Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » 175 rocznica powstania krakowskiego
2021-02-21, 18:19 Autor: Bolesław Bezeg

175 rocznica powstania krakowskiego

Józef Bogdan Dziekoński - "Śmierć Edwarda Dembowskiego" [domena publiczna]
Józef Bogdan Dziekoński - "Śmierć Edwarda Dembowskiego" [domena publiczna]
Dziś przypada 175 rocznica wybuchu tzw. powstania krakowskiego. 21 lutego 1846 roku pod wodzą dyktatora powstania Jana Tyssowskiego w Krakowie i kilku galicyjskich miastach rozpoczęły się działania mające na celu odzyskanie niepodległości.
Można się dziwić jak w 15 lat po upadku powstania listopadowego można było sądzić, że wraz z grupą kilkudziesięciu spiskowców uda się skutecznie walczyć o niepodległość. Okazuje się, że z perspektywy Krakowa sprawy wyglądają zawsze trochę inaczej. Wszak w końcu i Piłsudski wyruszył z Krakowa do Niepodległości w niespełna 200 osób. Jednakże w czasach Piłsudskiego sytuacja była nieco inna.

Dlaczego w 1846 roku spiskowcy w Galicji sądzili, że mają szanse? Po pierwsze dlatego, że Kraków miał wówczas status Wolnego Miasta, więc na co dzień nie oglądano tam zaborczej armii. Po drugie wyczuwano już napięcia społeczne, które z całą mocą wybuchły dwa lata później jako tzw. Wiosna Ludów. Właśnie te społeczne napięcia chcieli wykorzystać krakowscy spiskowcy, obiecując chłopom uwłaszczenie. Liczyli, że wciągając na sztandary sprawę chłopską zapewnią powstaniu tysiące ochotników.

Niestety spiskowcy nie zorganizowali akcji oświatowej wśród chłopstwa, a kumulujące się na galicyjskiej wsi poczucie krzywdy wykorzystane zostało przez Austriaków, którzy rozpuścili po wsiach plotkę jakoby szlachta szykowała akcję zbrojną przeciwko chłopom. Chłopi widzący ruch w dworach (przygotowania do powstania), łatwo uwierzyli i rozpoczęli tzw. rzeź galicyjską, która do literatury przeszła jako "krwawe zapusty".

Rozruchy te skutecznie utrudniły mobilizację prowincjonalnych powstańców. Wg różnych źródeł zginęło od 1200 do 3000 osób - szlachty, urzędników i księży. Gdy chłopskimi rękami spacyfikowano powstańców, wojsko austriackie przywróciło porządek na wsiach.

Powstanie krakowskie zakończyło się 3 marca opuszczeniem oblężonego przez Austriaków Krakowa przez oddziały powstańcze, które skierowały się do zaboru pruskiego.

Zobacz także

2024-05-30, godz. 11:00 Pogrzeb Ludwiki Wujec Rodzina, przyjaciele, przedstawiciele władz państwowych i samorządowych oraz byli opozycjoniści pożegnali na warszawskich Powązkach Wojskowych Ludwikę Wujec… » więcej 2024-05-30, godz. 09:00 Uroczystość Najświętszego Ciała i Krwi Chrystusa 30 maja przypada uroczystość Najświętszego Ciała i Krwi Chrystusa, znana powszechnie w Polsce jako Boże Ciało. Jest to jedno z najważniejszych świąt… » więcej 2024-05-30, godz. 07:00 Kalendarium historyczne 30 maja » więcej 2024-05-29, godz. 15:30 ŻIH wydał Encyklopedię getta warszawskiego Ponad 2 tysiące haseł w internecie i 50 haseł w wersji papierowej - publikacją "Encyklopedii getta warszawskiego" zakończył się wieloletni projekt naukowy… » więcej 2024-05-29, godz. 11:00 Dzień Weterana Działań poza Granicami Państwa 29 maja jest obchodzony Dzień Weterana Działań poza Granicami Państwa, ustanowiony przez Sejm w 2011 roku. Jest to święto żołnierzy i funkcjonariuszy służb… » więcej 2024-05-29, godz. 10:00 Odsłonięto tablicę upamiętniającą podpułkownika Wacława Lipińskiego, żołnierza walk o niepodległość Przed gmachem warszawskiej PAST-y odsłonięto tablicę poświęconą podpułkownikowi Wacławowi Lipińskiemu. To harcerz i żołnierz Pierwszej Brygady Legionów… » więcej 2024-05-29, godz. 09:00 81 lat temu Niemcy rozstrzelali 530 więźniów Pawiaka 81 lat temu, 29 maja 1943 roku, Niemcy rozstrzelali w ruinach warszawskiego getta około 530 więźniów Pawiaka. Była to jedna z największych masowych egzekucji… » więcej 2024-05-29, godz. 07:00 Kalendarium historyczne 29 maja » więcej 2024-05-28, godz. 13:00 43 lata temu zmarł kardynał Stefan Wyszyński, Prymas Tysiąclecia 43 lata temu, 28 maja 1981 roku, zmarł kardynał Stefan Wyszyński, prymas Polski w latach 1948-1981, mąż stanu, obrońca praw człowieka, a także Kościoła… » więcej 2024-05-28, godz. 11:00 84 lata temu wojska alianckie zdobyły Narwik 84 lat temu, 28 maja 1940 roku, wojska alianckie z udziałem Samodzielnej Brygady Strzelców Podhalańskich odbiły Niemcom Narwik - jedyny niezamarzający port… » więcej
34567
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »