Radio Opole » O polskość Śląska Opolskiego » Posłuchaj cyklu » O polskość Śląska Opolskiego 16.10.2021
2021-10-16, 08:00 Autor: Wiktor Krzewicki

O polskość Śląska Opolskiego 16.10.2021

[Fot. Fundacja Polskiego Państwa Podziemnego.Źródło:Repozytorium Armii Krajowej]
[Fot. Fundacja Polskiego Państwa Podziemnego.Źródło:Repozytorium Armii Krajowej]
Mimo aresztowań, represji i egzekucji ruch oporu także na Śląsku trwał. Jedną z ważniejszych form działalności podziemnej stało się drukowanie i kolportowanie prasy podziemnej oraz innych wydawnictw.
Właśnie na Śląsku rozprowadzano wówczas kilkadziesiąt tytułów związanych ze Związkiem Walki Zbrojnej a potem Armią Krajową. Ukazywały się też gazetki i czasopisma różnych ugrupowań politycznych od lewicy po prawa stronę.

Warto przypomnieć, że niemiecki Urząd Polityki Rasowej już pod koniec listopada 1939 roku wprowadził zakaz wydawania czasopism i książek w języku polskim.Niespełna miesiąc wcześniej sam minister propagandy III Rzeszy domagał się likwidacji polskiego systemu informacyjnego i zastąpienie go niemieckim. Działania te nie wystraszyły polskich konspiratorów na Śląsku.

Już w drugim miesiącu wojny w Katowicach zaczęła się ukazywać gazetka “Ku wolności”, która była związana z organizacją o tej samej nazwie, ale także z Polską Organizacją Zbrojną działającą również na Górnym Śląsku. W 1940 roku obie organizacje podporządkowały się ZWZ.

Na Śląsk docierały podziemne czasopisma z Warszawy, ale przede wszystkim z Krakowa. Swoje mutacje miały podziemne pisma ukazujące się w Zagłębiu Dąbrowskim. Wśród tych periodyków jedną z ważniejszych ról odrywał Biuletyn Informacyjny wydawany przez Komendę Główną Armii Krajowej.

Ważną rolę odgrywało też czasopismo „Odra – Nisa” Można tam było znaleźć materiały przeznaczone dla pism konspiracyjnych, komunikaty władz podziemnych, informacje dotyczące zwalczania propagandy hitlerowskiej.Główną uwagę redakcja poświęciła sprawie powrotu Polski nad Odrę i Nysę Łużycką, ukazanie jej historycznych praw do tych obszarów.
W artykułach przedstawiano martyrologię Polaków na włączonym do Rzeszy Śląsku, podkreślano słuszność powrotu polskości nad Odrę i Nysę (Redakcja stwierdzała: „polskim jest prawie cały prawy brzeg Odry, na lewym brzegu są polskie powiaty: opolski, kozielski i raciborski w całości, przeszło 75% powiatu prudnickiego i prawie połowa pow. głubczyckiego i niemodlińskiego). Ważną rolę odgrywała także propaganda szeptana i działalność w ramach akcji „N”.

Niezwykłym talentem organizacyjnym wykazali się straceni w w 1942 roku w Auschwitz bracia Antoni i Wiktor Mierzejewscy, którzy redagowali pisma konspiracyjne ,,Zryw” i ,,Świt”. Na terenie dzisiejszej Opolszczyzny ukazywały się też pisma wydawane przez Delegaturę Rządu na Kraj m.in. “Zachodnia Straż Rzeczypospolitej”.

W podziemiu ukazywały się poza wspomnianym już Biuletynem Informacyjnym także Żołnierz Polski”,”Insurekcja” i”Agencja Prasowa Śląska,Zagłębia i Krakowa”
Tak wielka różnorodność wśród pism podziemnych pojawiła się jeszcze tylko raz na Śląsku po wprowadzeniu w Polsce stanu wojennego w 1981 roku.
O polskość Śląska Opolskiego 16.10.2021

Zobacz także

2021-03-20, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 20.03.2021 Dokładnie dzisiaj mija 100 lat od dnia w którym na Górnym Śląsku odbył się plebiscyt, który ostatecznie nie satysfakcjonował żadnej ze stron, chociaż… » więcej 2021-03-13, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 13.03.2021 Mija właśnie 85 lat od czasu zjazdu chórów i towarzystw śpiewaczych w Raciborzu. Po odzyskaniu niepodległości przez Rzeczpospolitą na Śląsku bardzo dynamicznie… » więcej 2021-03-06, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 06.03.2021 Mija właśnie 83 lata od rozpoczęcia w Berlinie jednego z największych spotkań Polaków, którzy mieszkali na terenie Niemiec. Na kongres przyjechało 1000… » więcej 2021-02-27, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 27.02.2021 Kazimierz Malczewski związany Polską Organizacją Wojskową przyszedł na świat w lutym 135 lat temu w Wielkopolsce. Ten dziennikarz i społecznik organizował… » więcej 2021-02-20, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 20.02.2021 W tym roku minie 110 lat od utworzenia w Opolu pierwszego gniazda Sokoła. Początkowo Polacy zaangażowani w działalność patriotyczną jeździli na spotkania… » więcej 2021-02-13, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 13.02.2021 W latach 30-tych na terenie Śląska Opolskiego działało około 30 kół. Wśród nich były też te działające w powiecie opolskim. Jedno z pierwszych kół… » więcej 2021-02-06, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 6.02.2021 Podczas okupacji wielu działaczy śląskich znalazło się w Warszawie. W samej stolicy opracowywali plany powojennej działalności na ziemiach polskich nad… » więcej 2021-01-30, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 30.01.2021 W tym roku jesienią minie 100 lat od czasu powstania Związku Obrony Kresów Zachodnich. Była to jedna z wielu organizacji działających na Śląsku w okresie… » więcej 2021-01-23, godz. 08:00 "O polskość Śląska Opolskiego" 23.01.2021 W tych dniach 158 lat temu rozpoczynał się największy zryw niepodległościowy w XIX- wiecznej Europie - powstanie styczniowe. Śląsk też nie pozostawał… » więcej 2021-01-16, godz. 08:00 "O polskość Śląska Opolskiego" 16.01.2021 Arka Bożek przez całe życie walczył o polski Śląsk. Związał się z ruchem narodowym, a później włączył się w działalność Polskiej Organizacji… » więcej
89101112
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »