Radio Opole » Z historycznego punktu widzenia » Felietony » Noc listopadowa usankcjonowana
2021-12-12, 08:20 Autor: Bolesław Bezeg

Noc listopadowa usankcjonowana

podchorazowie
podchorazowie
Jutro przypada 191 rocznica ogłoszenia przez Sejm Królestwa Polskiego powstania listopadowego powstaniem narodowym co oznaczało przystąpienie do wojny z Rosją.
Z Historycznego Punktu Widzenia 12 grudnia 2021
Fakt, iż do takiej deklaracji doszło dopiero w dwa tygodnie od wybuchu powstania, najlepiej świadczy o tym jak wielki kłopot miały z listopadowymi wydarzeniami w Warszawie polskie elity.

Przypomnijmy: wieczorem 29 listopada 1830 roku spisek podchorążych i wywołane nim wystąpienie uboższych warstw ludności Warszawy spowodowały ucieczkę z miasta carskiego namiestnika Wielkiego Księcia Konstantego i wycofanie z miasta stosunkowo nielicznych oddziałów rosyjskich.

Początkowo polskie elity nie chciały się przyłączać do powstania, uważając, że zakres autonomii jaki Królestwo Polskie posiadało jest wystarczający, a w pewnych zakresach nawet większy niż to było np. w czasach Księstwa Warszawskiego. Funkcjonował Sejm, Rząd, polska armia i konstytucja, choć ta ostatnia była systematycznie przez Rosjan łamana. Elity jednakże nie widział powodów do wszczynania buntu.

Trzeba było więc dopiero dwóch tygodni dyskusji by Sejm Królestwa Polskiego podjął decyzję, że zaistniały stan to po prostu powstanie narodowe. Doszło do tego 13 grudnia 1930 roku.

Zwłoka ta fatalnie zaciążyła nad dalszym biegiem wydarzeń i na dodatek okazała się zaraźliwa. Nie czując przekonania do powstańczej akcji na wszystkich poziomach władzy administracyjnej i niestety także wojskowej maksymalnie przeciągano wszelkie podejmowanie decyzji oraz odwlekano konkretne działania.

Tak jakby elity miały nadzieję, że ludność się opamięta i zażąda polubownego załatwienia konfliktu z carem uważanym przecież przez wielu za legalnego polskiego króla. Bo przecież w dziejach polskiej monarchii bardzo często mieliśmy zagranicznych królów, a instytucja namiestników była czymś naturalnym.

Ale polubownie załatwić sprawy z carem się już nie dało. Wojna była przesądzona i należało się do niej dynamicznie przygotowywać, tymczasem przez pół roku od wybuchu powstania mogliśmy obserwować istny festiwal wszelakiej zwłoki i kunktatorstwa.

A przecież wojna ta mogła być wygrana o czym najlepiej świadczy fakt, iż toczyła się przez prawie rok i polskie wojska mimo fatalnego dowodzenia odniosły w niej szereg spektakularnych sukcesów. Zabrakło jednak wiary w zwycięstwo w kręgach przywódców politycznych powstania co musiało się odbić także na dowództwie wojskowym.

Przegraliśmy to powstanie niejako na własną prośbę.

Zobacz także

2022-02-20, godz. 08:24 Pierwsza Konstytucja Drugiej Rzeczypospolitej 103 lata temu - 20 lutego 1919 roku Sejm Ustawodawczy Republiki Polskiej uchwalił tzw. Małą Konstytucję. » więcej 2022-02-19, godz. 07:20 Rzucił się przez morze Jak Czarniecki do Poznania po szwedzkim zaborze, dla ojczyzny ratowania wrócim się przez morze – śpiewamy czasem, gdy mamy okazję wykonywać nasz hymn państwowy… » więcej 2022-02-13, godz. 08:20 Przejście do Aliantów Pojutrze przypada 104 rocznica opuszczenia sojuszu z państwami centralnymi przez ostatnią polską jednostkę frontową. W nocy z 15 na 16 lutego 1918 roku dowodzona… » więcej 2022-02-12, godz. 07:24 Zdrajca czy bohater Wczoraj minęła 16 rocznica śmierci pułkownika Ryszarda Kuklińskiego. Postać ta wciąż budzi sprzeczne emocje i zapewne tak już zostanie na zawsze. » więcej 2022-02-06, godz. 08:20 Zabójstwo polityczne Zabójstwa, porwania i niewyjaśnione okoliczności śmierci dawnych władców, jak mało które wydarzenia dają pole do snucia teorii spiskowych. Niekiedy spiskowe… » więcej 2022-02-05, godz. 07:24 Czechosłowacka inwazja 1919 Przedwczoraj minęła 103 rocznica podpisania tzw. umowy paryskiej, która zakończyła polsko-czechosłowacką wojnę o Śląsk Cieszyński. Umowa zawarta pod… » więcej 2022-01-30, godz. 08:20 Wielki humanista Mało brakowało, by bezpowrotnie przepadło bezcenne źródło wiedzy o życiu i działaniach a przede wszystkim o humanistycznych projektach i rozważaniach… » więcej 2022-01-29, godz. 07:20 Wielka zbrojeniowa inwestycja Największym przedsięwzięciem gospodarczym II Rzeczpospolitej była budowa Centralnego Okręgu Przemysłowego. Latach 1937-39 wydano na nią zawrotną kwotę… » więcej 2022-01-23, godz. 08:20 Enigmatyczne dzieje enigmy 89 lat temu, w styczniu 1933 roku zespół polskich matematyków złamał kod niemieckiej maszyny szyfrującej Enigma, zmieniając w ten sposób losy świata. » więcej 2022-01-22, godz. 07:20 Trudny styczeń 1945 r. Zaczęło się od ewakuacji obozu koncentracyjnego w Auschwitz, ale wkrótce do pędzonych śląskimi drogami wynędzniałych więźniów z Oświęcimia dołączyli… » więcej
89101112
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »