Radio Opole » Kartka z kalendarza » Kartka z kalendarza » 25 marca 2021
2021-03-25, 06:31 Autor: Bolesław Bezeg

25 marca 2021

329 lat temu 25 marca 1692 – wojska polskie pod dowództwem hetmana Stanisława Jabłonowskiego rozpoczęły budowę twierdzy Okopy Świętej Trójcy w obwodzie tarnopolskim. Twierdza miała blokować dostawy do utraconego kilka lat wcześniej na rzecz Turcji Kamieńca Podolskiego. 44 lata temu 25 marca 1977 roku Założono Ruch Obrony Praw Człowieka i Obywatela. 709 lat temu 25 marca 1312 roku książę Bolesław I Opolski przybył do Krakowa na wezwanie przywódców tzw. buntu wójta Alberta.
Kartka z Kalendarza 25 marca 2021
Cała historia miała miejsce w końcówce tzw. okresu rozbicia dzielnicowego, kiedy ważyły się losy pod czyim berłem zjednoczy się Polska. Właśnie w okresie rozbicia dzielnicowego, a konkretnie w połowie XIII wieku miała miejsce wielka kolonizacja, podczas której do lokowanych w Polsce miast przybyły tysiące niemieckich osadników. Tak było i w Krakowie, w którym po spaleniu miasta i wymordowaniu mieszkańców przez Mongołów w 1241 roku, podczas odbudowy osiedliło się wielu Niemców.

To właśnie bogaci krakowscy radni pochodzący z Niemiec zbuntowali się przeciwko władzy walczącego o zjednoczenie kraju Władysława Łokietka. Na czele buntu stanął Albert w niektórych źródłach występujący także jako Albrecht, od roku 1290 dziedziczny wójt Krakowa.

Bunt w Krakowie wybuchł w maju 1311 roku. Niemieccy mieszczanie stwierdzili, że wolą aby władcą na Wawelu został nowo koronowany król czeski Jan Luksemburski, zamiast Władysława Łokietka. Główną przyczyną buntu był spór o rozszerzenie prerogatyw rady miejskiej, którego domagali się radni. Chodziło o przypadki sądzenia przez sąd grodzki przedstawicieli wszystkich stanów, a nie tylko mieszczańskiego.

Przeciwko takim praktykom zaprotestowało małopolskie rycerstwo. Eskalacja konfliktu nastąpiła gdy mieszczanie odmówili wpuszczenia do miasta zamierzających zająć Wawel żołnierzy Łokietka. Szturm przeprowadzony bezpośrednio na wzgórze odwrócił sytuację i miasto znalazło się w szachu u podnóża zamku.

Mieszczanie wezwali na pomoc Jana Luksemburczyka, a ten jako swojego namiestnika wysłał do Krakowa opolskiego księcia Bolesława I.25 marca 1312 roku na czele swojej drużyny Bolko I Opolski przybył on do stolicy Małopolski. Zatrzymał się w nieistniejącym dziś dworze wójtowskim, nie podjął jednak walki z wojskami Łokietka, ale rozpoczął z nimi negocjacje.

Pobyt wojsk opolskiego księcia w Krakowie zakończył się 14 czerwca 1312 roku. Książę bez walki z Łokietkiem opuścił Kraków zabierając ze sobą niby dla jego bezpieczeństwa, ale w praktyce jako więźnia przywódcę buntu. Wójt Albert spędził pięć ostatnich lat swojego życia w opolskich lochach. O tyle Bolko I przedłużył mu życie, bowiem po jego odejściu z Krakowa Łokietek krwawo rozprawił się ze zbuntowanymi mieszczanami.

Zobacz także

2024-04-23, godz. 07:00 Kartka z kalendarza 23 kwietnia - Uroczystość Świętego Wojciecha, biskupa, męczennika, jednego z patronów Polski. 23 kwietnia - Światowy Dzień Książki i Praw Autorskich… » więcej 2024-04-22, godz. 07:00 Kartka z kalendarza 22 kwietnia - Międzynarodowy Dzień Matki Ziemi, święto ustanowione przez Zgromadzenie Ogólne ONZ w 2009 roku. 22 kwietnia - W Polsce - Dzień Ziemi. » więcej 2024-04-21, godz. 07:00 Kartka z kalendarza 21 kwietnia - Parilia - urodziny Rzymu. » więcej 2024-04-20, godz. 07:00 Kartka z kalendarza 20 kwietnia - Międzynarodowy Dzień Wolnej Prasy, ogłoszony w 1991 roku z inicjatywy organizacji Reporterzy bez Granic. 20 kwietnia - Dzień Języka Chińskiego… » więcej 2024-04-19, godz. 02:11 Kartka z kalendarza 19 kwietnia - Dzień Pamięci Ofiar Holocaustu i Powstania w Getcie Warszawskim. 19 kwietnia - Eswatini, czyli „kraj ludu Suazi” - państwo w południowej… » więcej 2024-04-18, godz. 07:00 Kartka z kalendarza 18 kwietnia - Międzynarodowy Dzień Ochrony Zabytków, ustanowiony przez Międzynarodową Radę Ochrony Zabytków i Miejsc Historycznych i wpisany przez UNESCO… » więcej 2024-04-17, godz. 07:30 Kartka z kalendarza 17 kwietnia - Światowy Dzień Chorych na Hemofilię, ustanowiony w 1989 roku przez Światową Federację Hemofilii. » więcej 2024-04-16, godz. 07:00 Kartka z kalendarza 16 kwietnia - Święto Wojsk Inżynieryjnych - Dzień Sapera, obchodzony przez Wojsko Polskie, dla upamiętnienia sforsowania Odry i Nysy Łużyckiej przez wojska… » więcej 2024-04-15, godz. 07:30 Kartka z kalendarza 15 kwietnia - Międzynarodowy Dzień Kombatanta. 15 kwietnia - Światowy Dzień Trzeźwości. 15 kwietnia - Światowy Dzień Sztuki. » więcej 2024-04-14, godz. 07:30 Kartka z kalendarza 14 kwietnia - Święto Chrztu Polski, święto państwowe, ustanowione przez Sejm 22 lutego 2019 roku. Prawdopodobnie 14 kwietnia 966 roku, w Wielką Sobotę… » więcej
23456
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »