Radio Opole » Z historycznego punktu widzenia » Felietony » Zabójstwo polityczne
2022-02-06, 08:20 Autor: Bolesław Bezeg

Zabójstwo polityczne

Jan Matejko: Śmierć Króla Przemysła II.
Jan Matejko: Śmierć Króla Przemysła II.
Zabójstwa, porwania i niewyjaśnione okoliczności śmierci dawnych władców, jak mało które wydarzenia dają pole do snucia teorii spiskowych. Niekiedy spiskowe teorie okazują się być spiskowymi praktykami. Dziś przypada 726 rocznica zamordowania przez niemieckich rycerzy polskiego króla Przemysła II.
Z Historycznego Punktu Widzenia 6 lutego 2022
Książę wielkopolski a pod koniec życia król polski Przemysł II to wyjątkowo barwna postać, której życiorys mógłby posłużyć za kanwę historycznej epopei. Pochodzący z dynastii Piastów, jak wielu jej przedstawicieli od dziecka wdrażany do rządzenia, dobrze sobie radził w polityce, zarządzaniu gospodarką państwa i prowadzeniu wojen.

I podobnie jak wielu Piastowiczów nie miał zbyt miękkiego sumienia, ani oporów przed okrucieństwem, czego dowiódł już w pierwszej prowadzonej przez siebie wyprawie na zajęte przez Brandenburczyków Strzelce Krajeńskie, których zdobycie mało kto z okupantów ale i z wyzwalanych mieszkańców przeżył. Faktem jest, że chcąc uniknąć podobnego losu załoga pobliskiego Drezdenka poddała się na samą wieść o zbliżaniu się wojsk Przemysła, był więc wojownikiem skutecznym.

Snop ciemnego światła na jego reputację rzucają niejasne okoliczności śmierci jego pierwszej żony brandenburskiej księżniczki Ludgardy, która przez 10 lat małżeństwa nie urodziła Przemysłowi dzieci, co było źródłem niesnasek małżeńskich, ale brak dowodów na udział księcia w jej przedwczesnym zejściu ze świata.

I na koniec był także władcą z wizją, co wcale nie należało do książęcego standardowego wyposażenia. Polityk wyposażony w wizję i możliwości działania może mocno zamieszać i Przemysł zamieszał. Przede wszystkim skutecznie walczył z niemiecką ekspansją na Pomorzu, wiązał się antyniemieckimi sojuszami z gryfickimi książętami Szczecina, dążył do likwidacji tzw. Nowej Marchii Bandenburskiej na Pomorzu zachodnim.

Równocześnie przez mądrą politykę udało mu się pod koniec życia zjednoczyć Pomorze Gdańskie, Małopolskę, Wielkopolskę, Śląsk, Kujawy i Mazowsze, a w końcu koronował się w Gnieźnie w czerwcu 1295 roku.

Tego było sąsiadom za wiele. Pod pozorem zemsty za rzekome zamordowanie pierwszej żony Przemysła Ludgardy będącej krewną władców Brandenburgii margrabia Waldemar wysłał grupę specjalną aby porwała polskiego króla z Rogoźna, w którym spokojnie spędzał on zapusty czyli ostatki roku 1296.

Rogoźno nie miało wówczas murów ani wałów, więc brandenburscy komandosi bez przeszkód wdarli się do dworu, w którym przebywał król. Po wybiciu obstawy i ciężkim zranieniu broniącego się Przemysła, porwali go i ruszyli w drogę do Brandenburgii.

Zorientowawszy się, że więzień nie przeżyje podróży dobili go i porzucili jego ciało na drodze w okolicach wsi Sierniki. Śmierć króla stała się hasłem do walki o tron całego szeregu pretendentów, z których dopiero Władysław Łokietek zdołał zjednoczyć większość ziem polskich.

Kilka miesięcy wcześniej przed opisanym tu królobójstwem nieco podobna historia miała miejsce w okolicach Szczecina. Książę pomorski ze słowiańskiego rodu Gryfitów Barnim II został zamordowany przez rzekomo zazdrosnego o swoją żonę rycerza brandenburskiego.

Podobieństwo tkwiące w obu tych książęcych mordach polega na tym, że w obu wypadkach tropy prowadzą do Brandenburgii, w obu wypadkach śmierć władcy stała się źródłem chaosu i rozpadu zbudowanego przez nich państwa, a wspólnym mianownikiem wszystkich tych wydarzeń było uzależnienie Pomorza od Brandenburgii, które wcześniej uniemożliwiał sojusz zamordowanych władców.

Tak oto spiskowa praktyka doprowadziła do trwałego podporządkowania Pomorza Zachodniego niemieckiej Brandenburgii, która już wkrótce sięgnęła po Pomorze Gdańskie, ale w chwili gdy już się witała z gąską, musiała je odstąpić Krzyżakom. O tym jednak opowiem innym razem.

Zobacz także

2022-11-13, godz. 12:45 Zachodnie granice Jutro przypada 32 rocznica podpisania polsko-niemieckiego traktatu granicznego, który ostatecznie usankcjonował przynależność tzw. Ziem Odzyskanych do Po… » więcej 2022-11-12, godz. 07:20 Spotkanie w Krzyżowej Dziś przypada 33 rocznica głośnego pojednawczego spotkania polskiego premiera z niemieckim kanclerzem w Krzyżowej na Dolnym Śląsku. » więcej 2022-11-11, godz. 07:20 104 rocznica odzyskania niepodległości Dziś obchodzimy 104 rocznicę odzyskania przez Polskę  niepodległości po 123 latach od ostatniego rozbioru tzw. pierwszej Rzeczpospolitej. » więcej 2022-11-01, godz. 08:21 Wszyscy święci... Dziś powiem Państwu Słuchaczom kilka słów o wyższości Zaduszek nad uroczystością Wszystkich Świętych. » więcej 2022-10-30, godz. 08:26 Frycowe Austriaków 281 lat temu podpisany został akt kapitulacji twierdzy Nysa, która w ten sposób wraz z całym Śląskiem stała się własnością Prus. » więcej 2022-10-29, godz. 07:23 Napoleon upokarza Prusy 216 lat temu Napoleon Bonaparte wkroczył do Berlina po unicestwieniu obu pruskich armii w dwóch rozegranych symultanicznie bitwach pod Jeną i Auerstaad. Oznaczało… » więcej 2022-10-23, godz. 08:20 Październikowa Odwilż Jutro przypada 66 pamiętnego wiecu w Warszawie podczas którego Władysław Gomułka wygłosił słynne przemówienie, rozpoczynające chwilową liberalizację… » więcej 2022-10-22, godz. 07:20 Polscy parlamentarzyści w Prusach 174 lata temu 22 października 1848 roku w Bytomiu powstał polski klub narodowy. » więcej 2022-10-16, godz. 12:45 Centralny Okręg Przemysłowy Największym przedsięwzięciem gospodarczym II Rzeczpospolitej była budowa Centralnego Okręgu Przemysłowego. Latach 1937-39 wydano na nią zawrotną kwotę… » więcej 2022-10-15, godz. 07:20 Operacja Panzerfaust W niegasnącej dyskusji nad tym czy w 1939 roku należało się dogadać z Hitlerem dziś rocznica operacji Panzerfaust, która zwolennikom sojuszu polsko-niemieckiego… » więcej
12345
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »