Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » 108 lat temu urodził się Stanisław Broniewski…
2023-12-29, 07:30 Autor: IAR/E.Leo/E.Porycka/K.Koziełł/dok.

108 lat temu urodził się Stanisław Broniewski "Orsza", dowódca akcji pod Arsenałem

Stanisław Broniewski. [fot. wikipedia/domena publiczna]
Stanisław Broniewski. [fot. wikipedia/domena publiczna]
108 lat temu, 29 grudnia 1915 roku, urodził się Stanisław Broniewski "Orsza", naczelnik Szarych Szeregów, dowódca słynnej akcji pod Arsenałem. Podczas II wojny światowej był organizatorem działań konspiracyjnych, walczył w Powstaniu Warszawskim. Kawaler Orderu Orła Białego. Jutro (30 grudnia) przypada 23. rocznica jego śmierci - zmarł w 2000 roku.
Stanisław Broniewski należał do Związku Harcerstwa Polskiego od 1928 roku. Podczas studiów był instruktorem w Chorągwi Wielkopolskiej. W 1941-szym został mianowany harcmistrzem i objął funkcję komendanta Okręgu Południowego w Chorągwi Warszawskiej i organizacji Wawer.

Wraz z Florianem Marciniakiem, pseudonim "Nowak", tworzył konspiracyjną organizację harcerską - Szare Szeregi. Od lutego do maja 1943 roku był komendantem Grup Szturmowych Szarych Szeregów w Warszawie, które należały do najbardziej zasłużonych jednostek Armii Krajowej, stanowiącej siły zbrojne Polskiego Państwa Podziemnego. Członkowie Grup Szturmowych byli dopuszczani do walki z bronią w ręku. 26 marca 1943 roku "Orsza" dowodził akcją pod Arsenałem, podczas której został odbity podharcmistrz Jan Bytnar "Rudy" i 20 innych więźniów politycznych, przewożonych z siedziby Gestapo przy alei Szucha do więzienia na Pawiaku. Było to jedno z najważniejszych działań zbrojnych podczas II wojny światowej, zorganizowanych przez Grupy Szturmowe. Po aresztowaniu Floriana Marciniaka w maju 1943 roku, Stanisław Broniewski został naczelnikiem Szarych Szeregów. Funkcję tę pełnił do października 1944-go. Po Powstaniu Warszawskim został internowany w obozie jenieckim Bergen-Belsen.

W 1945 roku był komendantem Harcerstwa wśród Polaków w Niemczech. Do kraju wrócił w 1946-tym. Przewodniczył Krajowemu Komitetowi Odrodzenia ZHP. W 1990 roku założył Stowarzyszenie Szarych Szeregów. Przez wiele lat pełnił funkcję jego prezesa.

W latach 80. zaangażował się w odnowę polskiego harcerstwa. Uważano go za duchowego ojca - powstałego w 1989 roku - Związku Harcerstwa Rzeczypospolitej. Dążył do połączenia ZHP z ZHR. Był przewodniczącym Rady Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa, członkiem Rady Kombatantów i Osób Represjonowanych, a także Kanclerzem Kapituły Orderu Orła Białego i członkiem Kapituły Orderu Virtuti Militari. Pełnił funkcję honorowego przewodniczącego Stowarzyszenia Szarych Szeregów. W 1992 roku otrzymał Honorowe Obywatelstwo Miasta Stołecznego Warszawy. Był też Honorowym Obywatelem Poznania.

Zmarł 30 grudnia 2000 roku w Wesołej pod Warszawą. Został pochowany na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Kwaterze Harcerskiego Batalionu Armii Krajowej "Zośka".

Zobacz także

2024-03-15, godz. 11:00 155 lat temu urodził się Stanisław Wojciechowski, prezydent RP w latach 1922-1926 155 lat temu, 15 marca 1869 roku, urodził się Stanisław Wojciechowski, prezydent RP w latach 1922-1926, współzałożyciel PPS, działacz spółdzielczy, po… » więcej 2024-03-15, godz. 09:00 Nagrody w konkursie na Najlepszy Debiut Historyczny Roku w zakresie historii najnowszej rozdane Michał Dworski otrzymał pierwszą nagrodę w konkursie na Najlepszy Debiut Historyczny Roku w zakresie historii najnowszej w kategorii praca doktorska. Praca… » więcej 2024-03-15, godz. 07:30 Kalendarium historyczne 15 marca » więcej 2024-03-14, godz. 15:00 44 lata temu w katastrofie samolotu Ił-62 "Mikołaj Kopernik" zginęło 87 osób 44 lata temu, 14 marca 1980 roku, w katastrofie samolotu Ił-62 "Mikołaj Kopernik" zginęło 87 osób. Maszyna Polskich Linii Lotniczych LOT lecąca z Nowego… » więcej 2024-03-14, godz. 13:00 60. rocznica Listu 34, protestu intelektualistów przeciwko cenzurze 60 lat temu, 14 marca 1964 roku, intelektualiści w Polsce wystosowali do komunistycznych władz pismo, w którym zaprotestowali przeciwko cenzurze. Przeszło… » więcej 2024-03-14, godz. 11:00 230 lat temu urodził się gen. Józef Bem, jeden z dowódców powstań: listopadowego i węgierskiego 230 lat temu, 14 marca 1794 roku, urodził się Józef Bem, generał, teoretyk wojskowości, twórca pierwszych oddziałów wojsk rakietowych w Wojsku Polskim… » więcej 2024-03-14, godz. 09:00 Miejsce Kłodnickie od pradziejów do współczesności Wystawa czasowa: "Miejsce Kłodnickie - od pradziejów do współczesności" zostanie zaprezentowana 15 marca w budynku Ochotniczej Straży Pożarnej w Miejscu… » więcej 2024-03-14, godz. 07:30 Kalendarium historyczne 14 marca » więcej 2024-03-13, godz. 16:30 Projekcja filmu o Edmundzie Malinowskim - dowódcy Plutonu Głuchoniemych AK O żołnierzach z pułku głuchoniemych i ich dowódcy walczących w Powstaniu Warszawskim opowiada film „W sercu, w ogniu, w ciszy. Historia Edmunda Malinowskiego… » więcej 2024-03-13, godz. 13:00 Wykład Ryszarda de Latoura o husarii w Brzegu Istniała blisko trzysta lat, od początku XVI wieku, jeszcze jako lekka jazda kopijnicza, poprzez lata największej świetności, jako jazda ciężka, po schyłek… » więcej
8283848586
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »