Radio Opole » O polskość Śląska Opolskiego » Posłuchaj cyklu » O polskość Śląska Opolskiego 28.05.2022
2022-05-28, 08:00 Autor: Wiktor Krzewicki

O polskość Śląska Opolskiego 28.05.2022

[Fot.Rugi pruskie-medal nieznanego autora z1866 r. Wysiedlenia Polaków.Źródło:wcn.pl/archive]
[Fot.Rugi pruskie-medal nieznanego autora z1866 r. Wysiedlenia Polaków.Źródło:wcn.pl/archive]
Wywłaszczenia i wydziedziczenia z majątków na Śląsku były już sprawdzoną formą represji wobec Polaków w tej historycznej dzielnicy. Faktycznie stały się kontynuacją polityki pruskiej od czasów zaborów, czyli znanych wszystkim rugów pruskich.
Jesienią 1939 roku prezydent rejencji opolskiej zaproponował swym władzom wysiedlenie z Opolszczyzny kilkuset Polaków i pozbawienia ich obywatelstwa Rzeszy oraz posiadanego majątku. Na ich miejscu mieli zamieszkać obywatele niemieccy, albo jak to ujął nadprezydent prowincji śląskiej obywatele niemieckiej krwi.

W latach 1941-1943 władze hitlerowskie wywłaszczyły z terenu Opolszczyzny 34 polskie rodziny wiejskie, konfiskując ich majątki na rzecz skarbu państwa , Następnie majątek ten trafiał do wytypowanego przez hitlerowskie władze administracyjne powiernika.

Wśród przeznaczonych do wysiedlenia znalazły się rodziny aresztowanego w 1939 roku członka Związku Polaków w Niemczech i kierownika “Gospody Polskiej” w Opolu Jana Augustyna, Matyldy Bortel należącej do Rodła, a od 1940 roku do Związku Walki Zbrojnej. ale także urodzony w Jemielnicy Piotr Głowania, uczestnik III powstania śląskiego i współzałożyciel Banku Ludowego w Strzelcach Opolskich.Oczywiście to tylko niektórzy z Polaków, którzy mieli zostać wydziedziczeni z opolskiej ziemi.

Zaplanowana jeszcze na początku 1939 akcja przesiedleń wiązała się równocześnie z wywłaszczeniem. Dwa lata później wysiedlenia organizowano już na masową skalę i były prowadzone aż do 1943 roku. W tym samym czasie Niemcy zaczęli przegrywać na froncie z Sowietami.

Warto przypomnieć, że wysiedlenia ze Śląska były częścią tzw Ostplanu czyli Planu Wschodniego przygotowanego przez Heinricha Himlera. Według planu zniemczenie będzie można uważać za zakończone dopiero wtedy, gdy cała ziemia przejdzie w ręce niemieckie, a ludzie zawodowo czynni wraz z ich rodzinami zostaną zgermanizowani.

Na wsi proces ten miał się dokonać w ciągu pierwszych pięciu lat od momentu rozpoczęcia akcji, a w miastach w ciagu 10 lat. Plan przewidywał również całkowite zniemczenie tej ludności , która podlegała określonym rasowym warunkom. Natomiast pozostałych należało wysiedlić do Generalnego Gubernatorstwa. W to miejsce mieli zostać sprowadzeni Niemcy. Cała akcja odbywała się pod osobistym nadzorem Himlera. Szczególny nacisk padł na Śląsk. Niemcy uznali tamtejszą ludność za rdzennie i odwiecznie niemiecką.

Od samego początku okupacji Polacy na Śląsku byli traktowani jako ludność drugiej kategorii, poddani działaniom nazistowskiego aparatu terroru oraz eksploatacji gospodarczej. Tysiące Polaków mieszkających we wschodniej części rejencji katowickiej zostało wywiezionych na roboty przymusowe do Niemiec. Niektórzy trafili do bauerów na Śląsk Opolski. Pozostali byli zatrudnieni w miejscowym przemyśle pracującym na rzecz gospodarki wojennej III Rzeszy. Polacy otrzymywali płace dużo mniejsze niż Niemcy oraz osoby wpisane na niemiecką Volkslistę. Poza tym ich dochody były obciążone dodatkowymi podatkami. Polityka ta doprowadziła do coraz większego zubożenia ludności polskiej.

Na koniec warto przypomnieć, że z chwilą zajęcia Ślaska przy dowódcy niemieckiej armii powstał zarząd cywilny. Na jego czele stanął jeden z największych niemieckich przemysłowców Otto Fitzner. To właśnie on z ramienia Rzeszy zajmował się konfiskatą majątku i wszystkiego co mogłoby zostać wykorzystane w wojennym czasie .W dużej mierze konfiskata dotknęła powstańców śląskich, którzy jeszcze na początku wojny stawiali zbrojny opór Wermachtowi.

Zobacz także

2021-03-20, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 20.03.2021 Dokładnie dzisiaj mija 100 lat od dnia w którym na Górnym Śląsku odbył się plebiscyt, który ostatecznie nie satysfakcjonował żadnej ze stron, chociaż… » więcej 2021-03-13, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 13.03.2021 Mija właśnie 85 lat od czasu zjazdu chórów i towarzystw śpiewaczych w Raciborzu. Po odzyskaniu niepodległości przez Rzeczpospolitą na Śląsku bardzo dynamicznie… » więcej 2021-03-06, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 06.03.2021 Mija właśnie 83 lata od rozpoczęcia w Berlinie jednego z największych spotkań Polaków, którzy mieszkali na terenie Niemiec. Na kongres przyjechało 1000… » więcej 2021-02-27, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 27.02.2021 Kazimierz Malczewski związany Polską Organizacją Wojskową przyszedł na świat w lutym 135 lat temu w Wielkopolsce. Ten dziennikarz i społecznik organizował… » więcej 2021-02-20, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 20.02.2021 W tym roku minie 110 lat od utworzenia w Opolu pierwszego gniazda Sokoła. Początkowo Polacy zaangażowani w działalność patriotyczną jeździli na spotkania… » więcej 2021-02-13, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 13.02.2021 W latach 30-tych na terenie Śląska Opolskiego działało około 30 kół. Wśród nich były też te działające w powiecie opolskim. Jedno z pierwszych kół… » więcej 2021-02-06, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 6.02.2021 Podczas okupacji wielu działaczy śląskich znalazło się w Warszawie. W samej stolicy opracowywali plany powojennej działalności na ziemiach polskich nad… » więcej 2021-01-30, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 30.01.2021 W tym roku jesienią minie 100 lat od czasu powstania Związku Obrony Kresów Zachodnich. Była to jedna z wielu organizacji działających na Śląsku w okresie… » więcej 2021-01-23, godz. 08:00 "O polskość Śląska Opolskiego" 23.01.2021 W tych dniach 158 lat temu rozpoczynał się największy zryw niepodległościowy w XIX- wiecznej Europie - powstanie styczniowe. Śląsk też nie pozostawał… » więcej 2021-01-16, godz. 08:00 "O polskość Śląska Opolskiego" 16.01.2021 Arka Bożek przez całe życie walczył o polski Śląsk. Związał się z ruchem narodowym, a później włączył się w działalność Polskiej Organizacji… » więcej
89101112
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »