Radio Opole » O polskość Śląska Opolskiego » Posłuchaj cyklu » O polskość Śląska Opolskiego 18.06.2022
2022-06-18, 08:00 Autor: Wiktor Krzewicki

O polskość Śląska Opolskiego 18.06.2022

[Fot. Józef Piłsudski na katowickim rynku podczas uroczystości 27.08.1922.Źródło:muzeumslaskie.pl]
[Fot. Józef Piłsudski na katowickim rynku podczas uroczystości 27.08.1922.Źródło:muzeumslaskie.pl]
Po zakończeniu III insurekcji śląskiej ustrój Śląska określiła w dużej mierze Konwencja Górnośląska z 15 maja 1922 roku, która obowiązywała przez 15 lat. Nakładała ona na Rzeczpospolitą obowiązek pełnego poszanowania praw mniejszości na polskim obszarze Śląska.
Na Śląsku mniejszość miała też możliwość odwoływania się bezpośrednio do arbitrażu Ligi Narodów. Fakt ten został odebrany jako dowód ograniczonego zaufania aliantów do władz Polski. Oficjalne przejęcie przez Polskę terenów Górnego Śląska przyznanych przez mocarstwa zachodnie w czasie konferencji paryskiej zakończyło się w lipcu 1922 roku. Fakt wejścia części Górnego Śląska do Polski dokumentował akt przyłączenia podpisany w Katowicach .

Niewątpliwie przełom stanowiło wydanie przez przewodniczącego Międzysojuszniczej Komisji Rządzącej i Plebiscytowej na Górnym Śląsku, gen. Henri Le Ronda specjalnego zarządzenia. Na jego mocy paramilitarna formacja, w skład której wchodzili przedstawiciele niemieckiej mniejszości narodowej miała zostać rozwiązana. Wzdłuż Odry miała powstać neutralna strefa demarkacyjna.

Warto pamiętać, że na terenie włączonym do Polski mieszkało wówczas prawie 1 mln mieszkańców. Z czego jedna czwarta uważała się za Niemców. Natomiast po stronie niemieckiej pozostało ponad pół miliona osób narodowości polskiej.

Decyzją Ligi Narodów osobom nie zadowolonym z obecnych granic dano możliwość przeprowadzenia do innego kraju i z tej okazji skorzystało ok. 200 tys. Polaków i Niemców. Na Opolszczyźnie pozostało jednak 350 tys. Polaków, którzy nie chcieli wyprowadzić się ze Śląska.

Postanowienia Ligi Narodów odnośnie Śląska wytworzyły nową sytuację polityczną w Europie. I chociaż do Polski powróciła zaledwie część Górnego Śląska to powstałemu wówczas województwu, którego pierwszym wojewodą był Józef Rymer została przyznana bardzo szeroka autonomia. Przynależność do kształtującego się państwa pozwalała na rozwój różnych form polskiego życia ekonomicznego, społecznego i politycznego.

Konwencja przyjęta w Genewie zapewniała swobodę rozwoju życia narodowego, także Polakom na Opolszczyźnie, gdzie podobnie jak w Prusach Wschodnich reprezentował ich interesy i walczył o ich prawa Związek Polaków w Niemczech.

Ksiądz Bolesław Domański wybitny działacz Związku Polaków w Niemczech w jednej ze swoich patriotycznych odezw tak przestrzegał Polaków: “ Będziecie zwalczani, ale nie zwalczeni, będziecie pokonywani, ale nie pokonani, będziecie zwyciężani, ale nie zwyciężeni. Bóg nad nami i z nami. Jak się okazuje teraz, gdy za naszą wschodnią granicą toczy się brutalna wojna, a Zachód w dużej mierze przygląda się biernie rozwojowi wypadków w Europie słowa patrona Związku Polaków w Niemczech pozostają wciąż aktualne.

Zobacz także

2021-03-20, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 20.03.2021 Dokładnie dzisiaj mija 100 lat od dnia w którym na Górnym Śląsku odbył się plebiscyt, który ostatecznie nie satysfakcjonował żadnej ze stron, chociaż… » więcej 2021-03-13, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 13.03.2021 Mija właśnie 85 lat od czasu zjazdu chórów i towarzystw śpiewaczych w Raciborzu. Po odzyskaniu niepodległości przez Rzeczpospolitą na Śląsku bardzo dynamicznie… » więcej 2021-03-06, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 06.03.2021 Mija właśnie 83 lata od rozpoczęcia w Berlinie jednego z największych spotkań Polaków, którzy mieszkali na terenie Niemiec. Na kongres przyjechało 1000… » więcej 2021-02-27, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 27.02.2021 Kazimierz Malczewski związany Polską Organizacją Wojskową przyszedł na świat w lutym 135 lat temu w Wielkopolsce. Ten dziennikarz i społecznik organizował… » więcej 2021-02-20, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 20.02.2021 W tym roku minie 110 lat od utworzenia w Opolu pierwszego gniazda Sokoła. Początkowo Polacy zaangażowani w działalność patriotyczną jeździli na spotkania… » więcej 2021-02-13, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 13.02.2021 W latach 30-tych na terenie Śląska Opolskiego działało około 30 kół. Wśród nich były też te działające w powiecie opolskim. Jedno z pierwszych kół… » więcej 2021-02-06, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 6.02.2021 Podczas okupacji wielu działaczy śląskich znalazło się w Warszawie. W samej stolicy opracowywali plany powojennej działalności na ziemiach polskich nad… » więcej 2021-01-30, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 30.01.2021 W tym roku jesienią minie 100 lat od czasu powstania Związku Obrony Kresów Zachodnich. Była to jedna z wielu organizacji działających na Śląsku w okresie… » więcej 2021-01-23, godz. 08:00 "O polskość Śląska Opolskiego" 23.01.2021 W tych dniach 158 lat temu rozpoczynał się największy zryw niepodległościowy w XIX- wiecznej Europie - powstanie styczniowe. Śląsk też nie pozostawał… » więcej 2021-01-16, godz. 08:00 "O polskość Śląska Opolskiego" 16.01.2021 Arka Bożek przez całe życie walczył o polski Śląsk. Związał się z ruchem narodowym, a później włączył się w działalność Polskiej Organizacji… » więcej
89101112
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »