Radio Opole » Kartka z kalendarza » Kartka z kalendarza » Kartka z kalendarza
2022-01-24, 03:12 Autor: Bolesław Bezeg

Kartka z kalendarza

515 lat temu, 24 stycznia 1507 r., w wawelskiej katedrze odbyła się koronacja na króla Polski królewicza z dynastii Jagiellonów Zygmnta, który przeszedł do historii jako Zygmunt I Stary.
O Zygmuncie Starym chyba każdy co nieco słyszał: żonaty z włoską księżniczką Boną Sforzą, która przywiozłą do naszego kraju m.in. wloszczyznę i styl renesansowy w architeturze. Dzięki obrazowi Jana Matejki Każdy też słyszał o Hołdzie Pruskim z roku 1525, kiedy to dawny wielki mistrz krzyżacki, a obecnie książę pruski złożył hołd królowi Zygmuntowi na krakowskim Rynku.

Zwiedzając wawelskie wzgórze w Krakowie możemy podziwiać dzieła architektury epoki zygmuntowskiej - przebudowany w renesansowym stylu arkadowy dziedziniec Zamku Królewskiego oraz perłę polskiego renesansu - Kaplicę Zygmuntowską - mauzoleum ostatnich Jagiellonów.

Historycy pamiętają o zwycięskich wojnach Zygmunta z Krzyżakami i Moskwą. Ta ostatnia została spektakularnie pokonana w bitwie pod Orszą w roku 1514, co nie przeszkodziło jej zdobyć Smoleńska, który wraz z okolicznymi ziemiami na 97 lat stał się częścią carstwa moskiewskiego. Mimo to bilans wojen prowadzonych przez Zygmunta Starego wypada dla niego pozytywnie.

Zygmunt interesował się też sprawami morskimi. Planował wybudować polską flotę wojenną w oparciu o port w Elblągu, ale z braku pieniędzy postawił jak byśmy to dziś powiedzieli na outsorcing i zorganizował flotę kaperską (korsarską), w której pod polskimi banderami z powodzeniem walczyło dla Rzeczypospolitej kilkanaście zaopatrzonych w królewskie listy kaperskie (pełnomocnictwa) prywatnych okrętów.

Bardzo natomiast niewielu historyków wie o tym, bo wątek ten do niedawna był zwykle pomijany w burzliwej biografii Zygmunta Starego, że przed objęciem polskiego tronu przez siedem lat pełnił on w imieniu swego brata - króla czeskiego Władysława Jagiellończyka - funkcję namiestnika Śląska.

Trzeba przyznać, że Zygmunt Stary okazał się dobrym zarządcą. Mieszkańcy naszego regionu byli mu szczególnie wdzięczni za to, że podczas obrad Sejmu Śląskiego w Prudniku w roku 1506 wymógł na obradujących uchwałę o przeciwdziałaniu rozbojom i gwałtom, które były plagą ówczesnego Śląska. Uchwała nakładała na urząd Starosty Śląska obowiązek powołania pod broń 200 żołnierzy lekkiej jazdy, którzy byli odtąd odpowiedzialni za utrzymywanie porządku publicznego.

Zarządzając Śląskiem królewicz Zygmunt na swoją siedzibę wybrał Głogów. Utrzymywał tam liczny dwór, z którego pomocą sprawnie administrował powierzoną mu prowincją. Zamierzał dokonać gruntownej przebudowy miasta w stylu renesansowym, ściągnął nawet włoskich architektów, którzy rozpoczęli prace projektowe, jednak do inwestycji nie doszło, bo Zygmunt został odwołąny do Krakowa, gdy zmarł jego starszy brat - król Aleksander Jagiellończyk.

Zobacz także

2024-05-22, godz. 07:00 Kartka z kalendarza 22 maja - Międzynarodowy Dzień Różnorodności Biologicznej, ustanowiony przez Zgromadzenie Ogólne ONZ rezolucją z 20 grudnia 2000 roku. 22 maja - Dzień… » więcej 2024-05-21, godz. 07:00 Kartka z kalendarza 21 maja - Światowy Dzień Różnorodności Kulturowej, ustanowiony przez Zgromadzenie Ogólne ONZ w 2002 roku. 21 maja - Światowy Dzień Kosmosu. 21 maja… » więcej 2024-05-20, godz. 07:00 Kartka z kalendarza 20 maja - Światowy Dzień Metrologii, upamiętniający podpisanie w 1875 roku przez przedstawicieli 17 państw Konwencji Metrycznej. 20 maja - Światowy Dzień… » więcej 2024-05-19, godz. 07:00 Kartka z kalendarza 19 maja - Kościoły chrześcijańskie obchodzą uroczystość Zesłania Ducha Świętego, popularnie nazywaną "Zielonymi Świątkami". Jest to pamiątka wydarzenia… » więcej 2024-05-18, godz. 00:40 Kartka z kalendarza 18 maja - Międzynarodowy Dzień Muzeów, ustanowiony w 1977 roku, przez Międzynarodową Radę Muzeów działającą przy UNESCO. 18 maja - Dzień Mostow… » więcej 2024-05-17, godz. 07:00 Kartka z kalendarza 17 maja - Światowy Dzień Społeczeństwa Informacyjnego, obchodzony w rocznicę założenia Międzynarodowego Związku Telegraficznego w 1865 roku. Organizacja… » więcej 2024-05-16, godz. 07:00 Kartka z kalendarza 16 maja - Wspomnienie Świętego Andrzeja Boboli, prezbitera i męczennika, Patrona Polski, zmarłego 16 maja 1657 roku. 16 maja - Święto Straży Granicznej… » więcej 2024-05-15, godz. 07:00 Kartka z kalendarza 15 maja - Międzynarodowy Dzień Rodzin, proklamowany przez Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjednoczonych w 1993 roku. 15 maja - Światowy Dzień Pamięci o Zmarłych… » więcej 2024-05-14, godz. 07:00 Kartka z kalendarza 14 maja - Międzynarodowy Dzień Farmaceuty. » więcej 2024-05-13, godz. 07:00 Kartka z kalendarza 13 maja - W Kościele katolickim - Święto Matki Bożej Fatimskiej, obchodzone na pamiątkę pierwszego objawienia trojgu pasterzom z Fatimy. 13 maja - Międzynarodowy… » więcej
12345
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »