Radio Opole » O polskość Śląska Opolskiego » Posłuchaj cyklu » O polskość Śląska Opolskiego 20.02.2021
2021-02-20, 08:00 Autor: Wiktor Krzewicki

O polskość Śląska Opolskiego 20.02.2021

[Fot. https://muzeumslaskie.pl/pl/aktualnosci/historia-towarzystwa-gimnastycznego-sokol/]
[Fot. https://muzeumslaskie.pl/pl/aktualnosci/historia-towarzystwa-gimnastycznego-sokol/]
W tym roku minie 110 lat od utworzenia w Opolu pierwszego gniazda Sokoła. Początkowo Polacy zaangażowani w działalność patriotyczną jeździli na spotkania Sokoła do Poznania. W momencie odzyskania przez Polskę niepodległości na terenie Śląska działało już 24 gniazda.
Pierwsze gniazdo na terenie dzisiejszego Śląska Opolskiego powstało w Koźlu. Następne pojawiło się w Strzelcach i już na samym początku działacze spotykali się z szykanami miejscowych władz.

Wkrótce rozpoczęła się współpraca pomiędzy działaczami Sokoła z różnych miast dzisiejszej Opolszczyzny. W Opolu oficjalnie gniazdo Sokoła powstało 11 czerwca 1911. Pierwszym prezesem został Tadeusz Koraszewski. Niespełna miesiąc później opolskie gniazdo zostało przyjęte do Okręgu Śląskiego. Nie było to zbyt liczne gniazdo. W jego skład wchodziło 21 członków w tym 14 ćwiczących. Poza prezesem Koraszewskim w skład władz wchodzili też sekretarz Leon Powolny i naczelnik Kazimierz Robakowski. Zajęcia gimnastyczne odbywały się w sali Banku Ludowego, którego władze sprzyjały sokolej działalności.

Sokolstwo było bardzo aktywne na terenie Górnego Śląska. Jednym z najaktywniejszych ośrodków stały się Piekary, gdzie także w czasie zlotów pojawiali się działacze z 10 gniazd m.in. Z Królewskiej Huty, Bytomia, Katowic i Wrocławia.

Jako polska organizacja patriotyczna przez cały czas “Sokół” był infiltrowany przez służby pruskie, o czym zresztą pisała wówczas wydawana przez Bronisława Koraszewskiego “Gazeta Opolska.”

W momencie odzyskania przez Polskę niepodległości na terenie Śląska działało już 24 gniazda. Zdaniem Wincentego Ogrodzińskiego na Górnym Śląsku przypadał średnio 1 sokół na 1000 mieszkańców. Z Sokołem na Śląsku liczyli się wszyscy.

Na koniec warto przypomnieć, że 7 lutego tego roku obchodziliśmy 154 rocznicę powstania we Lwowie pierwszego gniazda Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół”. Jego powstanie 7 lutego 1867 roku , jak również innych organizacji społecznych stało się możliwe dzięki funkcjonującej w latach 60 i 70 XIX w. na terytorium monarchii Habsburgów autonomii społeczno-politycznej .

Na terenie Śląska pierwsze gniazda powstały we Wrocławiu w 1894 roku. Rok później z inicjatywy robotnika Józefa Tucholskiego w Bytomiu, a w 1896 roku także w Katowicach. Sokołów nie zabrakło również w powstaniach śląskich: Przecież na czele III powstania stanął Wojciech Korfanty, prezes „Sokoła” w Katowicach , jeden z najważniejszych polskich polityków czasu II Rzeczypospolitej.

Zobacz także

2022-12-31, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 31.12.2022 Na Śląsku obudzoną już w połowie XIX w. świadomość narodową wśród Polaków umacniały wydawnictwa kościelne i narodowe. » więcej 2022-12-24, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 24.12.2022 Na przełomie XIX i XX w. na Śląsku, także tym opolskim, w atmosferze strajków i protestów rozwijały się katolickie organizacje robotników . » więcej 2022-12-17, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 17.12.2022 100 lat temu poza Związkiem Polaków w Niemczech coraz większe znaczenie odgrywał Związek Harcerstwa Polskiego. Ruch harcerski na emigracji w Berlinie rozpoczął… » więcej 2022-12-10, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 10.12.2022 W utrzymaniu i rozwijaniu polskości na Śląsku także tym opolskim ważną rolę odegrali zapomniani dzisiaj księża. Jeszcze przed pierwszą wojną światową… » więcej 2022-12-03, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 03.12.2022 Wśród walczących o polski Śląsk było wielu kapłanów, niektórzy z nich tak jak ks Jan Brandys pozostają wciąż niedocenieni i zapomniani. » więcej 2022-11-26, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 26.11.2022 W okresie międzywojennym jedną z ważniejszych organizacji , które działały w obronie polskiego Śląska był funkcjonujący w latach 30-tych Polski Związek… » więcej 2022-11-19, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 19.11.2022 Mija właśnie 104 rocznica ogłoszenia przez Józefa Piłsudskiego notyfikacji państwa polskiego. Tym który wysłał depeszę notyfikującą naszą niepodległość… » więcej 2022-11-12, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 12.11.2022 W listopadzie 1918 sytuacja na Górnym Śląsku stała się napięta. Wskutek szykan niemieckich nastąpiła radykalizacja nastrojów społecznych i narodowych… » więcej 2022-11-11, godz. 10:00 O polskość Śląska Opolskiego 11.11.22 Mija właśnie 100 lat od czasu, kiedy papież Pius XI mianował administratorem apostolskim polskiej części Śląska ks. Augusta Hlonda późniejszego kardynała… » więcej 2022-11-05, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 05.11.2022 Wśród walczących o polski Śląsk, byli działacze związani z Opolszczyzną , którzy w czasie wojny zginęli w niemieckich obozach koncentracyjnych. Przyjrzyjmy… » więcej
12345
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »