn. Dni Otwarte Funduszy Europejskich. Tegoroczne DOFE będzie integralnym elementem obchodów 20-lecia Polski w Unii Europejskiej. » więcej 2024-05-10, godz. 08:00 Muzeum Uniwersytetu Opolskiego ma 10 lat Dziesięć lat temu utworzono Muzeum Uniwersytetu Opolskiego. Placówka opowiada historię opolskiego szkolnictwa wyższego. Są tu portrety wszystkich rektorów… » więcej 2024-05-10, godz. 07:00 Kalendarium historyczne 10 maja » więcej 2024-05-09, godz. 15:00 37 lat temu w Lesie Kabackim rozbił się Ił-62 "Tadeusz Kościuszko" 37 lat temu, 9 maja 1987 roku, w Lesie Kabackim pod Warszawą rozbił się samolot Ił-62 M "Tadeusz Kościuszko". Na pokładzie maszyny znajdowały się 183 osoby… » więcej 2024-05-09, godz. 13:00 79. rocznica wyzwolenia KL Stutthof 79 lat temu, 9 maja 1945 roku, wojska radzieckie wkroczyły do niemieckiego nazistowskiego obozu koncentracyjnego Stutthof. Założony w 1939 roku w Sztutowie… » więcej 2024-05-09, godz. 11:30 Dziś Dzień Europy Dziś świętujemy Dzień Europy, ustanowiony na pamiątkę ogłoszenia historycznej deklaracji Roberta Schumana, w której przedstawił swoją wizję nowoczesnej… » więcej
1011121314
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »