Radio Opole » O polskość Śląska Opolskiego » Posłuchaj cyklu » O polskość Śląska Opolskiego 09.07.2022
2022-07-09, 08:00 Autor: Wiktor Krzewicki

O polskość Śląska Opolskiego 09.07.2022

[Fot.Wiktor Krzewicki.Od lewej Juliusz Ligoń i Karol Miarka śląscy działacze społeczni i narodowi na jednej z tablic w czasie ekspozycji w Muzeum Śląska Opolskiego]
[Fot.Wiktor Krzewicki.Od lewej Juliusz Ligoń i Karol Miarka śląscy działacze społeczni i narodowi na jednej z tablic w czasie ekspozycji w Muzeum Śląska Opolskiego]
Kiedy europejska Wiosna Ludów dotarła na Śląsk wydarzenia miały już nie tylko wymiar społeczny, ale stały się też kolejnym etapem walki o charakterze narodowym. Także potem działalność patriotów śląskich nie ustała.
Na Śląsku, także tym opolskim znani działacze społeczni, wśród których znaleźli się m.n. Marcin Gorzołka, Józef Łepkowski, Karol Kosicki oraz księża Józef Szafranek i późniejszy biskup ks Bernard Bogedain, ale także Józef Lompa zakładali i rozwijali działalność różnych stowarzyszeń i towarzystw.

To właśnie oni, ale także Karol Miarka upominali się o wymazaną z mapy Europy Polskę i krzewili polskość na Śląsku. Umacnianie polskości na Śląsku stało się też motywem przewodnim działalności księdza Karola Miarki pochodzącego z Pielgrzymowic w powiecie pszczyńskim.

Po skończeniu gimnazjum w Gliwicach i seminarium nauczycielskiego w Głogówku młody Karol rozpoczął pracę w szkole.W pierwszym okresie był nauczycielem pruskim. Mówił i pisał po niemiecku.W dodatku była to poezja bardzo specyficzna , gdyż wiele utworów zostało napisanych z myślą władcy Prus. Jednak w miarę zdobywania szkolnego doświadczenia zdał sobie sprawę jak ważną rolę do odegrania ma polskość na Śląsku.Jednym z pierwszych, którzy zaczęli go przekonywać do promowania polskości był nie kto inny jak sam biskup Bogedain. Jego zdaniem niemożliwe było uczenie Polaków po niemiecku ponieważ z polskością byli związani od urodzenia. Pod wpływem biskupa Karol Miarka zaczął się intensywnie uczyć polskiego.

Wtedy również doszło do spotkań z Pawłem Stelmachem redaktorem "Gwiazdki Cieszyńskiej". Także on nie pozostał bez wpływu na dalszą działalność Miarki, W 1861 roku ukazała się powieść Miarki "Klemensowa Górka" .Dwa lata później w roku powstania styczniowego ukazał się artykuł "Głos wołającego na puszczy górnośląskiej". Autor przedstawił w nim Śląsk jako puszczę i przypomniał przywódcom zrywów narodowych z 1794 , i 1830 roku ,ale i z 1863 roku, że oni nigdy nie upominali się o Śląsk. A przecież ludność polska zawsze mówiła po polsku i czuła się Polakami przekonywał Miarka.

W 1869 roku Miarka założył w Chorzowie (wtedy Królewskiej Hucie) pismo "Katolik". W budynku w którym mieściła się bytomska redakcja, w późniejszym czasie powstało pierwsze polskie gimnazjum. Pismo które ukazywało się przez wiele lat , aż do 1932 roku odegrało wielką rolę w krzewieniu kultury języka polskiego.Artykuły publikowane w Katoliku rozbudzały polską świadomość narodową.Na jego łamach zamieszczano przecież fragmenty powieści Prusa i Sienkiewicza,ale ukazywały się też wiersze Mickiewicza i Słowackiego.

W epoce ruchów wolnościowych w połowie XIX wieku ówczesny biskup wrocławski Melchior von Diepenbrock okazywał wyraźny sentyment do polaków.z fundacji katedralnej od 1848 roku przeznaczył odpowiednie kwoty, aby nauka w trzech gimnazjach:w Opolu, Gliwicach i Raciborzu mogła się odbywać w języku polskim.

Powstały w Bytomiu Polski Klub Narodowy stawiał sobie za cel żądanie praw narodowości polskiej takich , jakie wtedy służyły narodowości niemieckiej.a polscy Ślązacy domagali się stanowczo nie tylko poszanowania polskiej mowy, ale przede wszystkim uznania ich odrębnej polskiej narodowości.

Zobacz także

2021-06-08, godz. 11:12 O polskość Śląska Opolskiego 05.06.2021 W audycji wspominaliśmy sylwetkę wybitnego polskiego księdza i literata Norberta Bończyka, który położył wielkie zasługi dla budzenia polskiej świadomości… » więcej 2021-05-29, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 29.05.2021 Kilka miesięcy po zakończeniu III powstania śląskiego zapadła decyzja odnośnie granicy polsko- niemieckiej na Górnym Śląsku. Do Rzeczypospolitej włączono… » więcej 2021-05-22, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 22.05.2021 Dokładnie sto lat temu toczyła się już bitwa o Górę Św. Anny. Władze powstańcze przygotowywały w tym rejonie natarcie podgrupy „Bogdan”. » więcej 2021-05-15, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego.15.05.2021 Zupełnie zapomnianym dowódcą powstańczym był podpułkownik Kazimierz Zenkteller ps. Warwas. Zastąpił on na początku czerwca na stanowisku komendanta naczelnego… » więcej 2021-05-08, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 08.05.2021 Trwają wciąż obchody setnej rocznicy wybuchu III powstania śląskiego. W niedzielę 2 maja w ogólnopolskich uroczystościach na Górze Świętej Anny uczestniczył… » więcej 2021-04-24, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 24.04.2021 Wyniki plebiscytu, który odbył się 20 marca 1921 roku, niestety, nie rozstrzygnęły sytuacji na Śląsku. Ostatecznie Międzysojusznicza Komisja opowiedziała… » więcej 2021-04-17, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 17.04.2021 W czasie II wojny wielu księży za swoją działalność patriotyczną na rzecz polskiego Śląska. trafiło do niemieckich obozów koncentracyjnych.Taki los… » więcej 2021-04-10, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 10.04.2021 152 lata temu na śląskim rynku prasowym pojawił się „Katolik”, czasopismo, które rozbudzało świadomość narodową, ale przede wszystkim pisało o polskiej… » więcej 2021-04-03, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 03.04.2021 Wśród polskich instytucji działających na Śląsku 100 lat temu niewątpliwie wyróżniał się Polski Komisariat Plebiscytowy i ludzie z nim związani. » więcej 2021-03-27, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 27.03.2021 100 lat temu na Górnym Śląsku wciąż działały Polski Komisariat Plebiscytowy, ale także Międzysojusznicza Komisja Rządząca i Plebiscytowa. Siedzibą… » więcej
7891011
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »