Radio Opole » Kartka z kalendarza » Kartka z kalendarza » 25 marca 2021
2021-03-25, 06:31 Autor: Bolesław Bezeg

25 marca 2021

329 lat temu 25 marca 1692 – wojska polskie pod dowództwem hetmana Stanisława Jabłonowskiego rozpoczęły budowę twierdzy Okopy Świętej Trójcy w obwodzie tarnopolskim. Twierdza miała blokować dostawy do utraconego kilka lat wcześniej na rzecz Turcji Kamieńca Podolskiego. 44 lata temu 25 marca 1977 roku Założono Ruch Obrony Praw Człowieka i Obywatela. 709 lat temu 25 marca 1312 roku książę Bolesław I Opolski przybył do Krakowa na wezwanie przywódców tzw. buntu wójta Alberta.
Kartka z Kalendarza 25 marca 2021
Cała historia miała miejsce w końcówce tzw. okresu rozbicia dzielnicowego, kiedy ważyły się losy pod czyim berłem zjednoczy się Polska. Właśnie w okresie rozbicia dzielnicowego, a konkretnie w połowie XIII wieku miała miejsce wielka kolonizacja, podczas której do lokowanych w Polsce miast przybyły tysiące niemieckich osadników. Tak było i w Krakowie, w którym po spaleniu miasta i wymordowaniu mieszkańców przez Mongołów w 1241 roku, podczas odbudowy osiedliło się wielu Niemców.

To właśnie bogaci krakowscy radni pochodzący z Niemiec zbuntowali się przeciwko władzy walczącego o zjednoczenie kraju Władysława Łokietka. Na czele buntu stanął Albert w niektórych źródłach występujący także jako Albrecht, od roku 1290 dziedziczny wójt Krakowa.

Bunt w Krakowie wybuchł w maju 1311 roku. Niemieccy mieszczanie stwierdzili, że wolą aby władcą na Wawelu został nowo koronowany król czeski Jan Luksemburski, zamiast Władysława Łokietka. Główną przyczyną buntu był spór o rozszerzenie prerogatyw rady miejskiej, którego domagali się radni. Chodziło o przypadki sądzenia przez sąd grodzki przedstawicieli wszystkich stanów, a nie tylko mieszczańskiego.

Przeciwko takim praktykom zaprotestowało małopolskie rycerstwo. Eskalacja konfliktu nastąpiła gdy mieszczanie odmówili wpuszczenia do miasta zamierzających zająć Wawel żołnierzy Łokietka. Szturm przeprowadzony bezpośrednio na wzgórze odwrócił sytuację i miasto znalazło się w szachu u podnóża zamku.

Mieszczanie wezwali na pomoc Jana Luksemburczyka, a ten jako swojego namiestnika wysłał do Krakowa opolskiego księcia Bolesława I.25 marca 1312 roku na czele swojej drużyny Bolko I Opolski przybył on do stolicy Małopolski. Zatrzymał się w nieistniejącym dziś dworze wójtowskim, nie podjął jednak walki z wojskami Łokietka, ale rozpoczął z nimi negocjacje.

Pobyt wojsk opolskiego księcia w Krakowie zakończył się 14 czerwca 1312 roku. Książę bez walki z Łokietkiem opuścił Kraków zabierając ze sobą niby dla jego bezpieczeństwa, ale w praktyce jako więźnia przywódcę buntu. Wójt Albert spędził pięć ostatnich lat swojego życia w opolskich lochach. O tyle Bolko I przedłużył mu życie, bowiem po jego odejściu z Krakowa Łokietek krwawo rozprawił się ze zbuntowanymi mieszczanami.

Zobacz także

2024-07-08, godz. 07:00 Kartka z kalendarza 8 lipca 1343 - Kazimierz Wielki zawarł pokój z Krzyżakami. Polska odzyskała Kujawy i ziemię dobrzyńską, zakon zachował Pomorze Gdańskie, jako "wieczystą… » więcej 2024-07-07, godz. 06:00 Kartka z kalendarza 7 lipca - Święto narodowe Wysp Salomona, obchodzone w rocznicę proklamowania niepodległości w 1978 roku. 7 lipca - Światowy Dzień Czekolady » więcej 2024-07-06, godz. 06:00 Kartka z kalendarza 6 lipca - Dzień Radcy Prawnego, ustanowiony przez Krajową Radę Radców Prawnych w 2011 roku. Obchodzony jest, co roku 6 lipca, ponieważ tego dnia w 1982 roku… » więcej 2024-07-05, godz. 06:00 Kartka z kalendarza 5 lipca w Szczecinie jest obchodzony (od 1945 roku) Dzień Ustanowienia Administracji Polskiej w Szczecinie i Dzień Pionierów Miasta Szczecina (od 2013 roku) » więcej 2024-07-04, godz. 06:00 Kartka z kalendarza 4 lipca - Święto Narodowe Stanów Zjednoczonych, obchodzone w rocznicę ogłoszenia Deklaracji Niepodległości w 1776 roku. » więcej 2024-07-03, godz. 06:00 Kartka z kalendarza 3 lipca - Białoruś obchodzi Dzień Niepodległości, upamiętniający datę wyzwolenia terenów Białorusi przez Armię Czerwoną spod okupacji niemieckiej w… » więcej 2024-07-02, godz. 06:00 Kartka z kalendarza 2 lipca - Światowy Dzień Dziennikarza Sportowego, obchodzony w rocznicę utworzenia w 1924 roku w Paryżu Międzynarodowego Stowarzyszenia Prasy Sportowej AIPS. 2… » więcej 2024-07-01, godz. 06:00 Kartka z kalendarza 1 lipca - Kanada obchodzi Święto Kanady, w rocznicę utworzenia Konfederacji w 1867 roku. 1 lipca - Dzień Sejmu Polskiego. Upamiętnia zawarcie 1 lipca 1569… » więcej 2024-06-30, godz. 07:00 Kartka z kalendarza 30 czerwca - Ostatni dzień Międzynarodowego Tygodnia Wiedzy o Osobach Głuchoniewidomych, trwającego od 24 czerwca. 30 czerwca - Międzynarodowy Dzień… » więcej 2024-06-29, godz. 06:00 Kartka z kalendarza 29 czerwca - Dzień Ratownika Wodnego Ochotniczego Pogotowia Ratunkowego. Tego dnia Kościół katolicki obchodzi Dzień Świętego Piotra, który jest patronem… » więcej
7891011
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »