Radio Opole » O polskość Śląska Opolskiego » Posłuchaj cyklu » O polskość Śląska Opolskiego 20.02.2021
2021-02-20, 08:00 Autor: Wiktor Krzewicki

O polskość Śląska Opolskiego 20.02.2021

[Fot. https://muzeumslaskie.pl/pl/aktualnosci/historia-towarzystwa-gimnastycznego-sokol/]
[Fot. https://muzeumslaskie.pl/pl/aktualnosci/historia-towarzystwa-gimnastycznego-sokol/]
W tym roku minie 110 lat od utworzenia w Opolu pierwszego gniazda Sokoła. Początkowo Polacy zaangażowani w działalność patriotyczną jeździli na spotkania Sokoła do Poznania. W momencie odzyskania przez Polskę niepodległości na terenie Śląska działało już 24 gniazda.
Pierwsze gniazdo na terenie dzisiejszego Śląska Opolskiego powstało w Koźlu. Następne pojawiło się w Strzelcach i już na samym początku działacze spotykali się z szykanami miejscowych władz.

Wkrótce rozpoczęła się współpraca pomiędzy działaczami Sokoła z różnych miast dzisiejszej Opolszczyzny. W Opolu oficjalnie gniazdo Sokoła powstało 11 czerwca 1911. Pierwszym prezesem został Tadeusz Koraszewski. Niespełna miesiąc później opolskie gniazdo zostało przyjęte do Okręgu Śląskiego. Nie było to zbyt liczne gniazdo. W jego skład wchodziło 21 członków w tym 14 ćwiczących. Poza prezesem Koraszewskim w skład władz wchodzili też sekretarz Leon Powolny i naczelnik Kazimierz Robakowski. Zajęcia gimnastyczne odbywały się w sali Banku Ludowego, którego władze sprzyjały sokolej działalności.

Sokolstwo było bardzo aktywne na terenie Górnego Śląska. Jednym z najaktywniejszych ośrodków stały się Piekary, gdzie także w czasie zlotów pojawiali się działacze z 10 gniazd m.in. Z Królewskiej Huty, Bytomia, Katowic i Wrocławia.

Jako polska organizacja patriotyczna przez cały czas “Sokół” był infiltrowany przez służby pruskie, o czym zresztą pisała wówczas wydawana przez Bronisława Koraszewskiego “Gazeta Opolska.”

W momencie odzyskania przez Polskę niepodległości na terenie Śląska działało już 24 gniazda. Zdaniem Wincentego Ogrodzińskiego na Górnym Śląsku przypadał średnio 1 sokół na 1000 mieszkańców. Z Sokołem na Śląsku liczyli się wszyscy.

Na koniec warto przypomnieć, że 7 lutego tego roku obchodziliśmy 154 rocznicę powstania we Lwowie pierwszego gniazda Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół”. Jego powstanie 7 lutego 1867 roku , jak również innych organizacji społecznych stało się możliwe dzięki funkcjonującej w latach 60 i 70 XIX w. na terytorium monarchii Habsburgów autonomii społeczno-politycznej .

Na terenie Śląska pierwsze gniazda powstały we Wrocławiu w 1894 roku. Rok później z inicjatywy robotnika Józefa Tucholskiego w Bytomiu, a w 1896 roku także w Katowicach. Sokołów nie zabrakło również w powstaniach śląskich: Przecież na czele III powstania stanął Wojciech Korfanty, prezes „Sokoła” w Katowicach , jeden z najważniejszych polskich polityków czasu II Rzeczypospolitej.

Zobacz także

2021-06-08, godz. 11:12 O polskość Śląska Opolskiego 05.06.2021 W audycji wspominaliśmy sylwetkę wybitnego polskiego księdza i literata Norberta Bończyka, który położył wielkie zasługi dla budzenia polskiej świadomości… » więcej 2021-05-29, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 29.05.2021 Kilka miesięcy po zakończeniu III powstania śląskiego zapadła decyzja odnośnie granicy polsko- niemieckiej na Górnym Śląsku. Do Rzeczypospolitej włączono… » więcej 2021-05-22, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 22.05.2021 Dokładnie sto lat temu toczyła się już bitwa o Górę Św. Anny. Władze powstańcze przygotowywały w tym rejonie natarcie podgrupy „Bogdan”. » więcej 2021-05-15, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego.15.05.2021 Zupełnie zapomnianym dowódcą powstańczym był podpułkownik Kazimierz Zenkteller ps. Warwas. Zastąpił on na początku czerwca na stanowisku komendanta naczelnego… » więcej 2021-05-08, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 08.05.2021 Trwają wciąż obchody setnej rocznicy wybuchu III powstania śląskiego. W niedzielę 2 maja w ogólnopolskich uroczystościach na Górze Świętej Anny uczestniczył… » więcej 2021-04-24, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 24.04.2021 Wyniki plebiscytu, który odbył się 20 marca 1921 roku, niestety, nie rozstrzygnęły sytuacji na Śląsku. Ostatecznie Międzysojusznicza Komisja opowiedziała… » więcej 2021-04-17, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 17.04.2021 W czasie II wojny wielu księży za swoją działalność patriotyczną na rzecz polskiego Śląska. trafiło do niemieckich obozów koncentracyjnych.Taki los… » więcej 2021-04-10, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 10.04.2021 152 lata temu na śląskim rynku prasowym pojawił się „Katolik”, czasopismo, które rozbudzało świadomość narodową, ale przede wszystkim pisało o polskiej… » więcej 2021-04-03, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 03.04.2021 Wśród polskich instytucji działających na Śląsku 100 lat temu niewątpliwie wyróżniał się Polski Komisariat Plebiscytowy i ludzie z nim związani. » więcej 2021-03-27, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 27.03.2021 100 lat temu na Górnym Śląsku wciąż działały Polski Komisariat Plebiscytowy, ale także Międzysojusznicza Komisja Rządząca i Plebiscytowa. Siedzibą… » więcej
7891011
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »