Radio Opole » Z historycznego punktu widzenia » Felietony » Grunwaldzka rocznica za pasem
2021-07-11, 08:25 Autor: Bolesław Bezeg

Grunwaldzka rocznica za pasem

Jan Matejko: Bitwa pod Grunwaldem
Jan Matejko: Bitwa pod Grunwaldem
W najbliższy czwartek będziemy obchodzić 611 rocznicę bitwy pod Grunwaldem. Może się wydawać, że już wszystko o tej bitwie powiedziano, zawsze jednak można coś dodać.
Z Historycznego Punktu Widzenia 11 lipca 2021
Chociaż to właśnie na Śląsku miały swoje źródło najpoważniejsze próby zjednoczenia Polski w okresie rozbicia dzielnicowego, w wyniku splotu niesprzyjających okoliczności śląskie księstwa weszły w XV wiek jako lenna królestwa Czech. Mimo, że Czechy tradycyjnie sprzyjały Krzyżakom, tutejsi władcy nie przeszkadzali polskim werbownikom zaciągać najemników do armii Jagiełły.

W czasach bitwy pod Grunwaldem trudno mówić o jakiejś szczególnej tożsamości narodowej, czy to w Polsce, czy to na Śląsku, czy to w krzyżackim państwie zakonnym. Rycerze i prości żołnierze najczęściej stawali na wojnę albo z obowiązku, albo dla żołdu. Oczywiście niemałą grupę stanowili poszukiwacze przygód i mocnych wrażeń.

Niewątpliwie najsłynniejszym śląskim uczestnikiem grunwaldzkiego starcia był książę na Oleśnicy i Koźlu Konrad VII Biały. Za młodu był paziem na dworze Jagiełły. W 1405 r. stojąc na czele poselstwa czeskiego próbował pogodzić Władysława Jagiełłę z Krzyżakami.

Wkrótce chcąc uczyć się wojennego rzemiosła przeniósł się do Malborka. Kiedy w roku 1409 sprzymierzony z krzyżakami cesarz Zygmunt Luksemburczyk wypowiedział Polsce wojnę Konrad Biały znalazł się w obozie krzyżackim. Jego udział w bitwie grunwaldzkiej, gdzie dowodził własną chorągwią, został uwieczniony przez Jana Matejkę.

Choć na obrazie Matejki Konrad występuje w sytuacji dość dramatycznej, bo leży powalony razem z koniem u stóp Wielkiego Księcia Witolda, to udział w kampanii zakończył się dla śląskiego księcia pomyślnie. Pod Grunwaldem dostał się do niewoli, ale jeszcze tego samego wieczoru został zaproszony przez Jagiełłę na ucztę zwycięstwa. Nie minął rok, a ze względu na jego dawne paziowanie i pochodzącą z tamtego czasu królewską sympatię do przystojnego blond-chłopca Władysław Jagiełło kazał zwolnić oleśnickiego księcia z niezbyt uciążliwej niewoli, w jednym z zamków w okolicach Kielc.

Kiedy w 1414 r. trwały przygotowania do nowej wojny polsko-krzyżackiej Konrad Biały wraz ze swoim bratem Konradem V Kantnerem znaleźli się w obozie królewskim. Konrad Biały znów próbował mediacji między królem Jagiełłą a Zakonem.

W dwa lata później, zapewne pod presją cesarza Zygmunta Luksemburczyka Konrad Kantner sprzymierzył się z Krzyżakami, a jego brat Konrad Biały pozostał przy Jagielle. W 1416 r. Kantner i Biały odprowadzili do Malborka młodszego brata Konrada VIII Młodego, który został Krzyżakiem. Już rok później Konradowie V i VII udali się na Litwę, gdzie złożyli przysięgę wierności księciu litewskiemu, a w 1424 r. w obliczu kolejnej wolny posko-krzyżackiej powtórnie znaleźli się w polskim obozie.

Nie ma pewnych informacji o tym, że czeski bohater narodowy Jan Żiżka walczył pod Grunwaldem, ale jest on wymieniany wśród czeskich żołnierzy, którzy brali udział w jesiennej kampanii r. 1410 po polskiej stronie. Wydaje się logiczne, że przeszedł cały szlak bojowy wraz ze swymi rodakami. Żiżka zasłynął w późniejszych latach jako ;przywódca taborytów w czasie wojen husyckich.

Ponieważ czeska zaciężna piechota w owym czasie słynęła z waleczności i lojalności wobec pracodawcy, każdy kto prowadził wówczas wojnę, chętnie zaciągał ochotników w Czechach, a więc także w śląskich księstwach. Także przed bitwą pod Grunwaldem zarówno Krzyżacy jak i Polacy zatrudnili wielu Czechów i Ślązaków.

Przekazy historyczne wśród Ślązaków walczącego pod Grunwaldem u boku litewskiego księcia Witolda wymieniają rycerza Petulina z Zimnej Wódki – wsi leżącej na stokach Góry Świętej Anny. Jak widać konflikty zbrojne, w których Ślązacy stawali po obu stronach polsko-niemieckiego konfliktu mają wielowiekową tradycję.

Zobacz także

2022-03-27, godz. 08:20 Pożyteczni i... 14 lat temu w Słupsku i Redzikowie doszło do protestów przeciwko budowie w sąsiedztwie miasta elementów tarczy antyrakietowej. » więcej 2022-03-26, godz. 07:20 Podatek dla zaborców 232 lata temu 26 marca 1790 roku w dobie prób ratowania polskiej państwowości obradujący wówczas tzw. Sejm Czteroletni ustanowił nowy systemowy podatek na… » więcej 2022-03-20, godz. 08:20 Śląska Autobana 86 lat temu 21 marca 1936 roku rozpoczęła się budowa tzw. Autostrady Śląskiej, która miała połączyć Berlin z Bytomiem. » więcej 2022-03-19, godz. 07:20 Parszywy kompromis Wczoraj minęła 101 rocznica podpisanego 18 marca 1921 roku polsko-radziecko-ukraińskiego traktatu pokojowego w Rydze. Konsekwencje podjętych wówczas decyzji… » więcej 2022-03-13, godz. 08:20 Kadeci, ech kadeci... Dziś przypada 257 rocznica założenia przez króla Stanisława Augusta Poniatowskiego Szkoły Rycerskiej w Warszawie. Była to pierwsza polska szkoła wojskowa… » więcej 2022-03-12, godz. 07:20 Aborcja dla każdego W minioną środę przypadła 79 rocznica wprowadzenia w Polsce całkowitej swobody aborcyjnej, która obowiązywała do końca niemieckiej okupacji. Prawdopodobnie… » więcej 2022-03-06, godz. 08:20 Zagadkowy król Polski i Węgier W najbliższą środę przypada 582 rocznica przybycia do Krakowa delegacji stanów węgierskich, które zaoferowały polskiemu królowi Władysławowi III przyjęcie… » więcej 2022-03-05, godz. 08:21 Zamiast Czechosłowacji Afganistan Jeszcze dwa tygodnie temu choć niepokoiły nas butne wypowiedzi rosyjskiego prezydenta, to jednak nie dowierzaliśmy, że za naszą wschodnią granicą może… » więcej 2022-02-27, godz. 08:20 Casus generała Nila Trzy dni temu minęła 69 rocznica egzekucji generała Augusta Emila Fieldorfa – „Nila”, a pojutrze po raz dwunasty obchodzić będziemy Narodowy Dzień… » więcej 2022-02-26, godz. 07:21 Gdzie dwóch się bije... 733 lata temu - 26 lutego 1289 roku doszło do bitwy pod Siewierzem, w której książę opolski Bolko I został jeńcem Władysława Łokietka. » więcej
7891011
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »