Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » 5 lat temu zmarł Abraham Izaak Segal, ocalony z…
2024-04-26, 13:00 Autor: IAR/E.Porycka/K.Koziełł/dok.

5 lat temu zmarł Abraham Izaak Segal, ocalony z Holokaustu przez Polaków

Muzeum Polaków Ratujących Żydów podczas II wojny światowej [fot. muzeumulmow.pl]
Muzeum Polaków Ratujących Żydów podczas II wojny światowej [fot. muzeumulmow.pl]
Pięć lat temu, 26 kwietnia 2019 roku, zmarł Abraham Izaak Segal, ocalony z Holokaustu przez Polaków. Był propagatorem powstania Muzeum Polaków Ratujących Żydów podczas II wojny światowej im. Rodziny Ulmów w Markowej na Podkarpaciu.
Abraham Segal urodził się w 1930 roku w Łańcucie, w rodzinie żydowskiej. Wszyscy jego bliscy zginęli z rąk Niemców w 1943 roku, podczas likwidacji gett na Kresach Wschodnich. Abraham ocalał i przeżył wojnę dzięki pomocy rodzin z Podkarpacia. Początkowo ukrywał się w Krzemienicy u Antoniego i Anny Skrobaczów, a potem w Markowej - u Jana i Heleny Cwynarów, którzy z córkami prowadzili gospodarstwo rolne.

Nosił przybrane nazwisko Roman Kaliszewski. Ukrywanie go było tym bardziej niebezpieczne, że Jan Cwynar należał do kierownictwa konspiracyjnego ruchu ludowego w powiecie przeworskim. W tym samym okresie, 24 marca 1944 roku, za ukrywanie Żydów Niemcy zamordowali w Markowej małżeństwo Ulmów wraz z ich siedmiorgiem dzieci (zostali beatyfikowani 10 września 2023). Segal był jednym z 21 Żydów uratowanych przez mieszkańców Markowej.

Po wojnie wyjechał do Pragi, następnie do Palestyny, gdzie zamieszkał w kibucu. Założył rodzinę i wychował troje dzieci. Na stałe osiadł w pobliżu Hajfy. Abraham Segal w latach 50. XX wieku skontaktował się z rodziną z Markowej, potem wielokrotnie powracał na Podkarpacie, dając świadectwo swojego ocalenia.

W 2004 roku uczestniczył w odsłonięciu pomnika rodziny Ulmów w Markowej. Jego wystąpienie podczas tej uroczystości, w którym dziękował Polakom za ratowanie Żydów, odbiło się szerokim echem w mediach.

W 2016 roku Abraham Segal został uhonorowany przez prezydenta Andrzeja Dudę Krzyżem Kawalerskim Orderu Zasługi RP. Odznaczenie to przyznano mu za "zasługi w pielęgnowaniu pamięci i upowszechnianiu wiedzy o Polakach ratujących Żydów" oraz zaangażowanie w tworzenie Muzeum im. Rodziny Ulmów.

6 września 2022 w Markowej przedstawiciele rodziny Abrahama Segala odebrali odznakę "Zasłużony dla Województwa Podkarpackiego", przyznaną mu pośmiertnie przez sejmik województwa.

(więcej)

Abraham Izaak Segal wraz ze swoją rodziną upowszechniał wśród Izraelczyków wiedzę o okupacji niemieckiej. W wielu środowiskach w Izraelu, między innymi w szkołach, opowiadał o Markowej i heroicznej postawie rodziny Ulmów oraz innych mieszkańców ratujących Żydów. Udzielił licznych wywiadów izraelskim i polskich mediom. Wielokrotnie podkreślał: "Cwynarowie uratowali mnie jednego, ale dzięki nim żyje troje moich dzieci, 14 wnuków, dziewięciu prawnuków i żyć będą kolejne pokolenia".

Segal w dużym stopniu przyczynił się do tego, że na stronie internetowej Instytutu Pamięci Yad Vashem w Jerozolimie w 2013 roku napisano: "Zbrodnia na Ulmach - gdy cała rodzina została zamordowana wraz z ukrywanymi Żydami - stała się symbolem polskiej ofiary i męczeństwa podczas niemieckiej okupacji". Abraham Segal zmarł w Izraelu 26 kwietnia 2019 roku. Podczas uroczystości pogrzebowych 28 kwietnia w kibucu Kirjat Ata pod Hajfą, ówczesny ambasador Marek Magierowski odczytał list prezydenta Andrzeja Dudy. Prezydent napisał w nim, że "przyjaźń między Polakami i Żydami była przedmiotem wielkiej troski Segala", a jego "wkład w upowszechnianie wiedzy o bohaterskiej postawie mieszkańców Markowej zasługuje na najwyższe uznanie i wdzięczność".

Zobacz także

2024-08-29, godz. 01:00 Kalendarium historyczne 29 sierpnia » więcej 2024-08-28, godz. 15:00 Piąty odcinek podcastu Polskiego Radia "Pamięć w eterze" [DŹWIĘK] Mija 80 rocznica powstania warszawskiego, które już po II wojnie światowej w czasach Polski Ludowej w różnych formach i z różną narracją pojawiało się… » więcej 2024-08-28, godz. 12:00 Wystawa o łódzkim getcie w Żydowskim Instytucie Historycznym „Uchwycić getto. Codzienność getta łódzkiego oczami artystów” - to tytuł wystawy, która towarzyszy obchodom 80. rocznicy likwidacji getta w Łodzi… » więcej 2024-08-28, godz. 11:00 Odzyskano dwie straty wojenne [DŹWIĘK] "Portret marszałka Józefa Piłsudskiego" autorstwa Józefa Mehoffera oraz książka "Kultura i sztuka ludu żydowskiego na ziemiach polskich" Maksymiliana Goldsteina… » więcej 2024-08-28, godz. 09:00 Święto Lotnictwa Polskiego 28 sierpnia jest obchodzone Święto Lotnictwa Polskiego. Upamiętnia zwycięstwo Franciszka Żwirki i Stanisława Wigury w Międzynarodowych Zawodach Samolotów… » więcej 2024-08-28, godz. 00:10 Kalendarium historyczne 28 sierpnia » więcej 2024-08-27, godz. 16:00 Upamiętniono Helenę Lehr. W Opolu odsłonięto tablicę pamiątkową na skwerze jej imienia Helena Lehr, jedna z najbardziej aktywnych działaczek Związku Polaków w Niemczech doczekała się podwójnego upamiętnienia w Opolu. W odsłonięciu tablicy… » więcej 2024-08-27, godz. 15:00 NBP upamiętnia ofiary obozu koncentracyjnego Stutthof Narodowy Bank Polski upamiętnił ofiary obozu koncentracyjnego Stutthof. Bank wyemitował srebrne monety kolekcjonerskie przypominające o więźniach pierwszego… » więcej 2024-08-27, godz. 13:00 Film o polskiej działaczce na Łotwie Na początek pokaz filmu o polskiej działaczce społecznej na Łotwie. W Wilnie rozpoczynają się dziś "Dni Kina Bałtyckiego". Filmem otwarcia będzie wspólna… » więcej 2024-08-27, godz. 11:33 Obchody 85. rocznicy wybuchu II wojny światowej bez zagranicznych VIP-ów Nie będzie zagranicznych przywódców na obchodach 85. rocznicy wybuchu II wojny światowej. Tak wynika z odpowiedzi MSZ dla Polskiego Radia. Główne uroczystości… » więcej
1213141516
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »