Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » 175 rocznica powstania krakowskiego
2021-02-21, 18:19 Autor: Bolesław Bezeg

175 rocznica powstania krakowskiego

Józef Bogdan Dziekoński - "Śmierć Edwarda Dembowskiego" [domena publiczna]
Józef Bogdan Dziekoński - "Śmierć Edwarda Dembowskiego" [domena publiczna]
Dziś przypada 175 rocznica wybuchu tzw. powstania krakowskiego. 21 lutego 1846 roku pod wodzą dyktatora powstania Jana Tyssowskiego w Krakowie i kilku galicyjskich miastach rozpoczęły się działania mające na celu odzyskanie niepodległości.
Można się dziwić jak w 15 lat po upadku powstania listopadowego można było sądzić, że wraz z grupą kilkudziesięciu spiskowców uda się skutecznie walczyć o niepodległość. Okazuje się, że z perspektywy Krakowa sprawy wyglądają zawsze trochę inaczej. Wszak w końcu i Piłsudski wyruszył z Krakowa do Niepodległości w niespełna 200 osób. Jednakże w czasach Piłsudskiego sytuacja była nieco inna.

Dlaczego w 1846 roku spiskowcy w Galicji sądzili, że mają szanse? Po pierwsze dlatego, że Kraków miał wówczas status Wolnego Miasta, więc na co dzień nie oglądano tam zaborczej armii. Po drugie wyczuwano już napięcia społeczne, które z całą mocą wybuchły dwa lata później jako tzw. Wiosna Ludów. Właśnie te społeczne napięcia chcieli wykorzystać krakowscy spiskowcy, obiecując chłopom uwłaszczenie. Liczyli, że wciągając na sztandary sprawę chłopską zapewnią powstaniu tysiące ochotników.

Niestety spiskowcy nie zorganizowali akcji oświatowej wśród chłopstwa, a kumulujące się na galicyjskiej wsi poczucie krzywdy wykorzystane zostało przez Austriaków, którzy rozpuścili po wsiach plotkę jakoby szlachta szykowała akcję zbrojną przeciwko chłopom. Chłopi widzący ruch w dworach (przygotowania do powstania), łatwo uwierzyli i rozpoczęli tzw. rzeź galicyjską, która do literatury przeszła jako "krwawe zapusty".

Rozruchy te skutecznie utrudniły mobilizację prowincjonalnych powstańców. Wg różnych źródeł zginęło od 1200 do 3000 osób - szlachty, urzędników i księży. Gdy chłopskimi rękami spacyfikowano powstańców, wojsko austriackie przywróciło porządek na wsiach.

Powstanie krakowskie zakończyło się 3 marca opuszczeniem oblężonego przez Austriaków Krakowa przez oddziały powstańcze, które skierowały się do zaboru pruskiego.

Zobacz także

2024-05-28, godz. 07:00 Kalendarium historyczne 28 maja » więcej 2024-05-27, godz. 22:08 NCK ogłosiło wyniki naboru do konkursu "Do hymnu" Sto pięćdziesiąt szkół podstawowych weźmie udział w konkursie Narodowego Centrum Kultury "Do hymnu". To placówki z Polski i jedna działająca przy ambasadzie… » więcej 2024-05-27, godz. 11:00 82 lata temu Niemcy przeprowadzili egzekucję więźniów Pawiaka w Lesie Sękocińskim 82 lata temu, w nocy z 27 na 28 maja 1942 roku, w Lesie Sękocińskim w pobliżu Magdalenki funkcjonariusze SS rozstrzelali 224 więźniów Pawiaka, wśród nich… » więcej 2024-05-27, godz. 10:00 Adam Leszczyński: polski patriotyzm jest demokratyczny, niezwiązany z jednym światopoglądem Chcemy przypomnieć opinii publicznej, że mamy gigantyczny dorobek polskiej myśli politycznej, patriotycznej. Mamy do czynienia z polskim patriotyzmem, który… » więcej 2024-05-27, godz. 09:00 Wystawa "Stanisław Ligoń" w Panteonie Górnośląskim Wystawa o Stanisławie Ligoniu, przedwojennym dyrektorze katowickiej rozgłośni Polskiego Radia, została otwarta w Panteonie Górnośląskim w Katowicach. » więcej 2024-05-27, godz. 07:00 Kalendarium historyczne 27 maja » więcej 2024-05-26, godz. 18:22 Nie żyje Ludwika Wujec Nie żyje Ludwika Wujec, polska fizyczka, działaczka polityczna, opozycjonistka z czasów PRL. O jej śmierci poinformował syn Paweł Wujec. Miała 83 lata. » więcej 2024-05-26, godz. 09:00 Premiera filmu IPN „Którzy ogień podsycą…” [DŹWIĘK] O bohaterach opozycji antykomunistycznej - prawie dziewięciu tysiącach osób odznaczonych Krzyżem Wolności i Solidarności opowiada film dokumentalny „Którzy… » więcej 2024-05-26, godz. 07:00 Kalendarium historyczne 26 maja » więcej 2024-05-25, godz. 13:13 Upamiętnienie rotmistrza Witolda Pileckiego w 76. rocznicę śmierci Muzeum Żołnierzy Wyklętych i Więźniów Politycznych PRL w Warszawie organizuje obchody 76. rocznicy śmierci rotmistrza Witolda Pileckiego. Odprawiona zostanie… » więcej
12345
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »