Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » 108 lat temu urodził się Stanisław Broniewski…
2023-12-29, 07:30 Autor: IAR/E.Leo/E.Porycka/K.Koziełł/dok.

108 lat temu urodził się Stanisław Broniewski "Orsza", dowódca akcji pod Arsenałem

Stanisław Broniewski. [fot. wikipedia/domena publiczna]
Stanisław Broniewski. [fot. wikipedia/domena publiczna]
108 lat temu, 29 grudnia 1915 roku, urodził się Stanisław Broniewski "Orsza", naczelnik Szarych Szeregów, dowódca słynnej akcji pod Arsenałem. Podczas II wojny światowej był organizatorem działań konspiracyjnych, walczył w Powstaniu Warszawskim. Kawaler Orderu Orła Białego. Jutro (30 grudnia) przypada 23. rocznica jego śmierci - zmarł w 2000 roku.
Stanisław Broniewski należał do Związku Harcerstwa Polskiego od 1928 roku. Podczas studiów był instruktorem w Chorągwi Wielkopolskiej. W 1941-szym został mianowany harcmistrzem i objął funkcję komendanta Okręgu Południowego w Chorągwi Warszawskiej i organizacji Wawer.

Wraz z Florianem Marciniakiem, pseudonim "Nowak", tworzył konspiracyjną organizację harcerską - Szare Szeregi. Od lutego do maja 1943 roku był komendantem Grup Szturmowych Szarych Szeregów w Warszawie, które należały do najbardziej zasłużonych jednostek Armii Krajowej, stanowiącej siły zbrojne Polskiego Państwa Podziemnego. Członkowie Grup Szturmowych byli dopuszczani do walki z bronią w ręku. 26 marca 1943 roku "Orsza" dowodził akcją pod Arsenałem, podczas której został odbity podharcmistrz Jan Bytnar "Rudy" i 20 innych więźniów politycznych, przewożonych z siedziby Gestapo przy alei Szucha do więzienia na Pawiaku. Było to jedno z najważniejszych działań zbrojnych podczas II wojny światowej, zorganizowanych przez Grupy Szturmowe. Po aresztowaniu Floriana Marciniaka w maju 1943 roku, Stanisław Broniewski został naczelnikiem Szarych Szeregów. Funkcję tę pełnił do października 1944-go. Po Powstaniu Warszawskim został internowany w obozie jenieckim Bergen-Belsen.

W 1945 roku był komendantem Harcerstwa wśród Polaków w Niemczech. Do kraju wrócił w 1946-tym. Przewodniczył Krajowemu Komitetowi Odrodzenia ZHP. W 1990 roku założył Stowarzyszenie Szarych Szeregów. Przez wiele lat pełnił funkcję jego prezesa.

W latach 80. zaangażował się w odnowę polskiego harcerstwa. Uważano go za duchowego ojca - powstałego w 1989 roku - Związku Harcerstwa Rzeczypospolitej. Dążył do połączenia ZHP z ZHR. Był przewodniczącym Rady Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa, członkiem Rady Kombatantów i Osób Represjonowanych, a także Kanclerzem Kapituły Orderu Orła Białego i członkiem Kapituły Orderu Virtuti Militari. Pełnił funkcję honorowego przewodniczącego Stowarzyszenia Szarych Szeregów. W 1992 roku otrzymał Honorowe Obywatelstwo Miasta Stołecznego Warszawy. Był też Honorowym Obywatelem Poznania.

Zmarł 30 grudnia 2000 roku w Wesołej pod Warszawą. Został pochowany na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Kwaterze Harcerskiego Batalionu Armii Krajowej "Zośka".

Zobacz także

2024-09-12, godz. 11:00 35 lat temu Sejm kontraktowy powołał rząd Tadeusza Mazowieckiego 35 lat temu, 12 września 1989 roku, tak zwany Sejm kontraktowy udzielił wotum zaufania rządowi Tadeusza Mazowieckiego, pierwszego niekomunistycznego premiera… » więcej 2024-09-12, godz. 09:00 82 lata temu powołano Armię Polską na Wschodzie 82 lata temu, 12 września 1942 roku, powołano Armię Polską na Wschodzie. Powstała z rozkazu Naczelnego Wodza Polskich Sił Zbrojnych generała Władysława… » więcej 2024-09-12, godz. 08:00 22 września będzie Dniem Pamięci Ofiar Zagłady Osób z Zaburzeniami Psychicznymi na terenach okupowanej Polski 22 września będzie Dniem Pamięci Ofiar Zagłady Osób z Zaburzeniami Psychicznymi na terenach okupowanej Polski w czasie drugiej wojny światowej. Projekt uchwały… » więcej 2024-09-12, godz. 01:00 Kalendarium historyczne 12 września » więcej 2024-09-11, godz. 13:00 Rozpoczęły się zapisy na lekcje w Muzeum Powstania Warszawskiego Poczta powstańcza, wojenna sytuacja dzieci, kim byli powstańcy - tego między innymi dowiedzą się uczniowie podczas lekcji muzealnych. Muzeum Powstania Warszawskiego… » więcej 2024-09-11, godz. 11:00 44 lata temu zostało podpisane Porozumienie Katowickie 44 lata temu, 11 września 1980 roku, w Dąbrowie Górniczej zostało podpisane Porozumienie Katowickie, które było dopełnieniem porozumień sierpniowych ze… » więcej 2024-09-11, godz. 10:00 Obchody 911 w USA Amerykanie oddają dziś hołd poległym w atakach terrorystycznych z 11 września 2001 roku. Główne obchody 23. rocznicy zamachów odbędą się w Nowym Jorku… » więcej 2024-09-11, godz. 09:00 10. Rocznica założenia Ogrodu Sprawiedliwych w Warszawie Działacz opozycji antykomunistycznej - Jacek Kuroń, duchowni greckokatoliccy - Andrzej i Klemens Szeptyccy, oraz zamordowani przez Hamas w październiku 2023… » więcej 2024-09-11, godz. 01:00 Kalendarium historyczne 11 września » więcej 2024-09-10, godz. 15:00 Muzeum Niepodległości: II wojna światowa w plakacie filmowym II wojna światowa w plakacie filmowym. W Muzeum X Pawilonu Cytadeli Warszawskiej otwarto wystawę „II wojna światowa w filmie - wystawa plakatów ze zbiorów… » więcej
12345
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »