Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » 108 lat temu urodził się Stanisław Broniewski…
2023-12-29, 07:30 Autor: IAR/E.Leo/E.Porycka/K.Koziełł/dok.

108 lat temu urodził się Stanisław Broniewski "Orsza", dowódca akcji pod Arsenałem

Stanisław Broniewski. [fot. wikipedia/domena publiczna]
Stanisław Broniewski. [fot. wikipedia/domena publiczna]
108 lat temu, 29 grudnia 1915 roku, urodził się Stanisław Broniewski "Orsza", naczelnik Szarych Szeregów, dowódca słynnej akcji pod Arsenałem. Podczas II wojny światowej był organizatorem działań konspiracyjnych, walczył w Powstaniu Warszawskim. Kawaler Orderu Orła Białego. Jutro (30 grudnia) przypada 23. rocznica jego śmierci - zmarł w 2000 roku.
Stanisław Broniewski należał do Związku Harcerstwa Polskiego od 1928 roku. Podczas studiów był instruktorem w Chorągwi Wielkopolskiej. W 1941-szym został mianowany harcmistrzem i objął funkcję komendanta Okręgu Południowego w Chorągwi Warszawskiej i organizacji Wawer.

Wraz z Florianem Marciniakiem, pseudonim "Nowak", tworzył konspiracyjną organizację harcerską - Szare Szeregi. Od lutego do maja 1943 roku był komendantem Grup Szturmowych Szarych Szeregów w Warszawie, które należały do najbardziej zasłużonych jednostek Armii Krajowej, stanowiącej siły zbrojne Polskiego Państwa Podziemnego. Członkowie Grup Szturmowych byli dopuszczani do walki z bronią w ręku. 26 marca 1943 roku "Orsza" dowodził akcją pod Arsenałem, podczas której został odbity podharcmistrz Jan Bytnar "Rudy" i 20 innych więźniów politycznych, przewożonych z siedziby Gestapo przy alei Szucha do więzienia na Pawiaku. Było to jedno z najważniejszych działań zbrojnych podczas II wojny światowej, zorganizowanych przez Grupy Szturmowe. Po aresztowaniu Floriana Marciniaka w maju 1943 roku, Stanisław Broniewski został naczelnikiem Szarych Szeregów. Funkcję tę pełnił do października 1944-go. Po Powstaniu Warszawskim został internowany w obozie jenieckim Bergen-Belsen.

W 1945 roku był komendantem Harcerstwa wśród Polaków w Niemczech. Do kraju wrócił w 1946-tym. Przewodniczył Krajowemu Komitetowi Odrodzenia ZHP. W 1990 roku założył Stowarzyszenie Szarych Szeregów. Przez wiele lat pełnił funkcję jego prezesa.

W latach 80. zaangażował się w odnowę polskiego harcerstwa. Uważano go za duchowego ojca - powstałego w 1989 roku - Związku Harcerstwa Rzeczypospolitej. Dążył do połączenia ZHP z ZHR. Był przewodniczącym Rady Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa, członkiem Rady Kombatantów i Osób Represjonowanych, a także Kanclerzem Kapituły Orderu Orła Białego i członkiem Kapituły Orderu Virtuti Militari. Pełnił funkcję honorowego przewodniczącego Stowarzyszenia Szarych Szeregów. W 1992 roku otrzymał Honorowe Obywatelstwo Miasta Stołecznego Warszawy. Był też Honorowym Obywatelem Poznania.

Zmarł 30 grudnia 2000 roku w Wesołej pod Warszawą. Został pochowany na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Kwaterze Harcerskiego Batalionu Armii Krajowej "Zośka".

Zobacz także

2024-03-02, godz. 11:00 "Pancerny Skorpion" zaprasza na rajd i pokaz pojazdów militarnych "Śladami Żołnierzy niezłomnych na ziemiach zachodnich" poprowadzi rajd pojazdów historycznych w wykonaniu Stowarzyszenia "Pancerny Skorpion". Uczestnicy wyruszą… » więcej 2024-03-02, godz. 09:00 Na Wojskowych Powązkach na Kwaterze "Ł" uczczono Żołnierzy Wyklętych Na Wojskowych Powązkach na Kwaterze "Ł" uczczono Żołnierzy Wyklętych. W uroczystości w Narodowy Dzień Pamięci Żołnierzy Wyklętych wzięli udział miedzy… » więcej 2024-03-02, godz. 07:30 Kalendarium historyczne 2 marca » więcej 2024-03-01, godz. 15:45 Są jeszcze wolne miejsca w niedzielnym biegu "Tropem Wilczym" w Kietrzu Kietrz to jedno z dziesięciu miast na Opolszczyźnie, gdzie odbędzie się tegoroczna edycja "Biegu pamięci Żołnierzy Wyklętych''. Uczestnicy wydarzenia… » więcej 2024-03-01, godz. 15:00 Żołnierze wyklęci - Józef Franczak "Laluś" 1 marca przypada Narodowy Dzień Pamięci Żołnierzy Wyklętych. Upamiętnia uczestników powojennego podziemia niepodległościowego i antykomunistycznego, którzy… » więcej 2024-03-01, godz. 12:00 Żołnierze wyklęci - Jan Rodowicz "Anoda" 1 marca w Polsce jest obchodzony Narodowy Dzień Pamięci Żołnierzy Wyklętych. Upamiętnia tych, którzy po II wojnie światowej zbrojnie przeciwstawiali się… » więcej 2024-03-01, godz. 10:00 "Rodzinne Spotkania z Historią" w Muzeum Żołnierzy Wyklętych i Więźniów Politycznych PRL 2 marca w sobotę odbędzie się rekonstrukcja, gdzie będzie dostępne obozowisko partyzanckie oraz posterunek MO przygotowany przez Projekt Historyczny - Konspiracja… » więcej 2024-03-01, godz. 09:00 Żołnierze wyklęci - "Inka" i "Zagończyk" 1 marca to Narodowy Dzień Pamięci Żołnierzy Wyklętych. Został ustanowiony przez Sejm w 2011 roku, aby upamiętnić tych, którzy po II wojnie światowej… » więcej 2024-03-01, godz. 08:30 Po raz 14. obchodzimy Narodowy Dzień Pamięci Żołnierzy Wyklętych 1 marca po raz 14. obchodzimy Narodowy Dzień Pamięci Żołnierzy Wyklętych. Jest to święto państwowe, które służy uczczeniu żołnierzy antykomunistycznego… » więcej 2024-03-01, godz. 08:00 88 lat temu rozpoczęło działalność Polskie Radio dla Zagranicy 88 lat temu, 1 marca 1936 roku, zainicjowało działalność Polskie Radio dla Zagranicy. Tego dnia rozpoczęło się codzienne nadawanie audycji w językach polskim… » więcej
8889909192
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »